David Lagercrantz
David Lagercrantz (2015) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Język | |
Alma Mater | Journalisthögskolan i Göteborg |
Dziedzina sztuki | literatura |
Ważne dzieła | |
| |
Strona internetowa |
David Gunnar Fransiscus Lagercrantz (ur. 4 września 1962 w Solnie[1]) – szwedzki dziennikarz, autor biografii i powieści sensacyjno-kryminalnych.
Życiorys
Urodził się i dorastał w podsztokholmskiej Solnie. Pochodzi ze starego szwedzkiego rodu szlacheckiego. Jest synem Olofa Lagercrantza, pisarza, krytyka literackiego oraz długoletniego redaktora naczelnego dziennika „Dagens Nyheter”, i Martiny z d. Ruin. Ma czworo starszego rodzeństwa: dwóch braci i dwie siostry, z których jedna – Marika jest aktorką. Jako nastolatek interesował się sportem, uprawiając m.in. tenis stołowy[1]. Uczył się w gimnazjum Kungsholmens w Sztokholmie. Później studiował filozofię i religioznawstwo. Następnie ukończył dziennikarstwo w Journalisthögskolan w Göteborgu. Po studiach pracował jako prasowy reporter kryminalny – początkowo w gazecie lokalnej „Sundsvalls Tidning”, a później ogólnokrajowym tabloidzie „Expressen”. Na przełomie lat 80. i 90. XX wieku zajmował się tematami dotyczącymi największych przestępstw kryminalnych dokonanych w owym czasie w Szwecji, m.in. potrójnym morderstwem w Åmsele. Zbrodnia ta stała się później kanwą jego książki faktograficznej Änglarna i Åmsele.
Jako pisarz zadebiutował w 1997, publikując książkę Göran Kropp 8000 plus. Przedstawił w niej historię szwedzkiego wspinacza i podróżnika, Görana Kroppa, który samotnie i bez aparatury tlenowej dotarł w maju 1996 na szczyt Mount Everestu, tydzień po tragedii dwóch komercyjnych wypraw himalaistycznych, do której doszło na stokach góry[1]. W 2000 wydał biografię szwedzkiego wynalazcy Håkana Lansa, opatrzoną tytułem Ett svenskt geni. Popularność jednak przyniosła mu dopiero powieść Grzech pierworodny w Wilmslow wydana w 2009. Książka, traktująca o brytyjskim matematyku Alanie Turingu, została przetłumaczona na kilkanaście języków.
W listopadzie 2011 weszła do sprzedaży autobiografia piłkarza Zlatana Ibrahimovića Ja, Ibra, którą napisał jako ghostwriter[2]. W ciągu sześciu tygodni sprzedano ponad pół miliona egzemplarzy książki, która dzięki temu stała się najszybciej sprzedawanym tytułem w dziejach rynku księgarskiego Szwecji[3]. Ponadto jej tłumaczenie szybko ukazało się w przeszło 20. krajach[4]. Została także nominowana do dwóch prestiżowych nagród literackich – szwedzkiej Augustpriset[5] w 2012 i brytyjskiej The William Hill Sports Book of the Year[6] w 2013.
W grudniu 2014 podpisał umowę z wydawnictwem Norstedts na napisanie czwartej części trylogii Millennium, której autorem był nieżyjący już Stieg Larsson. Książka, zatytułowana Co nas nie zabije, której bohaterami stali się ponownie Mikael Blomkvist i Lisbeth Salander, ukazała się w sierpniu 2015 równocześnie w 27. krajach. Stała się bestsellerem czytelniczym, ponadto amerykański magazyn „Esquire” uznał ją za jeden z trzech najlepszych thrillerów roku[7]. W 2016 była także nominowana do Petrona Award przyznawanej za najlepszą skandynawską powieść kryminalną roku[8]. Rok później ukazała się jego kolejna książka z cyklu Millennium – Mężczyzna, który gonił swój cień.
Jest członkiem zarządu szwedzkiego PEN Clubu, z ramienia którego podejmuje akcje na rzecz obrony pisarzy prześladowanych na świecie. Aktywnie uczestniczy także w działaniach stowarzyszenia Läsrörelsen, którego celem jest propagowanie czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży w Szwecji[9]. Na realizację zadań stowarzyszenia przekazał sto tysięcy euro ze swoich honorariów za powieść Co nas nie zabije.
Życie prywatne
Jest żonaty z Anne z d. Bergman, dziennikarką, dyrektorką i wydawcą TV4-nyheterna. Ma z nią troje dzieci: Signe, Nelly i Hjalmara. Wraz z rodziną mieszka w Sztokholmie.
Twórczość
- Göran Kropp 8000 plus (1997) – biografia
- Änglarna i Åmsele (1998)
- Ett svenskt geni (2000) – biografia
- Stjärnfall (2001)
- Där gräset aldrig växer mer (2002)
- Underbarnets gåta (2003)
- Himmel över Everest (2005)
- Ett svenskt geni – berättelsen om Håkan Lans och kriget han startade (2006) – poprawiona i uzupełniona wersja biografii Ett svenskt geni
- Syndafall i Wilmslow (2009) – wyd. pol. Grzech pierworodny w Wilmslow, Muza 2011, tłum. Bratumiła Pawłowska-Pettersson
- Jag är Zlatan Ibrahimović (2011, ghostwriter) – wyd. pol. Ja, Ibra, Sine Qua Non 2012, tłum. Barbara Bardadyn
- Kontynuacja trylogii Millennium
- Det som inte dödar oss (2015) – wyd. pol. Co nas nie zabije, Czarna Owca 2015, tłum. Irena i Maciej Muszalscy
- Mannen som sökte sin skugga (2017) – wyd. pol. Mężczyzna, który gonił swój cień, Czarna Owca 2017, tłum. Maciej Muszalski
- Hon som måste dö (2019) – wyd. pol. Ta, która musi umrzeć, Czarna Owca 2019, tłum. Inga Sawicka
Przypisy
- ↑ a b c David Lagercrantz Website (szw.) [dostęp 2017-09-29].
- ↑ Wywiad z Davidem Lagercrantzem w „The Guardian” (ang.) [dostęp 2017-10-02].
- ↑ Tragedin i Norge fick Zlatan att berätta allt – „Sundsvalls Tidning”. st.nu. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-01)]. (szw.) [dostęp 2017-10-01].
- ↑ fotbollskanalen.se – Zlatans boksuccé fortsätter: „Såld till över 20 länder” (szw.) [dostęp 2017-09-30].
- ↑ Augustpriset (szw.) [dostęp 2017-10-01].
- ↑ Ibrahimović shortlisted for William Hill – The Bookseller (ang.) [dostęp 2017-10-01].
- ↑ www.esquire – The Three Best Detective Novels of 2015 (ang.) [dostęp 2017-09-30].
- ↑ Lagercrantz shortlisted for 2016 Petrona Award – The Bookseller (ang.) [dostęp 2017-09-30].
- ↑ skolvarlden.se (szw.) [dostęp 2017-09-30].
Linki zewnętrzne
- David Lagercrantz w bazie IMDb (ang.)
- Wywiad z Davidem Lagercrantzem w „The Guardian” (ang.)
- ISNI: 0000 0000 7144 2835
- VIAF: 73186278
- LCCN: n99038263
- GND: 120674378
- NDL: 001124571
- LIBRIS: rp36cf290n0pgjr
- BnF: 135248737
- SUDOC: 050327771
- NKC: xx0142318
- NTA: 339946571
- BIBSYS: 1037730
- CiNii: DA18405319
- Open Library: OL3050301A
- PLWABN: 9810600732305606
- NUKAT: n2011140485
- J9U: 987007597579605171
- PTBNP: 1628233
- CANTIC: a1225406x
- LNB: 000228609
- NSK: 000586974
- BLBNB: 001473553
- KRNLK: KAC201429127
- WorldCat: lccn-n99038263
Media użyte na tej stronie
Autor: WikiSnubben, Licencja: CC BY-SA 4.0
Modern variant av adliga ätten Lagercrantz N:o 1011 vapensköld.
Autor: Frankie Fouganthin, Licencja: CC BY-SA 4.0
David Lagercrantz, in Stockholm shortly after midnight on Aug. 27, 2015, at the world premiere of his book "The Girl in the Spider's Web".