Derażnia

Derażnia

Деражня

Dworzec kolejowy
Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	chmielnicki
Rejon	chmielnicki
Burmistrz	Andrij Kowpak
Powierzchnia	17,55 km²
Populacja (2016) • liczba ludności	10 352
Nr kierunkowy	+380-3856
Kod pocztowy	32200-32205
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego Derażnia
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Derażnia
49°16′N 27°26′E/49,266667 27,433333
Portal Ukraina

Derażnia (ukr. Деражня) – miasto na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, w rejonie chmielnickim, nad rzeką Wowk, siedziba hromady^[1]. W 2016 roku liczyło ok. 10,4 tys. mieszkańców^[2].

Historia

Pałac w Derażni na grafice Napoleona Ordy z 1875 r.

Derażnia została założona w 1431 roku. Od 1434 leżała w granicach nowo utworzonego województwa podolskiego Korony Królestwa Polskiego. W 1567 Derażnię najechali Tatarzy, a w 1648 Kozacy. Za panowania Wazów otrzymała magdeburskie prawa miejskie. W 1672 utracona na rzecz Imperium Osmańskiego, zdobyta po 10 latach przez króla Jana III Sobieskiego.

W 1779 roku do dóbr derażniańskich należały: Huta Nowa, Huta Stara^[3], Kalna Derażnia, Karyczyńce Wołoskie, Karyczyńce Pilipowskie, Kryniczne, Majdan Hatniański, Majdan Nowy, Majdan Stary, Niżne(ukr.)^[4], Słobódka-Kalniańska, Szarki^[5][6]. Właścicielem został wówczas warszawski bankier Piotr Tepper.

W 1793 zajęta przez Imperium Rosyjskie w II rozbiorze Polski. Pod zaborami siedziba gminy Derażnia w powiecie latyczowskim guberni podolskiej. Na przełomie XVIII i XIX w. często zmieniała właścicieli. W latach 1820-1844 była posiadłością Moszyńskich, a następnie Raciborowskich, którzy wznieśli nowy pałac. W 1897 Derażnię zamieszkiwało 6118 osób.

W 1919 i 1920 administrowana przez Polskę jako część okręgu podolskiego Zarządu Cywilnego Ziem Wołynia i Frontu Podolskiego, jednakże ostatecznie pozostała za wschodnią granicą Polski, a od 1922 należała do ZSRR. W latach 1941-1944 była okupowana przez Niemcy.

Zabytki

• zamek, nieistniejący, tradycyjnie wybudowany na planie kwadratu, w ówczesnym stylu przy użyciu gliny; prawdopodobnie w północno-zachodnim narożniku znajdował się bastion, jak baszta w południowo-zachodnim. Wejście do zamku było w południowym wale, choć w południowo-zachodnim narożniku byłoby bardziej praktyczne^[7]
• Pałac Raciborowskich – pałac wybudowany w 1780 roku przez Piotra Teppera^[8], przebudowany przez Raciborowskich
• gmach ziemstwa z 1901 r.
• kilka domów z przełomu XIX i XX w.
• Kościół rzymskokatolicki pw. św. Anny, wybudowany w 1840 roku przez rodzinę Raciborowskich. Zniszczony w latach 30. przez władze radzieckie. Odbudowany w 2000 roku.

• 

  Pałac Raciborowskich

• 

  Kamienica z 1912 r.

• 

  Gmach ziemstwa

• 

  Kościół św. Anny w Derażni

Przypisy