Datowanie metodą uranowo-torową

Teoretyczna zależność Q'/P' = 234U/238U, od R'/Q' = 230Th/234U dla różnego czasu próbki.

Metoda uranowo-torowa – metoda datowania bezwzględnego dla przedziału chronologicznego od 1 tys. do 300–350 tys. lat temu^[1][2]. Opiera się na rozpadzie promieniotwórczym izotopów uranu i toru.

Metodę tę można stosować w datowaniu:

• skał bogatych w węglan wapnia
• nacieków jaskiniowych i raf koralowych
• zębów
• dzięki nowym technikom badawczym służy do datowania kości kopalnych
• próbuje się także datować nią torf

Metoda wykorzystuje rozpad dwóch izotopów uranu na pierwiastki pochodne: tor (²³⁰Th) i protaktyn, które ostatecznie rozpadają się w izotopy ołowiu (Pb). W przeciwieństwie do związków uranu, związki toru i protaktynu nie rozpuszczają się w wodzie. Tak więc uran wraz z wodą pobierany jest przez żyjące organizmy, a następnie gromadzi się w skorupkach i rafach koralowych, i od tego momentu zaczyna się gromadzenie produktów rozpadu promieniotwórczego (toru) w skałach.

Czas istnienia skał oblicza się mierząc stosunek ilości toru-230 do uranu-234. Czas połowicznego rozpadu ²³⁰Th wynosi ok. 75 tys. lat, a ²³⁴U – ok. 245 tys. lat. Bezpośrednio po utworzeniu skały nie ma w niej toru, powstaje on w wyniku rozpadu uranu, ale tor także rozpada się i po czasie równym kilka czasów połowicznego rozpadu stosunek ilości toru do uranu jest praktycznie stały, co ogranicza maksymalny czas stosowania metody.

Przypisy

Bibliografia

• DorotaD. Ławecka DorotaD., Wstęp do archeologii, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003 .
• ColinC. Renfrew ColinC., PaulP. Bahn PaulP., Archeologia. Teorie, metody, praktyka, Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka, 2002 .