Danuta Urbanowicz

Danuta Urbanowicz
Data i miejsce urodzenia3 listopada 1932
Radom
Data i miejsce śmierci18 lipca 2018
Kraków
Narodowośćpolska
Dziedzina sztukimalarstwo
Epokasztuka współczesna

Danuta Urbanowicz (ur. 3 listopada 1932 w Radomiu, zm. 18 lipca 2018 w Krakowie[1][2]) – polska malarka.

Życiorys

Ukończyła Krakowskie Liceum Sztuk Plastycznych w 1951 roku. Studiowała w latach 1951–1957 w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowniach prof. Jacka Pugeta, prof. Adama Marczyńskiego i Jonasza Sterna. Dyplom w 1957 roku w pracowni prof. Czesława Rzepińskiego.

W latach 1959–1962 wraz z grupą kolegów plastyków i aktorów współtworzyła awangardowy teatr lalkowy "Widzimisie" w Nowej Hucie. Od 1961 roku należała do Grupy Krakowskiej. Brała udział w krajowych i zagranicznych wystawach Grupy. Na przełomie lat 1962/1963 otrzymała stypendium Ministra Kultury i Sztuki i ośmiomiesięczny pobyt w Paryżu.

W latach 1964–2000 prowadziła pracownie malarstwa i rysunku na Wydziale Form Przemysłowych w Katedrze Sztuk Wizualnych w Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Brała udział w pracach, m.in.: projektowania zagospodarowania osiedli w Krakowie i Sanoku, projektowania kolorystyki i komunikacji wizualnej w zakładach przemysłowych. Zajmowała się także projektowaniem polichromii w obiektach sakralnych i świeckich. Jej polichromie znajdują się m.in.: Pysznicy, Pawlikowicach, Krakowie i w Byszycach.

Twórczość

Twórczość artystki wpisuje się, w różnych okresach powstawania prac, w nurty takie jak Malarstwo materii, Informel, Arte povera, z wykorzystaniem technik mieszanych, m.in. kolaż, asamblaż[3].

Lata 1957–1969

Wraz z ukończeniem studiów na Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych artystka zaczęła odchodzić od tradycyjnych technik malarskich na rzecz innowacyjnych metod z użyciem różnorodnych materiałów, nieprzeznaczonych pierwotnie do wykorzystania w malarstwie. Od roku 1961 należała do Grupy Krakowskiej, w latach 1961–1967 do Grupy Nowohuckiej – w tym czasie jej twórczość obracała się już w nurcie Malarstwa materii, z którym jest w szczególności kojarzona. W swoich pracach z tamtego okresu w mniej lub bardziej dosłowny sposób odzwierciedla rzeczywistość, nie tworząc jednocześnie sztuki przedstawiającej. Kompozycje jej obrazów są dyktowane symetrią, geometrią, pierwotnie pojmowanym porządkiem. W latach 60. wykorzystywała takie materiały jak piasek, stare tkaniny, skóry, blachy, spajając je szpachlówką i wszelkiego rodzaju klejami. Często łączyła elementy swoich prac mocno wyeksponowanym, lapidarnym szyciem. Pobyt w Paryżu (1962/3) zaowocował wprowadzeniem kolejnych surowców – koronek, drobnych przedmiotów jak karty do gry, fragmenty zabawek, rybie łuski.

Lata 1970–1979

W późniejszym okresie swojej pracy aktywności artystycznej (lata 70.) zwracała się w stronę figuratywności, kopiując urzędowe blankiety w powiększonej skali- "jej sztuka staje się zapisem biurokratycznej rzeczywistości komunikatów, druków, akt i ostrzeżeń, łącząc idee konceptualizmu z językiem pop-artu[4].

Lata 1980–2000

Lata 80. przynoszą artystce powrót do estetyki sprzed 20 lat, i przy niej zostaje też przez następne dwudziestolecie; w pracach z lat 90. natomiast pojawia się nowy materiał: dżins, wprowadzający duże urozmaicenie kolorystyki jej malarstwa. Fascynacja nowym surowcem nie oznaczała bynajmniej końca epoki ulubionego materiału artystki- przedmiotów dotkniętych działaniem czasu[5].

Ważniejsze wystawy

indywidualne

  • 1970 – Galeria Rytm, Nowa Huta
  • 1972 – Galeria BWA, Kraków
  • 1974 – Galeria M, Nowa Huta
  • 1975 – Galeria DESA Pawilon, Nowa Huta
  • 1977 – Galeria Studio, Warszawa
  • 1991 – Galeria Zderzak, Kraków
  • 1993 – Galeria Zderzak, Kraków
  • 1993 – Galeria Sztuki Współczesnej, Sandomierz
  • 1994 – Galeria Polony, Poznań
  • 1996 – Galeria Wieża Ratuszowa, Kraków
  • 2013 – Galeria Zderzak, Kraków

zbiorowe

Kraków, Londyn, Szczecin, Paryż, Sztokholm, Nowa Huta, Bydgoszcz, Juvissy-sur-Orge, Warszawa, Łódź, Monachium, Wrocław, Toruń, Bonn, Oliwa, Pecs, Norymberga, Ankona, Stambuł, Kolonia, Aalborg, Lwów, Gmund, USA.

Zbiory z jej pracami

Jej prace znajdują się w zbiorach takich instytucji jak: Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Kielcach, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowe w Radomiu, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Muzeum Śląskie w Katowicach, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Szkoła Muzyczna w Nowej Hucie, Nowohucki Dom Kultury, Nowohucka Galeria PiK i Muzeum Ziemi Chełmskiej.

Prace w zbiorach prywatnych znajdują się m.in. w: Niemczech, Francji, Holandii, Szwecji, Austrii i Stanach Zjednoczonych.

Przypisy

  1. ↑ Odeszła Danuta Urbanowicz (pol.). W: Magiczny Kraków [on-line]. 2018-07-20. [dostęp 2018-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-18)].
  2. ↑ Nie żyje Danuta Urbanowicz, malarka, pedagog krakowskiej ASP – Kultura – Radio Kraków, www.radiokrakow.pl [dostęp 2018-07-23] (pol.).
  3. ↑ Beata Studziżba, Nowe Obrazy Danuty Urbanowicz, „Gazeta Krakowska” (75), 31 marca 1993.
  4. ↑ Monika Branicka, Marta Tarabuła, Galeria Zderzak (Krakau), Malarstwo materii, 1958-1963 : Grupa Nowohucka ; Julian Jończyk, Janusz Tarabuła, Danuta Urbanowicz, Witold Urbanowicz, Jerzy Wrońki, Kraków, 2000, ISBN 83-87279-16-1, OCLC 886438421 [dostęp 2019-03-16].
  5. ↑ Jerzy Hanusek, Podróż do krainy postmalarstwa, „Gazeta Wyborcza” (76), 31 marca 1993.

Linki zewnętrzne