Dankowice (województwo śląskie)

Dankowice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wojciecha
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

bielski

Gmina

Wilamowice

Wysokość

277[1] m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

2836

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-331[2]

Tablice rejestracyjne

SBI

SIMC

0076144

Położenie na mapie gminy Wilamowice
Mapa konturowa gminy Wilamowice, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dankowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dankowice”
Położenie na mapie powiatu bielskiego
Mapa konturowa powiatu bielskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dankowice”
Ziemia49°55′47″N 19°06′37″E/49,929722 19,110278
Strona internetowa

Dankowice (dawniej też Damkowice, wil.: Denkiadiüf[3], niem. Denkendorf) – wieś w południowo-centralnej Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Wilamowice. Powierzchnia sołectwa wynosi 1144,7 ha[4] a liczba ludności 2836 (2021)[5], co daje gęstość zaludnienia równą 235,8 os./km². Graniczą od wschodu z Wilamowicami, od południa ze Starą Wsią, od zachodu z Bestwinką i Kaniowem, a od północy z Górą i Jawiszowicami.

Historia

Miejscowość została po raz pierwszy[6] wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 pod nazwą Damcowicz[7]. Jest to typowo polska nazwa patronimiczna od imienia Damek[8]. Nazwa została przekształcona później w formę Dankowice. Za osadnictwem niemieckim związanym z powstaniem wówczas bielskiej wyspy językowej przemawia z kolei imię pierwszego proboszcza — Rudgerus[9] i pojawienie się w 1413 niemieckiej nazwy Damkyndorff.

Historycznie miejscowość jest częścią Księstwa oświęcimskiego[10]. W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej wystawionym przez Jana IV oświęcimskiego 21 lutego 1457 miejscowość wymieniona została jako Damkowicze[11].

W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim leżała w granicach Korony Królestwa Polskiego, znajdowała się w województwie krakowskim w powiecie śląskim. Po unii lubelskiej w 1569 księstwo Oświęcimia i Zatora stało się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów w granicach, której pozostawało do I rozbioru Polski w 1772[10].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze austriackim i leżała w granicach Austrii, wchodząc w skład Królestwa Galicji i Lodomerii. Pod koniec XIX wieku miejscowość jako Dańkowice (wraz z Kaniowem Dańkowskim), wieś leżącą w powiecie bialskim, wymienia Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Miejscowość liczyła wówczas 1854 morgi powierzchni. Znajdowało się w niej 162 domostwa z 1175 mieszkańcami. Dzieliła się na dwie części: większa była folwarkiem z dworem należącym do majoratu księcia cieszyńskiego Albrechta, gdzie znajdowała się gorzelnia, mniejsza, wiejska do miejscowej ludności[12].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego. W 2009 roku liczba mieszkańców wynosiła 2699[13].

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia św. Wojciecha)[14] oraz Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa (zbór w Dankowicach)[15][16].

Sport

W Dankowicach ma siedzibę założony w 1945 roku klub sportowy Pasjonat Dankowice, którego wychowankiem jest obrońca reprezentacji Polski w piłce nożnej Maciej Sadlok.

Przyroda

W Dankowicach znajduje się 12 gniazd bociana białego[17].

Odznaczenia

  • Order Krzyża Grunwaldu II klasy (1979)[18]

Zobacz też

Przypisy

  1. Maps, Weather, and Airports for Dankowice, Poland.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 206 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Słownik języka wilamowskiego autorstwa Józefa Gary.
  4. Gmina Wilamowice: Strategia rozwoju Gminy Wilamowice do 2015. [w:] bip.wilamowice.pl [on-line]. 2007-01-17. [dostęp 2010-12-07].
  5. Wieś Dankowice (śląskie), Polska w liczbach [dostęp 2022-11-30] (pol.).
  6. Informacje o wsi Dankowice.
  7. Monumenta Poloniae Vaticana T.1 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 1, 1207-1344. Jan Ptaśnik (redakcja). Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 147-150.
  8. „STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WILAMOWICE”. s. 22.
  9. A. Barciak, Wilamowice..., s. 87
  10. a b Jan Nepomucen Gątkowski: Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego. Lwów: nakład autora, 1867.
  11. Krzysztof Rafał Prokop: Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438-1513. Dzieje polityczne. Kraków: PAU, 2002, s. 151. ISBN 978-8388857-31-7.
  12. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. I, hasło "Dankowice". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880, s. 903. [dostęp 2018-06-27].
  13. Gmina Wilamowice: Liczba mieszkańców – osoby zameldowane na stałe. [w:] www.gmina.wilamowice.pl [on-line]. 2009-01-01. [dostęp 2010-12-07].
  14. Świętego Wojciecha (Dankowice). diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2021-11-12].
  15. ChWZ Dankowice. chwzdankowice.wixsite.com. [dostęp 2021-11-12].
  16. Lista zborów. chwz.info.pl. [dostęp 2022-05-13].
  17. bociany. baza.bociany.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-24)]..
  18. Wykaz miejscowości wyróżnionych odznaczeniami państwowymi. W: Urszula Lewandowska, Krystyna Malik: Przewodnik po Polsce. Warszawa: Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, 1991, s. 20. ISBN 83-217-2519-8. (pol.).

Bibliografia

  • Wilamowice. Przyroda, historia, język, kultura oraz społeczeństwo miasta i gminy. Antoni Barciak (red.) i inni. Wilamowice: Urząd Gminy w Wilamowicach, 2001. ISBN 83-915888-0-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
POL Dankowice Kościół św. Wojciecha, 1.JPG
Autor: D T G, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dankowice, kościół św. Wojciecha
Bielsko County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Loation map of Bielsko County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.97 N
  • S: 49.64 N
  • W: 18.80 E
  • E: 19.34 E