Dariusz Pawelec

Dariusz Pawelec, Katowice, 8 czerwca 2006

Dariusz Pawelec, ps. Tomasz Trzecieski (ur. 22 sierpnia 1965 roku w Górze Śląskiej) – polski krytyk literacki, wykładowca uniwersytecki.

Studiował polonistykę w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (1988). Był uczniem prof. Ireneusza Opackiego. Od 1988 pracuje na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego, w Zakładzie Poetyki Historycznej i Sztuki Interpretacji. Jego praca doktorska, obroniona w 1992 na Uniwersytecie Śląskim, poświęcona była poezji Stanisława Barańczaka. W 1994 stypendysta Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Habilitację przeprowadził w Uniwersytecie Śląskim na podstawie książki o adresacie lirycznym (2004). Od stycznia 2004 dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, a od stycznia 2006 profesor Uniwersytetu. 25 czerwca 2013 r. otrzymał nominację profesorską[1].

Zajmuje się m.in. poetyką historyczną i sztuką interpretacji, genologią, komunikacją literacką. Bada przede wszystkim poezję polską drugiej połowy XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem "pokolenia '68" oraz nurtu lingwistycznego. Analizował m.in. dzieła Czesława Miłosza, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka, Adama Zagajewskiego. Autor wstępu do pierwszego oficjalnego, krajowego wydania Zniewolonego umysłu (1989, z wyboru autora książki[2]).

Publikował szkice i recenzje w tomach zbiorowych i czasopismach, m.in. „Student”, „brulion”, „Twórczość”, „Res Publica”, „Autograf”, „Kresy”, „Nowe Książki”. Autor haseł m.in. w opracowaniu Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny (PWN 2000).

Twórczość

  • Powiedz prawdę. Antologia poezji pokolenia`68 (Wybór, wstęp i opracowanie; Wokół Nas, Gliwice 1990)
  • Poezja Stanisława Barańczaka. Reguły i konteksty [z prac Zakładu Teorii Literatury Uniwersytetu Śląskiego] (Śląsk, Katowice 1992; ​ISBN 83-900705-4-5​)
  • Lingwiści i inni. Przewodnik po interpretacjach wierszy współczesnych (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1994; Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 1474; ​ISBN 83-226-0591-9​)
  • Pokolenie 68. Wybrane problemy języka artystycznego [w wyd. zbior.:] Cezury i przełomy. Studia o literaturze polskiej XX wieku (Katowice 1994)
  • Czytając Barańczaka (Gnome Books, Katowice 1995; seria: Biblioteka Interpretacji, tom 1; ​ISBN 83-900673-5-8​)
  • Debiuty i powroty. Czytanie w czas przełomu (Wyd. Para, Katowice 1998; ​ISBN 83-903676-8-8​)
  • Kanonada: interpretacje wierszy polskich (1939-1989) (pod red. Aleksandra Nawareckiego, przy współudz. Dariusza Pawelca; Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1999; Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 1844; ​ISBN 83-226-0908-6​)
  • Świat jako Ty. Poezja polska wobec adresata w drugiej połowie XX wieku (Katowice 2003; Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 2162; ​ISBN 83-226-1275-3​)
  • Mŕtve body. Antológia poézie zo Sliezska – "Nadivoko". 1994-2003 (Vyber, spracovanie a komentár Dariusz Pawelec. Preklad Karel Chmel; Bratislava 2004)
  • Martwe punkty. Antologia poezji "Na Dziko" (1994-2003) (Wybór, opracowanie i komentarz; Ars Cameralis, Katowice 2004)
  • Od kołysanki do trenów. Z hermeneutyki form poetyckich (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2006; Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 2447; ​ISBN 83-226-1587-6​)

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Monitor Polski: http://monitorpolski.gov.pl/mp/2013/742/1
  2. pierwodruk tekstu: "Zniewolony umysł" jako parabola, Res Publica 1988 nr 5 s. 103-108

Media użyte na tej stronie

Dariusz Pawelec.JPG
Autor: Mariusz Kubik, http://www.mariuszkubik.pl, Licencja: CC BY 2.5
Dariusz Pawelec (b. 1965), Polish literary critic