Dalekowie

Dalekowie
Postać z Doktor Who
Ilustracja
Dalek z 2012 r.
Pierwsze wystąpienie

The Daleks

Dane biograficzne
Pochodzenie

Skaro

Przynależność

Zmutowane Kaledy z mechaniczną powłoką

Dalek z 1966 r.
Dalek wraz z odtwórcą czwartego Doktora, Tomem Bakerem.

Głos Daleka

Przykładowe nagranie charakterystycznego głosu Daleka
Problem z odtwarzaniem pliku? Zobacz Pomoc.

Dalekowie (l.poj. Dalek; ang. Daleks) – fikcyjny gatunek istot pozaziemskich związany z brytyjskim serialem science-fiction Doktor Who.

Za twórcę Daleków uznaje się Terry Nation, autora drugiej historii w serialu, The Daleks. Ich genezę sprowadzał on do własnych doświadczeń z czasów drugiej wojny światowej[1]. To właśnie w historii The Daleks z 1966 roku, Dalekowie pojawiają się po raz pierwszy w serialu, po czym występują oni w nim bardzo często[2].

W latach 60. powstały dwa filmy telewizyjne o Dalekach pt. Dr Who wśród Daleków (1965) oraz Najazd Daleków na Ziemię (1966), które jednak aktualnie nie są uznawane jako kanoniczna część uniwersum Doktora Who

Opis

W serialowej rzeczywistości Dalekowie zostali stworzeni przez Davrosa. Są to zmutowane organizmy, które pochodzą z planety Skaro. Przebywają w pojazdach przypominających czołgi i są ciężko uzbrojone. Cechują się dużą siłą i inteligencją przy jednoczesnym zupełnym braku empatycznych uczuć jak współczucie czy litość.

Dalekowie noszą cechy charakteru, jakie były typowe dla nazistów: nietolerancja dla postaw odmiennych od własnej, nienawiść rasowa, przekonanie o wyższości własnej rasy nad innymi, technokratyczny sposób rozumowania oraz tendencja do stosowania tortur. Dalekowie nie cofają się nawet przed eksterminacją osobników własnej rasy. Ich okrzykiem bojowym jest „Eksterminować!” (ang. Exterminate!), który wypowiadają bardzo często.

Wpływ na kulturę

Dalekowie wpisali się na stałe w poczet brytyjskiej kultury popularnej. W grudniu 1964 roku brytyjski rysownik, Leslie Gilbert Illingworth opublikował karykaturę w gazecie Daily Mail podpisaną "THE DEGAULLEK" przedstawiającą francuskiego prezydenta, Charlesa de Gaulle'a na szczycie NATO jako Daleka z wystającym nosem[3].

Słownik Oksfordzki języka angielskiego zawiera hasło "Daleks", objaśniające mało precyzyjnie, iż jest to "typ robota pojawiającego się fantastycznonaukowym programie telewizyjnym Dr. Who, telewizji BBC"[4].

Spis historii[a]

Klasyczna seria
RokDoktorHistoria
1963-64Pierwszy DoktorThe Daleks
1964The Dalek Invasion of Earth
1965The Chase
Mission to the Unknown
1965-66The Daleks' Master Plan
1966
Drugi DoktorThe Power of the Daleks
1967The Evil of the Daleks
1972Trzeci DoktorDay of the Daleks
1973Planet of the Daleks
1974Death to the Daleks
1975Czwarty DoktorGenesis of the Daleks
1979Destiny of the Daleks
1984Piąty DoktorResurrection of the Daleks
1985Szósty DoktorRevelation of the Daleks
1988Siódmy DoktorRemembrance of the Daleks
Nowa seria
RokDoktorHistoria
2005Dziewiąty DoktorDalek
Zły Wilk / Każdy swoją drogą
2006Dziesiąty DoktorArmia duchów / Dzień zagłady
2007Dalekowie na Manhattanie / Ewolucja Daleków
2008Skradziona Ziemia / Koniec podróży
2010Jedenasty DoktorZwycięstwo Daleków
Otwarcie Pandoriki / Wielki Wybuch
2012Planeta obłąkanych Daleków
2014Dwunasty DoktorWnętrze Daleka
2015The Magician's Apprentice / The Witch's Familiar
2018Trzynasta DoktorResolution

Uwagi

  1. Brane pod uwagę są tylko te historie, w których Dalekowie odegrali ważną rolę

Przypisy

  1. David J. Howe, Mark Stammers, Stephen James Walker: Doctor Who: The Sixties. Londyn: Virgin Publishing, 1992, s. 31. ISBN 0-86369-707-0.
  2. The Fourth Dimension The Daleks (ang.). BBC. [dostęp 2016-02-17].
  3. View cartoon item: 06435 (ang.). cartoons.ac.uk. [dostęp 2016-02-17].
  4. J. A. Simpson, E. S. C. Weiner: Oxford English Dictionary. T. 4: creel–duzepere. Oksford: Oxford University Press, 1989, s. 221-222. ISBN 0-19-861216-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tombaker1991london.jpg
(c) User:Simonharries, CC BY 3.0
Tom Baker in London, 1991, at a photocall in Trafalgar Square
1966Dalek.JPG
Autor: Louis Marx & Co geni, Licencja: CC BY-SA 4.0
Photo of a black and gold plastic dalek model on display at the science museum
Dalek (7265768740).jpg
Autor: Gage Skidmore from Peoria, AZ, United States of America, Licencja: CC BY-SA 2.0

Dalek cosplayer at the 2012 Phoenix Comicon in Phoenix, Arizona.

Please attribute to Gage Skidmore if used elsewhere.
Dalek Voice.ogg
Autor: Donlock, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dalek-type voice created by uploader on a personal computer using HOG and Audacity software.