Dadaj (jezioro)

Dadaj
Ilustracja
Jezioro Dadaj od strony miejscowości Ramsowo
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowości nadbrzeżne

Biskupiec, Ramsowo, Wipsowo, Wilimy, Najdymowo

Wysokość lustra

123 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

10,02 km²

Wymiary
• max długość
• max szerokość


8,5 km
1,15 km

Głębokość
• maksymalna


39,8 m

Hydrologia
Rzeki wypływające

Dadaj

Rodzaj jeziora

morenowe

Położenie na mapie gminy Biskupiec
Mapa konturowa gminy Biskupiec, po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dadaj”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dadaj”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dadaj”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, po prawej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dadaj”
Ziemia53°52′25″N 20°51′35″E/53,873611 20,859722

Dadajjezioro morenowe na Pojezierzu Olsztyńskim w województwie warmińsko-mazurskim, w dorzeczu Łyny (Dymer – Pisa – Łyna – Pregoła), 4 km od Biskupca.

  • powierzchnia: 1002 ha (w tym 15 wysp, największa Ostrów o powierzchni 10 ha)
  • długość: 8,5 km
  • szerokość średnia: 1,15 km
  • szerokość maksymalna: 2,8 km
  • maksymalna głębokość: 39,8 m

Jezioro rynnowe o wydłużonym z północy na południe i mocno rozczłonkowanym kształcie, w części północno-zachodniej leży duża zatoka o długości 1,4 km. Piętnaście wysp, w większości zadrzewione, o łącznej powierzchni ok. 25,3 ha (największa ok. 10 ha)[1]. Dno faliste o licznych wzniesieniach, piaszczysto-żwirowe, w zatokach muliste. Południowa odnoga zlewni jest znacznie płytsza od pozostałych jego części i jej głębokość nie przekracza 10 m, rynna o długości 4,5 km.

Linia brzegowa bardzo dobrze rozwinięta, brzegi są łagodnie wyniesione, miejscami wysokie i strome, porośnięte kępami drzew, ale przeważnie bezleśne. Tylko w środkowej partii zachodniego brzegu rośnie las, z pozostałych stron jezioro otaczają pola uprawne i łąki. Od południa duży półwysep z dwoma cyplami, na jednym z nich grodzisko staropruskie.

Do jeziora Dadaj wpływają Biesowa Struga, Czerwonka i Dymer, wypływa natomiast rzeka Dadaj, kierująca się do Jeziora Tumiańskiego i jeziora Pisz.

Roślinność

W kulturze

Jezioro Dadaj pojawia się w twórczości Artura Beckera, polskiego pisarza tworzącego w języku niemieckim. Macondo odnalazł nawet nie w rodzinnych Bartoszycach, skąd w 1985 roku wyruszał do Niemiec, ale nad mazurskim jeziorem Dadaj, gdzie jako dziecko spędzał z rodzicami wakacje. Ów Dadaj jest w jego twórczości nie tylko epicentrum świata, ale przede wszystkim jakimś duchem sprawczym, ożywioną istotą, która rządzi rzeczywistością żywych i martwych. Zwłaszcza martwych, ożywających pod jego piórem w chłodnych odmętach jeziora i na kartach książek. Trudno nie dostrzec w tym pisaniu z jednej strony tradycji mickiewiczowskiej „Świtezi”, z drugiej odległego (a może nie całkiem odległego) echa „Der Erlkönig” Goethego[2].

Przypisy

  1. Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 87
  2. Chrabota: Król Olch na Powązkach. www4.rp.pl. [dostęp 2015-10-31].

Bibliografia

  • Tadeusz Wojeński: Przewodnik wędkarski po jeziorach Warmii i Mazur. Wyd. 3. Warszawa: Sport i Turystyka, 1987, s. 95-98. ISBN 83-217-2479-5.
  • Artur Becker: Der Dadajsee. Powieść, Bremen: Stint Verlag, 1997, ISBN 3-928346-13-X.
  • Artur Becker: Wodka und Messer. Lied vom Ertrinken. Powieść, Frankfurt n. Menem: Weissbooks.w, 2008, ISBN 978-3-940888-28-0.
  • Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 65

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Warmian-Masurian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Olsztyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olsztyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.12 N
  • S: 53.43 N
  • W: 20.07 E
  • E: 21.15 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Jezioro Dadaj by RecDronepl.jpg
Autor: Mkulikowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie wykonane z lotu dronem od strony miejscowości Ramsowo. Wykonano przez RecDrone.pl