Daniel (Juźwiuk)

Daniel, imię świeckie Nikołaj Porfirjewicz Juźwiuk (ur. 2 października 1880 w Dmitrowiczach, zm. 27 sierpnia 1965 w Odessie) – rosyjski biskup prawosławny.

Życiorys

Był synem cerkiewnego psalmisty. Jego brat Władimir Juźwiuk także został kapłanem prawosławnym, był także deputowanym do IV Dumy Imperium Rosyjskiego. Nikołaj Juźwiuk ukończył prawosławne seminarium duchowne w Wilnie jako jeden z najlepszych słuchaczy. Od 1905 do 1913 był nadzorcą i bibliotekarzem w męskiej szkole duchownej w Wilnie. W 1913 ukończył kursy prowadzone przez Ministerstwo Sprawiedliwości i został naczelnikiem ziemskim powiatu lidzkiego, a następnie wileńskiego. W 1918 wyjechał do Woroneża, zaś w 1920 zamieszkał w Charkowie. W 1922, korzystając z prawa repatriacji urodzonych na dawnych ziemiach zachodnich Imperium Rosyjskiego (ziemie zabrane) wyjechał do II Rzeczypospolitej i zamieszkał w Wilnie^[1]. Od września 1924 pracował w seminarium duchownym w Wilnie jako kierownik internatu, asystent inspektora (od 1925), wychowawca (od 1927) i bibliotekarz (od 1928). Cieszył się znacznym szacunkiem seminarzystów^[1].

Po wcieleniu Wilna w granice Litwy Nikołaj Juźwiuk został sekretarzem metropolity wileńskiego i litewskiego Eleuteriusza i starostą parafii przy monasterskiej cerkwi Świętego Ducha w Wilnie. Po śmierci metropolity Eleuteriusza w grudniu 1940, nowy metropolita wileński, egzarcha Krajów Bałtyckich Sergiusz przekonał go do przyjęcia święceń duchownych, by mógł objąć katedrę biskupią. 1 kwietnia 1942 Nikołaj Juźwiuk został wyświęcony na diakona, 4 kwietnia – na kapłana, zaś 12 kwietnia złożył wieczyste śluby mnisze z imieniem Daniel. 26 kwietnia 1942 przyjął chirotonię na biskupa kowieńskiego, wikariusza eparchii wileńskiej i litewskiej, po czym wyjechał do Kowna. W kwietniu 1942 razem z metropolitą Sergiuszem oraz biskupami ryskim Janem i narewskim Pawłem brał udział w zebraniu biskupów prawosławnych krajów bałtyckich, w czasie którego hierarchowie, pod przymusem sytuacji, wyrazili lojalność wobec niemieckich władz okupacyjnych, jak również zaprzestali publicznych modlitw za metropolitę moskiewskiego Sergiusza, chociaż nie ogłosili opuszczenia jego jurysdykcji^[1].

Po zamordowaniu metropolity Sergiusza 23 kwietnia 1944, zgodnie z jego wyrażoną wcześniej wolą, biskup Daniel ogłosił się locum tenens eparchii wileńskiej i litewskiej oraz zastępcą egzarchy Krajów Bałtyckich. Władze niemieckie nie zgodziły się na objęcie przez niego katedry i w lipcu 1944 uwięziły go w obozie Fridrichswalde, przeznaczonego dla kapłanów. W maju 1945 został uwolniony przez wojska amerykańskie^[1]. Postanowił nie emigrować na zachód, lecz osiedlił się w Czechosłowacji. W październiku 1945, po spotkaniu z arcybiskupem orłowskim i briańskim Focjuszem, zdecydował się na przyjazd do ZSRR i udał się tam w końcu tego samego roku. Święty Synod Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego mianował go biskupem pińskim i brzeskim. Jeszcze w tym samym roku, po zmianie granic eparchii, jego tytuł uległ zmianie na biskup piński i łuniniecki, zaś w grudniu 1948 – na biskup piński i poleski. Zorganizował w Pińsku kursy przygotowujące do święceń kapłańskich oraz do wykonywania obowiązków psalmisty cerkiewnego^[1].

24 marca 1950 został aresztowany pod zarzutem prowadzenia agitacji antyradzieckiej, a w grudniu tego samego roku uznany za winnego i skazany na 25 lat łagru. Karę odbywał w obozie Oziornym (obwód irkucki), został zwolniony po pięciu latach na mocy amnestii. Jako biskup w stanie spoczynku zamieszkał w Izmaelu, służył w miejscowym soborze. W 1964 Święty Synod polecił mu osiedlenie się w monasterze Zaśnięcia Matki Bożej w Żyrowiczach, lecz biskup Daniel zamieszkał zamiast tego w żeńskim monasterze św. Michała Archanioła w Aleksandrowce (obwód odeski). Tam też zmarł i został pochowany^[1].

Przypisy