Damian De Veuster
prezbiter | |
Data i miejsce urodzenia | 3 stycznia 1840 Tremelo |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 15 kwietnia 1889 Kalaupapa, Molokaʻi |
Czczony przez | Kościół katolicki |
Beatyfikacja | 4 czerwca 1995 Koekelberg przez Jana Pawła II |
Kanonizacja | 11 października 2009 Rzym przez Benedykta XVI |
Wspomnienie | 10 maja i 15 kwietnia (na Hawajach i EC USA) |
Ojciec Damian z Molokaʻi, fr. père Damien, nl. pater Damiaan, właściwie Jozef (Jef) de Veuster (ur. 3 stycznia 1840 w Tremelo w Belgii, zm. 15 kwietnia 1889 w Kalaupapa na Molokaʻi, Hawaje) – katolicki misjonarz, z pochodzenia Flamand, który poświęcił się, by nieść pomoc chorym na trąd, święty Kościoła katolickiego.
Życiorys
Ojciec Damian urodził się w małej wsi Tremelo jako siódme dziecko w średniozamożnej wiejskiej rodzinie. Odebrał dość staranne wykształcenie. W wieku 19 lat wstąpił do Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi w Leuven, przybierając imię zakonne Damian.
Następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie w Leuven. Zdecydował, że będzie misjonarzem, i jeszcze przed konsekracją wyjechał w roku 1863 na Hawaje. W katedrze w Honolulu 24 maja 1864 został wyświęcony na księdza.
Na Hawajach rozprzestrzeniały się nowe, wcześniej nieznane choroby, które w tym okresie powodowały poważne problemy zdrowotne. Jedną z tych chorób był trąd. Król Kamehameha IV, widząc rozszerzanie się tej nieuleczalnej choroby, zarządził segregację chorych na wyspie Molokaʻi. Kolonii trędowatych dostarczano żywność i inne środki potrzebne do życia, jednak nie zapewniając właściwej pomocy medycznej.
Biskup Maigret zwrócił się do duchownych o wyjazd do pracy z trędowatymi na Molokaʻi. Ojciec Damian poprosił biskupa o wyznaczenie go do tego zadania. 10 maja 1873 roku przybył do odosobnionej osady Kalaupapa, którą zamieszkiwało 600 trędowatych. Pierwszymi zadaniami ojca Damiana było wybudowanie kościoła i założenie parafii. Jego zadanie nie ograniczało się tylko do bycia duchownym. Dzielił z trędowatymi wszelkie niedogodności losu na wygnaniu, dobrowolnie godząc się na niebezpieczeństwo zarażenia tą nieuleczalną wtedy chorobą.
W kolonii trędowatych przed przybyciem ojca Damiana powszechne było poczucie rozpaczy i brak nadziei na pomoc. Szesnaście lat pracy ojca Damiana w leprozorium w Molokaʻi sprawiło, że prawo zaczęło być respektowane, rudery zamieniono na schludne domki, uprawiano ziemię i wybudowano szkoły. Stał się nie tylko kapłanem trędowatych, lecz także ich towarzyszem, doradcą, pielęgniarzem, lekarzem, cieślą, grabarzem, kuratorem oraz przyjacielem wszystkich, przede wszystkim młodocianych ofiar trądu.
Wiadomości o heroicznych wysiłkach na rzecz trędowatych rozeszły się na Hawajach, w Stanach Zjednoczonych i w Europie. Liczne kościoły, fundacje i osoby prywatne przekazywały środki finansowe dla wsparcia pracy wśród trędowatych. Do Kalaupapy przybyli pomocnicy i następcy ojca Damiana, w tym belgijski ksiądz Louis Lambert Conrardy.
Krótko przed śmiercią Damiana (listopad 1888) na wyspę przybyły franciszkańskie zakonnice m.in. bł. Marianna Cope. Damian wiedział, że jego dzieło będzie kontynuowane. Zmarł w otoczeniu swoich przyjaciół i chorych, którymi się opiekował, 15 kwietnia 1889 roku na Molokaʻi na Hawajach.
Po śmierci ojca Damiana rozgorzała dyskusja nad jego działalnością. Krytycznie odniosły się do niej niektóre kościoły protestanckie. W obronie dzieła ojca Damiana stanęli między innymi Robert Louis Stevenson oraz Mahatma Gandhi.
- Dzień obchodów
Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 10 maja, na Hawajach i w święto odbywa się corocznie 15 kwietnia.
W Kościele Episkopalnym w USA ojca Damiana wraz z siostrą Marianną Cope wspomina się 15 kwietnia[1].
- Patronat
Ojciec Damian jest patronem chorych na trąd, AIDS, wszystkich odtrąconych oraz stanu Hawaje.
W kulturze masowej
Plebiscyt
W 2005, w plebiscycie zorganizowanym przez belgijską telewizję, ojciec Damian został uznany za największego Belga w historii.
Film oparty na biografii
Po beatyfikacji belgijski producent filmowy Tharsi Vanhuysse postanowił nakręcić film, który miałby uhonorować dzieło tego sławnego duchownego. Reżyserem został Australijczyk Paul Cox, a scenariusz napisał znany z filmów takich jak Gandhi czy Krzyk wolności Amerykanin John Briley. W obsadzie głównych ról wystąpili: Derek Jacobi, Kris Kristofferson, Sam Neill, Tom Wilkinson, Peter O’Toole i David Wenham, a film nosi tytuł Molokai - historia ojca Damiana. Premiera filmu miała miejsce 17 marca 2000 roku.
Beatyfikacja i kanonizacja
4 czerwca 1995 roku o. Damian został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II. 20 grudnia 1999 roku Jorge Medina Estévez, Prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ogłosił, że ojciec Damian został umieszczony w kalendarzu liturgicznym.
11 października 2009 roku został ogłoszony świętym przez papieża Benedykta XVI[2].
Upamiętnienie
Od 2014 roku jest patronem skweru na wrocławskim Szczepinie[3].
Zobacz też
- kult świętych
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- Marian Żelazek
Przypisy
- ↑ Holy Women, Holy Men. Celebrating the Saints. New York: Church Publishing Incorporated, 2010, s. 15. ISBN 978-0-89869-678-3. [dostęp 2013-08-14].
- ↑ Damian z Molokai został świętym - TVP.info
- ↑ Akty Prawne, uchwaly.um.wroc.pl [dostęp 2019-05-02] .
Bibliografia
- Wilhelm Huenermann: Ojciec Damian, 1995, Wydawnictwo „Cor apertum”, ISBN 83-900436-3-7.
- ISNI: 0000 0001 0927 8808
- VIAF: 97757847
- LCCN: n79056770
- GND: 118525034
- NDL: 00620554
- BnF: 12100205w
- SUDOC: 027409872
- NLA: 35139731
- NKC: jn20040302002
- BNE: XX1010964
- NTA: 07007867X
- Open Library: OL1026356A
- PLWABN: 9810547037405606
- NUKAT: n94003006
- J9U: 987007594814105171
- PTBNP: 1535876
- CONOR: 63755619
- WorldCat: lccn-n79056770
Media użyte na tej stronie
Father Damien's signature at Kalawao, Molokai, date December 20, 1880. He signed it J Damien de Veuster.
Statue of Damiaan De Veuster by Constantin Meuneur based on Armand Thiéry, Sint-Jacobskerk, Leuven, 1894
Cathedral of Our Lady of Peace archived image of Father Damien with the Kalawao Girls Choir, at Kalaupapa, Moloka'i, circa 1878. The photo was recently used in the project "The Separating Sickness" in 1997
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sokołówka (Polanica-Zdrój). Damian De Veuster
Autor: picture taken and uploaded by Paul Hermans, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geboortehuis van Pater Damiaan te Tremelo
Father Damien, taken in 1889, either late February or March, weeks before his death by William Brigham at a side wall of the St. Philomena Catholic Church on the settlement. Only two photographs exist from Brigham's visit, this and the group photo of Damien with the 64 boys of the settlement