Dawid Helman

Dawid Helman
Data i miejsce urodzenia

3 maja 1875
Częstochowa

Data i miejsce śmierci

14 listopada 1942
Łódź

Przyczyna śmierci

zamordowany w Litzmannstadt Ghetto

Zawód, zajęcie

lekarz, działacz społeczny i kulturalny,

Dawid Helman (Lajb) (ur. 3 maja 1875 w Częstochowie, zm. 14 listopada 1942 w Łodzi) – lekarz laryngolog pochodzenia żydowskiego.

Życiorys

Po ukończeniu szkoły średniej studiował na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, tam też w 1900 r. uzyskał doktorat medycyny w zakresie laryngologii.

Po odbyciu praktyki w kraju i za granicą zamieszkał w Łodzi (1902). Podczas wojny rosyjsko-japońskiej służył na Dalekim Wschodzie jako asystent w oddziale laryngologicznym szpitala wojskowego. Ponownie wcielony do wojska w 1914 r., został skierowany na front południowo-zachodni. Wydarzenia rewolucyjne 1917 r. zastały go w Czerniowcach, gdzie opiekował się ludnością polską oraz został wybrany do tamtejszego magistratu na przewodniczącego komisji kulturalno-oświatowej działającej w Domu Polskim.

Przeno­szony kolejno do różnych szpitali wojskowych, znalazł się w Petersburgu, skąd w połowie 1918 r. powrócił do Łodzi, gdzie został lekarzem oddziału czołgów w 31 pułku Strzel­ców Kaniowskich i ordynatorem oddziału laryngologicznego Szpitala Okręgowego. Do wybuchu II wojny światowej prowadził praktykę prywatną. Pracował też w Insty­tucie Leczenia Radem Łódzkiego Towa­rzystwa Zwalczania Raka.

Był członkiem i wchodził w skład zarządu Łódzkiego Esperanckiego Towarzystwa w Łodzi (Lodza Esperanto-Societo), członkiem Komisji Gos­podarczej przy Wydziale Zdrowotności Publi­cznej, prezesem sekcji łódzkiej Towarzystwa Otolaryngologów (1926–1928), zastępcą prezesa zarządu Izby Lekarskiej Łódzkiej. Był członkiem zarządu łódzkiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami.

Mieszkał przy ul. Piotrkowskiej 68[1].

Po ustanowieniu niemieckiej administracji w Łodzi w wyniku II wojny światowej został członkiem zatwierdzonej 5 listopada 1939 r. Rady Starszych. Aresztowany 11 listopada w czasie jej pierwszego posiedzenia, a następnie zwolniony, wszedł w skład drugiej Rady, ukonstytuowanej w lutym 1940 r., z upoważnienia której kierował Wydziałem Zdrowia Gminy Żydowskiej. Został deportowany do getta i do całkowitego zamknięcia getta przez Niemców (30 kwietnia 1940) był zastępcą przełożonego Starszeństwa Żydów Chaima Rumkowskiego. Helmana na tym stanowisku zastąpił dr Leon Szykier, a on sam pracował jako lekarz.

Zmarł 14 listopada 1942 roku[2]. Pochowany jest na cmentarzu żydowskim w Łodzi (kwatera lewa D)[3]. Jego żona Paulina (1888-1944) zgi­nęła w Auschwitz.

Przypisy

  1. ↑ Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego (…). Rocznik 1937–1939, Zarząd Miejski w Łodzi, Łódź 1937 (?) Dział II Wykaz mieszkańców m. Łodzi
  2. ↑ Kronika getta łódzkiego
  3. ↑ Helman Dawid Lajb. www.jewishlodzcemetery.org. [dostęp 2018-11-23].

Bibliografia

  • Andrzej Kempa, Marek Szukalak Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych. Tom I A-Z, Łódź 2001, Oficyna Bibliofilów, s. 65, ISBN 83-87522-47-3,
  • Jan Fijałek, Janusz Indulski Opieka zdrowotna w Łodzi do roku 1945. Studium organizacyjno-historyczne, Łódź 1990,
  • Dzieje Żydów w Łodzi 1820-1944. Wybrane problemy. Pod redakcją Wiesława Pusia i Stanisława Liszewskiego Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1991, ISBN 83-7016-571-0,
  • Włodzimierz Berner, Jerzy Supady, Działalność lekarsko-społeczna na rzecz zdrowia publicznego w Łodzi w latach 1870-1914, Łódź: „Adi”, 2001, ISBN 83-85815-69-4, OCLC 831025377.