Debata oksfordzka

Debata oksfordzka w brytyjskim parlamencie

Głosowanie przez podniesienie ręki

Debata oksfordzka (debata uniwersytecka) – rodzaj debaty, w której zdecydowanie zabronione jest obrażanie bądź wyśmiewanie mówców strony przeciwnej. Zadaniem debaty jest dyskusja nad tezą^[1]. Debatują przeciwnicy tezy oraz jej obrońcy^[1][2]. Przewodniczy im marszałek, który ma do pomocy sekretarza czuwającego nad czasem i kolejnością wypowiedzi. Typ debaty pochodzi z Uniwersytetu Oksfordzkiego^[3].

Organizacja debaty

Pomieszczenie, w którym odbywa się debata, jest podzielone na dwie części (np. poprzez ustawienie stołów). Strona broniąca tezy siada po prawej stronie marszałka, ich oponenci po przeciwnej stronie. W środku siedzą osoby niezdecydowane. Naprzeciwko nich na podwyższeniu siedzi marszałek prowadzący obrady i sekretarz czuwający nad czasem i porządkiem debaty. Podczas obrad zakazane jest opuszczanie sali i zmienianie miejsc^[1].

Przebieg debaty

Rozpoczęcie

Marszałek rozpoczyna debatę, informuje strony o jej zasadach oraz przedmiocie.

Debata spierających się stron

Głos jest udzielany na przemian poszczególnym stronom. Zaczyna strona broniąca tezy^[1].

Głos publiczności

By móc zostać dopuszczonym do debaty, trzeba zwrócić na siebie uwagę marszałka, jeśli on udziela głosu to osoba ta przedstawia się (co zapisuje sekretarz) i dopiero przechodzi do wyrażenia opinii^[1].

Podsumowanie

Obie strony podsumowują wszystkie wystąpienia.

Głosowanie

Ostatnią częścią debaty jest głosowanie. Tradycyjnie w Oksfordzie odbywa się poprzez wyjście przez odpowiednie drzwi. Najczęściej głosowanie odbywa się przez podniesienie ręki^[1].

Debata oksfordzka nt. teorii ewolucji (1860)

Pierwsza debata nt. ewolucji – wymiana myśli między kreacjonistami i ewolucjonistami – odbyła się w Oksfordzkim Muzeum Historii Naturalnej(ang.) 30 czerwca 1860 roku, kilka miesięcy po opublikowaniu „O powstawaniu gatunków” Karola Darwina. Rozpoczęła ona wieloletnią polemikę między np. darwinistami i ewolucjonistami teistycznymi. W czerwcu 1860 roku doszło do słynnego sporu, w którym uczestniczyli: Thomas Henry Huxley (zoolog, paleontolog, filozof, fizjolog, lekarz) i Samuel Wilberforce(ang.) (biskup Oksfordu). Jeden ze słuchaczy dialogu między nimi twierdził, że na sugestię Wilberforce'a, że Huxley – przez dziadka lub babcię – „pochodzi od małpy” blady z gniewu Huxley sarkastycznie stwierdził, że wolałby mieć dziadka–małpę, niż dziadka-człowieka, który pozwala sobie na takie żarty w poważnej sprawie^[4].

Debata w Polsce

Model debaty oksfordzkiej pojawił się w Polsce w latach dziewięćdziesiątych z inicjatywy prof. Zbigniewa Pełczyńskiego. Pierwsze debaty w tej formule odbywały się w ramach programu Szkoły Liderów^[5]. W 2013 roku zespół "Projektów Edukacyjnych" działający na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, zorganizował pierwsze Mistrzostwa Polski Debat Oksfordzkich. Ich koordynatorem został Jan Piosik. MPDO organizowane są corocznie na przełomie marca i kwietnia przez Fundację Edukacyjną G5. Zawody odbywają się w Poznaniu na Wydziale Nauki Politycznych i Dziennikarstwa i charakteryzują się ujednoliconymi regułami odmiennymi od stosowanych na Uniwersytecie Oksfordzkim. W każdej drużynie występuje czterech mówców, którzy dysponują określonym czasem na przedstawienie swojej argumentacji. Nie jest dopuszczalne zabieranie głosu przez publiczność, jak również wydawanie przez nią werdyktu. Ocena debaty pozostawiona jest składom sędziowskim złożonym z co najmniej trzech jurorów i jednego eksperta. Składy sędziowskie tworzą, poza reprezentantami organizatorów, osoby z największych środowisk debatanckich w Polsce, takich jak Instytut Debaty Publicznej z Gdańska, Fundacja Nowy Głos z Warszawy, czy Krakowskie Stowarzyszenie Mówców. Rolą jury jest ocena argumentacji i umiejętności retorycznych zaprezentowanych przez drużyny, a do zadań eksperta należy czuwanie nad przestrzeganiem regulaminu turnieju^[6].

Zobacz też

• Karl Popper
• Koło Wiedeńskie

Przypisy