Desanka Maksimović

Desanka Maksimović
Data i miejsce urodzenia	16 maja 1898 Rabrovica, koło Valjeva
Data śmierci	1993
Zawód, zajęcie	poetka, nauczycielka

Desanka Maksimović (ur. 16 maja 1898 w Rabrovicy k. Valjeva, zm. 1993) – serbska poetka i prozatorka. Od 1959 członkini Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk^[1][2].

Studiowała komparatystykę, historię i historię sztuki (Uniwersytet w Belgradzie) oraz estetykę (Sorbona). Edukację zakończyła w 1925. Do 1953 roku zajmowała się zawodowo nauczaniem w gimnazjach (w Obrenovcu, Dubrowniku i Belgradzie)^[1][2].

Podróżowała do Bułgarii, Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych i Kanady^[2].

Na język polski tłumaczyli ją Wisława Szymborska i Zygmunt Stoberski^[1].

Twórczość

Najważniejszą częścią dorobku Desanki Maksimović była poezja. Jej wiersze zawierają duży pierwiastek optymizmu (w późniejszej twórczości łączącego się z melancholią) i (szczególnie w twórczości powojennej) patriotyzmu. Odwołują się też często do bardzo osobiście odbieranej przyrody. Jej poezja jest melodyjna i śpiewna. Porusza szeroki zakres tematów, od przeżyć osobistych po dotyczące historii narodu^[1][3][2].

Jako prozatorka nie odniosła większego sukcesu^[3].

Wybrana twórczość^[1][3]

Tomy poetyckie

• Wiersze (org. Pesme, 1924)
• Ogród dzieciństwa (org. Vrt detinjstvа, 1927)
• Zielony rycerz (org. Zeleni vitez, 1930)
• Uczta na łące (org. Gozbа nа livаdi, 1932)
• Nowe wiersze (org. Nove pesme, 1936)
• Poeta i kraj ojczysty (org. Pesnik i zаvičаj, 1946)
• Ojczyzno, tu jestem (org. Otаdžbino, tu sаm, 1951)
• Zapach ziemi (org. Miris zemlje, 1955)
• Jeniec snów (org. Zаrobljenik snovа, 1960)
• Proszę o łaskę (org. Trаžim pomilovаnje, 1964)
• Nie mam już czasu (org. Nemаm više vremena, 1973)
• Latopis potomków Paruna (org. Letopis Perunovih potomаkа, 1976)

Poematy

• Wyzwolenie Cvety Andrić (org. Oslobođenje Cvete Andrić, 1945)
• Rzeka pomocnica (org. Reka pomoćnica, 1948)

Proza

• Szaleństwo serca (org. Ludilo srcа, 1931) – zbiór opowiadań
• Jak oni żyją (org. Kako oni žive, 1935) – zbiór opowiadań
• Straszna zabawa (org. Strаšnа igrа, 1954) – zbiór opowiadań
• Otwarte okno (org. Otvoren prozor, 1954) – powieść
• Buntownicza klasa (org. Buntovan razred, 1960) – powieść

Twórczość dla dzieci

• Kolorowa torebka (org. Šаrenа torbicа, 1943)

Wydania polskie

• Desanka Maksimović: Poezje. Wybór wierszy, przekł. i posł. Grzegorz Łatuszyński (pol.). chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2017-01-01].
• Desanka Maksimović, Dara Sekulić, Vesna Parun: Trzy Gracje : wiersze. Wybrała, z serbsko-chorw. przeł. i wstępem opatrzyła Łucja Danielewska (pol.). chamo.bj.uj.edu.pl. [dostęp 2017-01-01].
• Desanka Maksimović: Prośba o łaskę. Przeł. Alija Dukanović. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.

Przypisy