Daniel Konarzewski
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia | 21 sierpnia 1871 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | inspektor armii |
Główne wojny i bitwy | wojna rosyjsko-japońska |
Odznaczenia | |
Daniel Konarzewski h. Pobóg (ur. 9 sierpnia?/ 21 sierpnia 1871 w Petersburgu, zm. 3 kwietnia 1935 w Warszawie)[1] – generał dywizji Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, I wiceminister spraw wojskowych i szef Administracji Armii, uczestnik wojen: rosyjsko-japońskiej, I światowej, polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej oraz powstania wielkopolskiego.
Życiorys
Po ukończeniu II Korpusu Kadetów w Moskwie wstąpił do 1 Pawłowskiej Szkoły Wojskowej w Petersburgu. 6 sierpnia 1890 awansowany został na podporucznika i przydzielony do Izmaiłowskiego Pułku Gwardii. W czasie służby wojskowej studiował prawo na Uniwersytecie Petersburskim (pięć semestrów), a następnie w Petersburskim Instytucie Archeologicznym. W latach 1904-1905 jako ochotnik uczestniczył w wojnie rosyjsko-japońskiej. W 1907 zwolniony został, na własną prośbę, do rezerwy. W 1914 został zmobilizowany i wyznaczony na stanowisko dowódcy pułku, a następnie brygady piechoty. W 1917 pułkownik na froncie niemieckim. Po rewolucji 1917 organizator i dowódca Legii Rycerskiej, a następnie dowódca brygady w 1 Dywizji Strzelców Polskich. W 1918 pod Toszycą był ranny i kontuzjowany. Po rozwiązaniu I Korpusu Polskiego w maju 1918 osiadł we własnym majątku – Punżanki (poczta Podbrodzie, woj. wileńskie) na Litwie.
19 stycznia 1919 wyznaczony został na stanowisko dowódcy 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich, późniejszego 55 Poznańskiego Pułku Piechoty. Później kolejno dowodził Grupą Wojsk Wielkopolskich, I Brygadą w 1 Dywizji Strzelców Wielkopolskich, 1 Dywizją Strzelców Wielkopolskich (IX 1919 – 20 IV 1921), Okręgiem Generalnym „Białystok” (od 20 IV 1921[2]).
Po zakończeniu działań wojennych z bolszewikami został zastępcą dowódcy, a później dowódcą Grupy Operacyjnej „Bieniakonie” w strukturze Wojsk Litwy Środkowej. Kolejnym stanowiskiem w jego karierze wojskowej było Dowództwo Okręgu Korpusu nr III w Grodnie. 22 listopada 1922 został urlopowany z powodów zdrowotnych. 19 sierpnia 1923 otrzymał nominację na funkcję dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[3].
31 marca 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego, awansował go na generała dywizji ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 6. lokatą w korpusie generałów[4]. 14 grudnia 1925 został mianowany szefem Administracji Armii[5], a w lipcu 1926 – I wiceministrem spraw wojskowych i szefem Administracji Armii. 15 grudnia 1930, w związku z wyjazdem marszałka Polski Józefa Piłsudskiego na urlop wypoczynkowy, na Maderę, Prezydent RP powierzył mu kierownictwo Ministerstwa Spraw Wojskowych od wtorku 16 grudnia 1930 roku[6]. W niedzielę 29 marca 1931 roku w Gdyni przekazał obowiązki Józefowi Piłsudskiemu, który powrócił do kraju na pokładzie kontrtorpedowca ORP „Wicher”.
2 czerwca 1931 został zwolniony ze stanowiska I wiceministra spraw wojskowych i szefa Administracji Armii i mianowany inspektorem armii z siedzibą w Warszawie[7]. Zmarł 3 kwietnia 1935 o godz. 8.00 w Warszawie na zawał serca[8].
Rodzina
Żona generała, Wincenta Konarzewska, była pierwszą przewodniczącą Zarządu Naczelnego Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” (1925–1927)[9][10][10], w 1926 odznaczona papieskim orderem Pro Ecclesia et Pontifice za zasługi przy stworzeniu kaplicy w Korpusie Kadetów we Lwowie i za opiekę nad nią[11], zmarła 24 marca 1933[12]. Daniel Konarzewski mieszkał we własnym dworze w Punżankach, w których w 1935 podjął budowę rodzinnej kaplicy pw. świętych Kazimierza i Wincentego. Po śmierci generała pochowano na cmentarzu parafialnym w Balingródku, ale po wzniesieniu kaplicy jego zwłoki zostały do niej przeniesione, gdzie spoczęli także jego żona Wincenta Prewysz-Kwinto, syn i córka Maria.
16 stycznia 1929 o godz. 17.00 w kościele archikatedralnym Św. Jana w Warszawie Halina Konarzewska, córka generała Daniela Konarzewskiego i Wincenty Prewysz-Kwintów Konarzewskiej, zawarła związek małżeński z Włodzimierzem Łaszkiewiczem, właścicielem majątku Daukszyszki, w gminie Soły, powiatu oszmiańskiego, synem ś.p. Adolfa i Natalii z Łaszkiewiczów. Związek pobłogosławił ksiądz biskup polowy Stanisław Gall. Po uroczystości zaślubin, w salonach pp. Konarzewskich w Pałacu Mostowskich przy ulicy Przejazd 15, odbył się raut[13].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[14]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[15]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (29 grudnia 1921)[16][17]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie: po raz pierwszy 1921)[18]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej[19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (pośmiertnie, 12 maja 1936)
- Krzyż Wielki Orderu Korony Rumunii (Rumunia, 1929)[20]
- Krzyż Wielki Orderu Leopolda (Belgia, 1935)[21]
- Krzyż Wielki Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja)
- Krzyż Wielki Orderu Krzyża Orła (Estonia, 1933)[22]
- Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Jugosławia)[23]
- Wielki Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 1929)[20]
- Komandor Orderu Legii Honorowej (Francja, 1921)[24]
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)
W literaturze
Gen. Daniel Konarzewski występuje jako jedna z postaci w powieści Nadberezyńcy Floriana Czarnyszewicza.
Przypisy
- ↑ sejm-wielki.pl – Daniel Konarzewski h. Pobóg (pol.) [dostęp 2011-11-08]
- ↑ Dekret Nr L. 2828 Naczelnego Wodza z 20 IV 1921 r., Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 18 z dnia 7 V 1921, pkt 675
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 57 z 30.08.1923 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 32 z 02.04.1924 r.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 135 z 22 grudnia 1925, s. 729.
- ↑ Wyjazd Marszałka Piłsudskiego na urlop wypoczynkowy, Kierownictwo M.S.Wojsk. na czas nieobecności p. Marszałka Piłsudskiego p. Prezydent Rzplitej poruczył gen. Konarzewskiemu, „Polska Zbrojna” Nr 343 z 16 grudnia 1930 roku, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 224.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 101.
- ↑ Artur Ochał: Stowarzyszenie „Rodzina Wojskowa”. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2022-06-08].
- ↑ a b Historia. rodzinawojskowa.pl. [dostęp 2015-03-25].
- ↑ Wiadomości bieżące. Z miasta. „Kurier Warszawski”, s. 7, Nr 122 z 5 maja 1926.
- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 84 z 25 marca 1933 r. s. 2, 5.
- ↑ „Polska Zbrojna”, Nr 16 z 16 stycznia 1929 r. s. 6
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2863 z 13 kwietnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 16, poz. 561)
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 54 z 23.12.1926 r.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 25.
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 119 „w uznaniu zasług położonych dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu organizacji wojskowej”.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1936 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 35, poz. 1763)
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 12 z 03.03.1926 r.
- ↑ a b Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 19 z 12.12.1929 r., s. 360–361.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 4 z 1935 , s. 19.
- ↑ Fred Puss (red.), Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, s. 153, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 16 z 12.04.1926 r.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1717 z 28 maja 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 29, poz. 1208)
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-12-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A–Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Naramiennik generała dywizji Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Baretka: Krzyż Zasługi – Polska (II RP).
Ribbon for the World War I Victory Medal awarded by the Allies:
- w:World War I Victory Medal (United States) awarded by the w:United States Department of Defense
- w:Victory Medal (United Kingdom) also called the Inter-Allied Victory Medal
- w:Médaille Interalliée 1914–1918 (France)
- w:Inter-Allied Victory Medal (Greece)
- w:Allied Victory Medal (Italy)
- etc.
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Baretka: Order Świętego Sawy – Oficer – Królestwo Serbii / Królestwo SHS / Królestwo Jugosławii.
Autor: American1990, Licencja: CC BY 3.0
Polski: Kaplica w Balingródku, w której spoczywa pl:Daniel Konarzewski
Gen. Daniel Konarzewski with officers of the Staff of 14th Infantry Division of Polish Army. Polish-Soviet war, 1920.
Gen. dyw. Daniel Konarzewski - inspektor armii (od 1931 r.), portret w mundurze.
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka
Signature of Daniel Konarzewski