Deborah Kerr

Deborah Kerr
Ilustracja
Deborah Kerr (1973)
Imię i nazwisko

Deborah Jane Trimmer

Data i miejsce urodzenia

30 września 1921
Glasgow

Data i miejsce śmierci

16 października 2007
Botesdale

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Tony Bartley
(1945–1959; rozwód)
Peter Viertel
(1960–2007; jej śmierć)

Lata aktywności

1937–1986

podpis

Deborah Kerr (właśc. Deborah Jane Trimmer; ur. 30 września 1921 w Glasgow, zm. 16 października 2007 w Botesdale) – szkocka aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna. Odniosła sukces w Hollywood, gdzie była jedną z większych gwiazd lat 50. i 60. XX wieku, występując m.in. u boku Clarka Gable’a, Spencera Tracy’ego, Cary’ego Granta czy Roberta Mitchuma.

Do historii kina przeszła jej miłosna scena na plaży z Burtem Lancasterem z filmu Stąd do wieczności (1953) Freda Zinnemanna. Pamiętana jest również z roli Ligii w hollywoodzkiej wersji Quo Vadis (1951) Mervyna LeRoya oraz z postaci guwernantki dzieci króla Syjamu z musicalu Król i ja (1956) Waltera Langa[1]. Sześciokrotnie nominowana do Oscara dla najlepszej aktorki. Laureatka Honorowego Oscara za całokształt twórczości artystycznej (1994)[2].

Życiorys

Młodość

Urodziła się 30 września 1921 w Glasgow jako jedyna córka Kathleen Rose (z domu Smale) i kpt. Arthura Charlesa Kerr Trimmera, architekta marynarki wojennej, inżyniera budownictwa oraz weterana i pilota I wojny światowej, podczas której stracił nogę. Trimmer i Smale pobrali się 21 sierpnia 1919 w Lydney, rodzinnym mieście Smale[3]. Utrata nogi podczas bitwy nad Sommą odbiła się na zdrowiu mężczyzny, prowadząc do gruźlicy i jego śmierci w 1937[4].

Pierwsze dwa lata swojego życia Deborah spędziła w mieście Helensburgh, gdzie jej rodzice mieszkali z dziadkami. Kerr miała młodszego brata Edmunda, który został dziennikarzem. Zmarł w wypadku drogowym w 2004 roku. Miał wówczas 78 lat[3][5].

W wieku siedmiu lat została zapisana do przedszkola z internatem St. Martha's Kindergarten w Bramley. Ze względu na dużą odległość od miejsca zamieszkania, do domu wracała tylko na weekendy. W 1932 rozpoczęła naukę w Northumberland House Boarding School w Bristolu, gdzie jej ciotka Phyllis Jane Smale uczyła aktorstwa i dykcji[6]. W 1937 Phyllis Jane, wówczas aktorka radiowa w Bristol's Broadcasting Service, wraz ze swoją przyjaciółką Lally Cuthbert-Hicks założyły Hicks-Smale Drama School w Bristolu, do której uczęszczała Deborah. Dziewczyna mieszkała wówczas z matką, bratem i babcią w domu w Weston-super-Mare, pokonując w drodze do szkoły 20 mil dziennie. Tam, oprócz aktorstwa, uczyła się baletu, dykcji i uczęszczała na lekcje dobrego wychowania[7].

Teatr i wczesna kariera aktorska

Debiut sceniczny zanotowała w tym samym roku w pantomimie Harlequin and Columbine w reżyserii Phyllis Jane, odgrywając rolę tytułowej Harlequin. Po przedstawieniu w teatrze Knightstone Pavilion w Weston-Super-Mare, została zarekomendowana przez jednego z widzów Ninette de Valois, kierującej szkołą baletową w Sadler's Wells Theatre. Deborah została przyjęta do szkoły zdobywając stypendium. Po kilku tygodniach zdała sobie sprawę, że bycie profesjonalną tancerką nie jest tym, czego oczekiwała[7]. Pomimo tego w marcu 1938 zadebiutowała w Sadler's Wells Theatre jako członkini corps de ballet w przedstawieniu Prometheus[8].

W 1938 zrezygnowała z kariery baletnicy na rzecz aktorstwa argumentując, że to aktorska część baletu jest jej najbliższa[9]. Po rekomendacji przyjaciela z powodzeniem wzięła udział w przesłuchaniu do Open Air Theatre w Regent’s Park i wkrótce zagrała małą rolę taneczną w produkcji Much Ado about Nothing z 1939. Podczas przedstawienia Pericles w 1939 została zauważona przez agenta filmowego Johna Gliddona. Po wybuchu II wojny światowej i zamknięciu teatru była zmuszona do powrotu do matki w Weston-super-Mare. Po ponownym przybyciu do Londynu, zachęcona przez dyrektora Open Air Theatre Roberta Atkinsa, zgodziła się na 5-letni kontrakt, w którego trakcie miała wystąpić w 2 filmach rocznie a jej agentem został Gliddon[10].

Na dużym ekranie zadebiutowała rolą dziewczyny sprzedającej papierosy w jednej scenie filmu Contraband (1940) w reżyserii Michaela Powella, ostatecznie wyciętej ze względów ekonomicznych[10]. Do rozjaśnienia włosów naturalnie ciemnorudą Deborah namówiła Sonia Carol, pracownica Gliddona, motywując to preferencjami agentów castingowych. Do nowej serii zdjęć reklamowych pozowała już z jasnorudymi włosami[11].

W 1941 otrzymała angaż w filmie Major Barbara (1941) Gabriela Pascala, węgierskiego producenta filmowego i reżysera. Istnieją dwie prawdopodobne wersje opisujące pierwsze spotkanie Deborah i Pascala. Według pierwszej, opowiedzianej przez samą Deborah, poznali się w Mayfair Hotel, przy okazji lunchu aktorki z Sonią Carol. Przy sąsiednim stole siedział wpatrzony w Deborah Pascal. W pewnym momencie podszedł do kobiet, zapytał Kerr, czy ta jest aktorką i zasugerował, że powinna nosić rozpuszczone włosy: „powinnaś nosić włosy opadające na ramiona. Tak upięte sprawiają, że ​​wyglądasz jak kokota!”. Gdy ta pospiesznie je rozpinała, reżyser zebrał dane kontaktowe od Carol[11].

Druga wersja opowiedziana przez żonę Pascala zmienia miejsce spotkania na Savoy Grill, modną restaurację w hotelu Savoy, gdzie Pascal był na lunchu ze swoim przyjacielem Richardem Nortonem. W trakcie rozmowy powiedział Nortonowi, że potrzebuje niewinnej dziewczyny o uduchowionej twarzy do zagrania roli młodej pracowniczki Armii Zbawienia w jego kolejnym filmie. Rozejrzawszy się po jadalni, zauważył Kerr i podszedł do jej stolika. W trakcie rozmowy poprosił Deborah o wyrecytowanie Ojcze nasz. Będąc pod wrażeniem, zaprosił ją na przesłuchanie do najnowszego filmu[12].

Aby przygotować się do roli, zgłosiła się anonimowo na ochotnika do Armii Zbawienia. Jak wspominała po latach, to doświadczenie pomogło jej w ukształtowaniu postaci nieśmiałej, ale szczerej Jenny Hill[13]. Film miał premierę w Nassau na Bahamach, gdzie Pascal chciał stworzyć studio filmowe. Ekstrawagancja i temperament reżysera oraz niemiecki blitz przeciągnęły czas produkcji z planowanych 10 tygodni do 6 miesięcy oraz podwoiły koszty produkcji. Film otrzymał mieszane oceny od krytyków i przyniósł stratę[14].

Status gwiazdy

Do Hollywood przeniosła się w 1947. Zawarła tam kontrakt z wytwórnią MGM. Pierwszą nominację do Oscara zdobyła za rolę alkoholiczki w filmie Edward, mój syn (1949). Grała również w teatrach na nowojorskim Broadwayu.

Pod koniec lat 60. zrezygnowała z aktorstwa kinowego. Stwierdziła, że jest w nim za dużo seksu i przemocy. Po tej deklaracji raz tylko pojawiła się w filmie kinowym. Występowała jedynie w teatrze i w telewizji.

W 1997 uzyskała tytuł szlachecki Komandora Orderu Imperium Brytyjskiego. Przez lata mieszkała w Szwajcarii oraz w hiszpańskiej Marbelli. Gdy wykryto u niej chorobę Parkinsona[15], a jej stan zaczął się pogarszać, powróciła do Anglii[16].

Życie prywatne

Była dwukrotnie zamężna. Pierwszy raz z pilotem RAFu i producentem filmowym Tonym Bartleyem (ślub 28 listopada 1945; rozwód w 1959), z którym miała dwie córki: Melanie Jane (ur. 27 grudnia 1947) i Francescę Ann (ur. 20 grudnia 1951). Kolejne małżeństwo zawarła 23 lipca 1960 z pisarzem i scenarzystą Peterem Viertelem, z którym była aż do śmierci. Miała troje wnucząt.

Zmarła w wieku 86 lat w Botesdale w hrabstwie Suffolk. Pochowano ją na wiejskim cmentarzu w Alfold w hrabstwie Surrey.

Filmografia

Deborah Kerr w filmie Juliusz Cezar (1953)
  • 1941Major Barbara jako Jenny Hill
  • 1941 – Love on the Dole jako Sally Hardcastle
  • 1942Penn of Pennsylvania jako Guglielma Springelt
  • 1942 – Hatter’s Castle jako Mary Brodie
  • 1942 – The Day Will Dawn jako Kari Alstead
  • 1943Życie i śmierć pułkownika Blimpa jako Edith Hunter
  • 1945Perfect Strangers jako Catherine Wilson
  • 1946Tajemniczy nieznajomy jako Bridie Quilty
  • 1947Czarny narcyz jako siostra Clodagh
  • 1947 – Handlarze jako Kay (Francis X.) Dorrance
  • 1947 – If Winter Comes jako Nona Tyber
  • 1949Mój syn Edward jako Evelyn Boult
  • 1950Kopalnie króla Salomona jako Elizabeth Curtis
  • 1950 – Uwierz mi, proszę jako Alison Kirbe
  • 1951Quo Vadis jako Ligia
  • 1952Więzień Zendy jako Flavia
  • 1952 – Thunder in the East jako Joan Willoughby
  • 1953Stąd do wieczności jako Karen Holmes
  • 1953 – Juliusz Cezar jako Portia
  • 1953 – Młoda Bess jako Catherine Parr
  • 1953 – Żona moich marzeń jako Priscilla
  • 1955Koniec romansu jako Sarah Miles
  • 1956Herbata i współczucie (Tea and Sympathy) jako Laura Reynolds
  • 1956 – The Proud and Profane jako Lee Ashley
  • 1956 – Król i ja jako Anna Leonowens
  • 1957Urlop na lądzie jako Gwinneth Livingston
  • 1957 – Bóg jeden wie, panie Allison jako siostra Angela
  • 1957 – Niezapomniany romans jako Terry McKay
  • 1958Witaj, smutku jako Anne Larson
  • 1958 – Osobne stoliki jako Sibyl Rayton Bell
  • 1959Count Your Blessings jako Grace Allingham
  • 1959 – Ukochany niewierny jako Sheilah Graham
  • 1959 – Podróż jako lady Diana Ashmore
  • 1960Cudze chwalicie jako Hilary Rhyall
  • 1960 – Obieżyświaty jako Ida Carmody
  • 1961Nagie ostrze jako Martha Radcliffe
  • 1961 – W kleszczach lęku jako pani Giddens
  • 1964Noc iguany jako Hanna Jelkes
  • 1964 – The Chalk Garden jako panna Madrigal
  • 1965La verifica incerta
  • 1965 – Małżeństwo na rozdrożu jako Valerie Edwards
  • 1966Oko diabła jako Catherine de Montfaucon
  • 1967Casino Royale jako agent Mimi (znana jako lady Fiona McTarry)
  • 1968Prudence and the Pill jako Prudence
  • 1969Cyrk straceńców jako Elizabeth Brandon
  • 1969Układ jako Florence Anderson
  • 1982Świadek oskarżenia jako siostra Plimsoll
  • 1984Kariera Emmy Harte jako Emma Harte
  • 1985Spotkanie po latach jako Sally Wells
  • 1985The Asam Garden jako Helen
  • 1986Spadkobiercy Emmy Harte jako Emma Harth

Nagrody

Przypisy

  1. Actress Deborah Kerr has died. Detroit Free Press. [dostęp 2019-07-06]. (ang.).
  2. British actress Kerr dies at 86. BBC News. [dostęp 2019-07-06]. (ang.).
  3. a b Capua 2014 ↓, s. 4.
  4. Capua 2014 ↓, s. 6.
  5. Capua 2014 ↓, s. 172.
  6. Capua 2014 ↓, s. 5.
  7. a b Capua 2014 ↓, s. 7.
  8. Capua 2014 ↓, s. 8.
  9. Capua 2014 ↓, s. 7-8.
  10. a b Street 2018 ↓, s. 10.
  11. a b Capua 2014 ↓, s. 9.
  12. Capua 2014 ↓, s. 9-10.
  13. Capua 2014 ↓, s. 11.
  14. Capua 2014 ↓, s. 12-13.
  15. Zmarła aktorka Deborah Kerr. Wirtualna Polska. [dostęp 2019-07-06]. (pol.).
  16. Deborah Kerr. The Herald. [dostęp 2019-07-06]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Deborah Kerr signature.svg
Signature of actress Deborah Kerr
Deborah Kerr in Julius Caesar trailer.jpg
Cropped screenshot of Deborah Kerr from the trailer for the film Julius Caesar