Danaé (1927)

Danaé (Q131)

Jednostka bliźniacza „Danaé” – „Ariane”
Klasa	okręt podwodny
Typ	Ariane
Historia
Stocznia	Ateliers et Chantiers Augustin-Normand, Hawr
Położenie stępki	luty 1923
Wodowanie	11 września 1927
Marine nationale
Wejście do służby	listopad 1929
Los okrętu	samozatopiony 9 listopada 1942
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	626 ton 787 t
Długość	66 m
Szerokość	6,2 m
Zanurzenie	4,1 m
Zanurzenie testowe	80 m
Rodzaj kadłuba	dwukadłubowy
Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1250 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM 2 śruby
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	14 węzłów 7,5 w.
Zasięg	powierzchnia: 3500 Mm przy 9 w. zanurzenie: 75 Mm przy 5 w.
Uzbrojenie
13 torped, 1 działo kal. 100 mm, 2 km kal. 8 mm
Wyrzutnie torpedowe	7 × 550 mm
Załoga	41

Danaé (Q131) – francuski okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, jedna z czterech jednostek typu Ariane. Okręt został zwodowany 11 września 1927 roku w stoczni Ateliers et Chantiers Augustin-Normand w Hawrze, a do służby w Marine nationale wszedł w listopadzie 1929 roku. Jednostka pełniła służbę na Morzu Śródziemnym, a od zawarcia zawieszenia broni między Francją a Niemcami znajdowała się pod kontrolą rządu Vichy. 9 listopada 1942 roku „Danaé” została samozatopiona w Oranie.

Projekt i budowa

„Danaé” zamówiona została na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1922 roku^[1][2]. Okręt, zaprojektowany przez Marie-Augustina Normanda i Fernanda Fenaux, zbliżony był wielkością i parametrami do typu Sirène^[1][3]. Jednostka charakteryzowała się wysoką manewrowością i silnym uzbrojeniem, lecz miała zbyt długi czas zanurzenia, a ciasnota wnętrza powodowała trudności w obsłudze mechanizmów okrętowych przez załogę^[3].

„Danaé” zbudowana została w stoczni Ateliers et Chantiers Augustin-Normand w Hawrze^[1][4]. Stępkę okrętu położono w lutym 1923 roku^[2], został zwodowany 11 września 1927 roku^[3][4], a do służby w Marine nationale przyjęto go w listopadzie 1929 roku^[2]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q131.

Dane taktyczno–techniczne

„Danaé” była średniej wielkości dwukadłubowym okrętem podwodnym^[1][3]. Długość całkowita wynosiła 66 metrów, szerokość 6,2 metra i zanurzenie 4,1 metra^[1][5]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 626 ton, a w zanurzeniu 787 ton^[1][3][a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa czterosuwowe silniki wysokoprężne Normand-Vickers o łącznej mocy 1250 koni mechanicznych (KM)^[1][3][b]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Schneider o łącznej mocy 1000 KM^[1][8]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14 węzłów na powierzchni i 7,5 węzła w zanurzeniu^[1][3]. Zasięg wynosił 3500 Mm przy prędkości 9 węzłów w położeniu nawodnym oraz 75 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą^[3][5][c]. Zbiorniki paliwa mieściły 60 ton oleju napędowego^[1][2], a energia elektryczna magazynowana była w bateriach akumulatorów typu D liczących 140 – 144 ogniwa^[7][8]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów, zaś autonomiczność 20 dób^[2][7].

Okręt wyposażony był w 7 wyrzutni torped kalibru 550 mm: dwie wewnętrzne i dwie zewnętrzne na dziobie, jedną wewnętrzną na rufie oraz jeden podwójny obrotowy zewnętrzny aparat torpedowy za kioskiem, z łącznym zapasem 13 torped^[1][3][d]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 100 mm L/45 M1917 oraz dwa karabiny maszynowe kal. 8 mm (2 x I)^[2][3][e].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 38 podoficerów i marynarzy^[1][4].

Służba

W momencie wybuchu II wojny światowej okręt pełnił służbę na Morzu Śródziemnym, wchodząc w skład 14. dywizjonu 2. Flotylli okrętów podwodnych w Oranie^[9]. Dowódcą jednostki był w tym okresie kpt. mar. P.C. Ropers^[9]. W czerwcu 1940 roku okręt nadal stacjonował w Oranie^[10]. Jednostka uczestniczyła w tym miesiącu w patrolowaniu rejonu Gibraltaru^[11]. Po zawarciu zawieszenia broni między Francją a Niemcami „Danaé” znalazła się pod kontrolą rządu Vichy (rozbrojona w Oranie)^[12]. Na przełomie 1941 i 1942 roku okręt został wycofany z czynnej służby^[5]. 8 listopada 1942 roku, podczas lądowania Aliantów w Afryce Północnej, okręt (wraz z bliźniaczym „Ariane”) stacjonował w Oranie, znajdując się w doku pływającym^[13]. Następnego dnia, aby uniknąć zdobycia przez Aliantów, na rozkaz wiceadmirała Rioulta okręt został samozatopiony wraz z dokiem^[3][13].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
• Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
• Ivan Gogin: ARIANE submarines (1928-1929). Navypedia. [dostęp 2017-03-25]. (ang.).
• Don Kindell: FRENCH, POLISH, GERMAN NAVIES, also US SHIPS IN EUROPE, SEPTEMBER 1939. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-25]. (ang.).
• Don Kindell: FRENCH NAVY SHIPS, JUNE 1940. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-25]. (ang.).
• Don Kindell: NAVAL EVENTS, JUNE 1940 (Part 2 of 4) Saturday 8th – Friday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
• Don Kindell: NAVAL EVENTS, NOVEMBER 1940 (Part 2 of 2) Friday 15th – Saturday 30th. Naval History Homepage. [dostęp 2017-03-25]. (ang.).
• Jean Labayle-Couhat: French warships of World War II. London: Ian Allan Ltd., 1971. ISBN 0-7110-0153-7. (ang.).
• Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
• Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
• Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
• Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.
• Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).