Stulicha

Stulicha
Ilustracja
Descurainia pinnata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

stulicha

Nazwa systematyczna
Descurainia Webb & Berthel.
Hist. Nat. Iles Canaries 3(2.1): 72. Nov 1836
Typ nomenklatoryczny

Descurainia sophia[3]

Stulicha (Descurainia Webb & Berthel.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Liczy ok. 40[4]–45 gatunków[5][6], występujących głównie w Ameryce Północnej (30 gatunków) i na wyspach Makaronezji (7 gatunków)[4]. Jeden gatunek – stulicha psia (D. sophia) jest kosmopolityczny[4] i występuje także we florze Polski jako jedyny przedstawiciel rodzaju[7]. Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego botanika i aptekarza – François Descuraina (1658-1740)[5].

Descurainia bourgaeana na Teneryfie
Descurainia artemisioides

Morfologia

Pokrój
Rośliny zielne jednoroczne, dwuletnie i byliny, rzadziej drewniejące półkrzewy i krzewy. Pędy prosto wzniesione lub rozpościerające się, pojedyncze lub rozgałęzione. Należą tu rośliny zarówno o pędach gładkich, jak i pokrytych włoskami, także gęsto. Włoski zwykle rozgałęzione, rzadziej pojedyncze lub mieszane, także z gruczołkami[4][5].
Liście
Dolne liście tworzą krótkotrwałą rozetę liściową – zamierają zwykle przed kwitnieniem. Są ogonkowe lub siedzące i są całobrzegie, ząbkowane lub podzielone (pojedynczo, dwu- lub trzykrotnie). Łodygowe liście podobne do odziomkowych[4][5].
Kwiaty
Zebrane w grona wydłużające się lub nie podczas owocowania. Szypułki kwiatowe cienkie, wzniesione lub odstające. Działki kielicha jajowate, podługowate do równowąskich, rozpostarte lub prosto wzniesione, nie rozszerzone woreczkowato u nasady. Płatki korony żółte, rzadziej kremowe, dłuższe od działek. Pręcików sześć, czterosilnych. Zalążnia górna z 5–100 zalążkami w każdej z dwóch komór, szyjka słupka zredukowana lub co najwyżej do 1 mm długości, znamię główkowate[4][5].
Owoce
Łuszczyny równowąskie, rzadziej eliptyczne, cylindryczne, zwykle gładkie, rzadziej wypukłe nad nasionami[4][5].

Systematyka

Synonimy[3]

Discurea (C. A. Meyer ex Ledebour) Schur, Sophia Adanson

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[2][8].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), rodzaj stulicha (Descurainia Webb & Berthel.)[9].

Wykaz gatunków[6]
  • Descurainia adpressa Boelcke
  • Descurainia altoandina Romanczuk
  • Descurainia antarctica (E.Fourn.) O.E.Schulz
  • Descurainia appendiculata (Griseb.) O.E.Schulz
  • Descurainia argentea O.E.Schulz
  • Descurainia argentina O.E.Schulz
  • Descurainia artemisioides Svent.
  • Descurainia athrocarpa (A.Gray) O.E.Schulz
  • Descurainia bourgaeana (E.Fourn.) Webb ex O.E.Schulz
  • Descurainia brevifructa Boelcke ex J.B.Martínez
  • Descurainia californica (A.Gray) O.E.Schulz
  • Descurainia cumingiana (Fisch. & C.A.Mey.) Prantl
  • Descurainia depressa (Phil.) Reiche
  • Descurainia erodiifolia (Phil.) Reiche
  • Descurainia gilva Svent.
  • Descurainia gonzalezii Svent.
  • Descurainia hartwegiana (E.Fourn.) Britton
  • Descurainia heterotricha Speg.
  • Descurainia impatiens (Cham. & Schltdl.) O.E.Schulz
  • Descurainia incana (Bernh. ex Fisch. & C.A.Mey.) Dorn
  • Descurainia kenheilii Al-Shehbaz
  • Descurainia kochii (Asch.) O.E.Schulz
  • Descurainia lasisiliqua O.E.Schulz
  • Descurainia lemsii Bramwell
  • Descurainia leptoclada Muschl.
  • Descurainia longepedicella ta (E. Fourn.) O.E. Schulz
  • Descurainia millefolia (Jacq.) Webb & Berthel.
  • Descurainia myriophylla (Willd.) R.E.Fr.
  • Descurainia nana Romanczuk
  • Descurainia nuttallii (Colla) O.E.Schulz
  • Descurainia obtusa (Greene) O.E.Schulz
  • Descurainia paradisa (A.Nelson & P.B.Kenn.) O.E.Schulz
  • Descurainia perkinsiana Muschl.
  • Descurainia pimpinellifoli a (Barnéoud) O.E.Schulz
  • Descurainia pinnata (Walter) Britton 9
  • Descurainia preauxiana (Webb) Webb ex O.E.Schulz
  • Descurainia ramosissima Rollins
  • Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl – stulicha psia
  • Descurainia sophioides (Fisch. ex Hook.) O.E.Schulz
  • Descurainia streptocarpa (E.Fourn.) O.E.Schulz
  • Descurainia stricta (Phil.) Reiche
  • Descurainia titicacensis (Walp.) Lillo ex Hauman & Irigoyen
  • Descurainia torulosa Rollins
  • Descurainia virletii (E.Fourn.) O.E.Schulz

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
  4. ↑ a b c d e f g Descurainia Webb & Berthelot. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-14].
  5. ↑ a b c d e f Descurainia Webb & Berthelot. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-06-14].
  6. ↑ a b Descurainia. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-06-14].
  7. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 69, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. ↑ List of Genera in BRASSICACEAE (not fully reorganized), [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2010-11-20] (ang.).
  9. ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Descurainia (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-28].

Media użyte na tej stronie

Descurainia pinnata 2005-02-20.jpg
Autor: Copyright by Curtis Clark, licensed as noted, Licencja: CC BY-SA 2.5
East of Needles, CA. Species is an introduced weed.
TeideN1.jpg
Autor: Daniel Tenerife, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hierba Pajonera (Descurainia bourgaeana)