Dawny budynek administracyjno-biurowy Fundacji Fränckla we Wrocławiu

Dawny budynek administracyjno-biurowy Fundacji Fränckla

nr rej. A/2264/501/Wm z 20.12.1992[1]
Dawny budynek administracyjno-biurowy Fundacji Fränckla
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Adres	ulicy Ofiar Oświęcimskich 19
Styl architektoniczny	neogotyk
Architekt	Albert Grau
Kondygnacje	trzy
Rozpoczęcie budowy	1896
brak współrzędnych

Dawny budynek administracyjno-biurowy Fundacji Fränckla – zabytkowy budynek przy ulicy Ofiar Oświęcimskich 19 we Wrocławiu; jeden z najlepiej zachowanych przykładów neogotyckiej architektury na obszarze Starego Miasta.

Historia

Rzeźba głowy Alberta Grau na fasadzie budynku, na gzymsie

W okresie średniowiecznym na działce nr 19 znajdowała się dwuskrzydłowa i dwutraktowa kamienica gotycka, przebudowywana w okresie renesansu. W 1896 roku w jej miejsce, z wykorzystaniem jej murów i piwnic, wzniesiono nowy budynek dla siedziby kuratorium i biur żydowskiej Fundacji Fränckla (Fränckelsche Stiftung) zajmującej się działalnością charytatywną, dobroczynną i pomocową^[2] założonej przez Jonasa Fränckela, żydowskiego kupca i filantropa, królewskiego radcy, fundatora żydowskiego Seminarium Teologicznego i jego brata Davia^[3]. Autorem projektu był niemiecki architekt Albert Grau autor m.in. Pałacu Ballestremów^[2]. W 1941 roku władze faszystowskie odebrały budynek właścicielom i przekazały go organizacji Jüdisches Kultus und Synagogen Gemeinde^[2]. W kamienicy znajdowała się winiarnia win reńskich^[4][5].

Opis architektoniczny budynku

Neogotycki, ceglany budynek został wzniesiony na planie prostokąta wraz z oficynami skupionymi wokół wewnętrznego dziedzińca^[2]. Dom frontowy, jest trzykondygnacyjny, dwuipółtraktowy z ośmioosiową elewacją podzieloną barwnymi pasami klinkierowych cegieł i ceramicznymi ornamentami. Pozostała część elewacji pokryta jest jasnym tynkiem. W części dachowej znajdują się trzy schodkowe szczyty, na których umieszczono nazwiska budowniczych, a w osi środkowej wyrzeźbioną głowę architekta Graua na tle jego nazwiska (podobna do tej, która znajduje się na elewacji pałacu Ballestremów)^[2]. Pomiędzy szczytami znajduje się balkon^[6].

Po 1945 roku

Budynek podczas działań wojennych w 1945 roku nie został poważnie uszkodzony. W budynku poza pomieszczeniami mieszkalnymi znajdowały się różne sklepy oraz, od końca lat 90. XX w., siedziba I Oddziału Wrocławskiego Kredyt Banku SA^[2]. W 2000 roku kamienica została wyremontowana^[5]

Przypisy

Bibliografia

• Jan Harasimowicz (red.): Atlas architektury Wrocławia t.I. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1997.
• Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.

• Edmund Małachowicz: Stare Miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985.