Derek Jacobi
 Derek Jacobi podczas występu teatralnego w Londynie w grudniu 2006 roku | |
| Imię i nazwisko | Derek George Jacobi |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 22 października 1938 |
| Zawód | aktor, reżyser |
| Lata aktywności | od 1961 |
| Odznaczenia | |
 _rib.PNG){kind=small}  | |
Sir Derek George Jacobi[1][2] (ur. 22 października 1938 w Londynie) – brytyjski aktor i reżyser teatralny, filmowy i telewizyjny. Za swoje zasługi dla teatru w 1994 roku otrzymał tytuł szlachecki.
Życiorys
Wczesne lata
Urodził się w dzielnicy Londynu – Leytonstone[3], w hrabstwie Essex, jako jedyne dziecko właściciela sklepu z tytoniem w Chingford – Alfreda George’a Jacobi i sekretarki Daisy Gertrude Masters, pochodzącej z niemieckiej rodziny chrześcijańskiej. Po ukończeniu szkoły średniej Leyton County High School studiował na Uniwersytecie Cambridge przed rozpoczęciem kariery teatralnej[4].
Kariera
Jego talent został szybko zauważony i w 1965 roku zaangażowano go do roli Cassia w filmowej wersji dramatu szekspirowskiego Otello z Laurence Olivierem i Maggie Smith. W 1963 Lawrence Olivier zaproponował mu prace założycielskie w londyńskim National Theater Company, z którym był związany do 1971[5].
W 1967 w telewizyjnej wersji komedii szekspirowskiej Wiele hałasu o nic wystąpił jako Don John, spokrewniony z Don Pedro. Jednocześnie Laurence Olivier powierzył mu rolę Andrei w swojej adaptacji sztuki teatralnej Antoniego Czechowa Trzy siostry z udziałem Alana Batesa. W 1972 w miniserialu Rodzina Straussów z Jane Seymour zagrał postać Josefa Lannera.
Prawdziwą sławę zdobył po zagraniu tytułowej kreacji w telewizyjnej serii BBC Ja, Klaudiusz na podstawie powieści historycznej Roberta Gravesa, za którą otrzymał nagrodę BAFTA i stał się jednym z najbardziej znanych aktorów w Wielkiej Brytanii[6].
Rola Adolfa Hitlera w telewizyjnej adaptacji powieści historycznej pt. Wewnątrz Trzeciej Rzeszy z Rutgerem Hauerem przyniosła mu nominację do nagrody Emmy. Za postać hochsztaplera w teledramacie wojennym CBS Dziesiąty człowiek z Kristin Scott Thomas po raz drugi odebrał nagrodę Emmy i był nominowany do nagrody Złotego Globu. Kolejną nagrodą Emmy został uhonorowany za rolę Jacksona Hedleya w sitcomie z 2001 roku pt. Frasier.
Pierwszą polską realizacją, w której wystąpił, była multimedialna produkcja zatytułowana: The dream Off Penderecki – Teatru Tworzenia (2013).
Derek Jacobi jest prominentnym zwolennikiem teorii, że Edward de Vere, 17. hrabia Oksford, był autorem dzieł Williama Szekspira.
Życie prywatne
Jacobi jest gejem[7]. W marcu 2006 roku, po 27 latach życia ze swoim partnerem Richardem Cliffordem, zarejestrował swój związek partnerski[8]. Nastąpiło to cztery miesiące po tym jak wprowadzono w prawie tego typu związki w Wielkiej Brytanii.
Filmografia
Seriale
| Rok | Nazwa serialu | Rola | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|
| polska | oryginalna | |||
| 1976 | Ja, Klaudiusz | I, Claudius | Klaudiusz | 13. odcinków |
| 1994-98 | Kroniki braciszka Cadfaela | Cadfael | brat Cadfael | 13. odcinków |
| 2004 | Agatha Christie: Panna Marple | Agatha Christie's Marple | Pułkownik Lucis Protheroe | 1. odcinek: Morderstwo na plebanii |
| 2007 | Doktor Who | Doctor Who | profesor Yana / Mistrz | 1. odcinek: Utopia |
| 2007-10 | Dobranocny ogród | In the Night Garden | jako narrator | 100. odcinków |
Filmy
| Rok | Nazwa filmu | Rola | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|
| polska | oryginalna | |||
| 1965 | Otello | Othello | Cassio | |
| 1973 | Dzień Szakala | The Day of the Jackal | Caron | |
| 1978 | Król Ryszard II | Richard II | Król Ryszard II | |
| 1987 | Tajemniczy ogród | The Secret Garden | Archibald Craven | film telewizyjny |
| 1989 | Henryk V | Henry V | Narrator | |
| 1996 | Hamlet | Hamlet | Klaudiusz | |
| 2000 | Gladiator | Gladiator | Gracchus | |
| 2001 | Pytanie do Boga | The Body | Ojciec Lavelle | |
| 2001 | Niżyński | The Diaries of Vaslav Nijinsky | głos Niżyńskiego | |
| 2001 | Klucz do Apokalipsy | Revelation | Bibliotekarz | |
| 2005 | Niania | Nanny McPhee | Pan Wheen (2005) | |
| 2006 | Underworld: Evolution | Underworld: Evolution | Aleksander Corvinus | |
| 2007 | Złoty kompas | The Golden Compass | Emisariusz Arbitra | |
| 2010 | Jak zostać królem | The King’s Speech | Cosmo Lang (Arcybiskup Canterbury) | |
| 2011 | Anonimus | Anonimus | Narrator | |
| 2015 | Kopciuszek | Cinderella | Król | |
| 2018 | Tomb Raider | Tomb Raider | Yaffe | |
Nagrody
| Rok | Nagroda | Kategoria | Tytuł |
|---|---|---|---|
| 1977 | Nagroda BAFTA | Najlepszy aktor telewizyjny[9] | Ja, Klaudiusz (1976) |
| 1983 | Laurence Olivier Award | Najlepszy aktor w sztuce[9] | Cyrano de Bergerac (1982) |
| Nagroda „London Evening Standard” | Najlepszy aktor | Wiele hałasu o nic (1984) | |
| 1985 | Tony Award | Najlepszy aktor w odrodzeniu[9] | |
| 1987 | Nagroda „London Evening Standard” | Najlepszy aktor | Mała Dorrit (1987) |
| 1989 | Nagroda Emmy | Najlepszy aktor drugoplanowy w miniserialu[9] | Dziesiąty człowiek (The Tenth Man, 1988) |
| 1999 | Nagroda „London Evening Standard” | Najlepszy aktor | Love Is the Devil – Szkic do portretu Francisa Bacona (1998) |
| 2001 | Nagroda Emmy | Najlepszy gościnny występ w serialu komediowym[9] | Frasier (2000) |
| Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych | Znakomita obsada w filmie[9] | Gosford Park (2001) | |
| 2009 | Laurence Olivier Award | Najlepszy aktor | Wieczór Trzech Króli (2008) |
| 2010 | Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych | Znakomita obsada w filmie[9] | Jak zostać królem (2010) |
Przypisy
- ↑ Personalidade: Derek Jacobi (Reino Unido) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2017-08-02].
- ↑ Derek Jacobi (ang.). Listal. [dostęp 2017-08-02].
- ↑ Derek Jacobi (22 de Outubro de 1938) (ang.). Filmow.com. [dostęp 2017-08-02].
- ↑ Derek Jacobi (cz.). ČSFD.cz. [dostęp 2017-08-02].
- ↑ Derek Jacobi (ang.). Uniwersytet Kalifornii, Honorowy Zarząd Doradców. [dostęp 2017-08-02].
- ↑ Rebecca Flint Marx: Derek Jacobi Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-03-19].
- ↑ Michael Hellicar (2007-12-20): Sir Derek Jacobi: why I want to be in Coronation Street (ang.). „Daily Mail”. [dostęp 2009-03-31].
- ↑ Alan Royle: Gay/Bisexual Actors in Old TV Shows (ang.). Filmstarfacts. [dostęp 2016-09-18].
- ↑ a b c d e f g Derek Jacobi Awards (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-03-19].
Linki zewnętrzne
- Derek Jacobi w bazie IMDb (ang.)
- Derek Jacobi w bazie Notable Names Database (ang.)
- Derek Jacobi w bazie Filmweb
Media użyte na tej stronie
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
Autor:
Magamago80 (just cropped & changed lights)
https://www.flickr.com/photos/magamago80/, Licencja: CC BY-SA 3.0Derek Jacobi signing autographs after his performance in "Twelfth Night", London, 2009.
Autor: Kontrola, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jarosław Pijarowski i Derek Jacobi podczas sesji nagraniowej w Londynie.
Autor: Skjoldbro, Licencja: CC BY-SA 4.0
Order of Danebrog Knight 1st Degree
Autor: Kontrola, Licencja: CC BY-SA 3.0
Derek Jacobi podczas sesji nagraniowej do albumu "The Dream Off Penderecki" w londyńskim studiu.
Autor: Magamago80, Licencja: CC BY-SA 3.0
Derek Jacobi on stage performing "A Voyage Round My Father" in Wyndham's Theatre, London