Despina

Despina (w środku, trzymająca tacę) usługująca swoim paniom, siostrom Fiordiligi i Dorabelli
Despina w stroju medyka „ratująca” Ferranda i Guglielma

Despina – postać fikcyjna, jedna z bohaterek opery Così fan tutte (KV 588) z muzyką Wolfganga A. Mozarta skomponowaną do libretta Lorenza Da Pontego. Służąca panien Fiordiligi i Dorabelli, dwóch sióstr z Ferrary. Kluczowa postać planu, a raczej intrygi, Don Alfonsa. Rola napisana na sopran.

Pierwszą Despiną w czasie światowej prapremiery dzieła, która odbyła się 26 stycznia 1790 w Burgtheater w Wiedniu była Dorothea Bussani[1].

Despina jest prostą dziewczyną pracującą jako służąca u dwóch młodych panien, sióstr Dorabelli i Fiordiligi zakochanych w żołnierzach, Ferrandzie i Guglielmie. Czuje się ona jednak osobą dość ważną w ich życiu i niekoniecznie od nich gorszą. Pierwszy raz zjawia się w operze po ckliwym pożegnaniu dziewcząt z ich narzeczonymi wybierającymi się rzekomo na pole bitwy. Służąca przygotowuje swoim pannom poranną czekoladę, próbuje jednak jej zachęcona zapachem i w przekonaniu, że jej należy się też odrobina tego, co siostrom, dla których pracuje. Kiedy zaś panny się wreszcie zjawiają i serwuje im to, co dla nich przygotowała, te nie chcą nawet słyszeć o jedzeniu, tak są przybite wydarzeniami, które rozdzielają je z ukochanymi. Kiedy wreszcie udaje jej się dowiedzieć, o co chodzi, nie tylko chce je pocieszyć, ale śmieje się nawet z męskiej wierności, a raczej odsłania niewierność twierdząc, że nawet niestały wietrzyk jest bardziej wiarygodny od młodych żołnierzy.

Ją też postanawia w swoją intrygę choć częściowo wtajemniczyć Don Alfonso, obawiając się, aby będąc wystarczająco sprytną nie zdemaskowała choćby przypadkowo chłopców, którzy mają pojawić się u swych wybranek w przebraniach. Płaci jej za współpracę małą sumkę, która dla niej i tak jest atrakcyjnym zarobkiem. Faktycznie jednak Despina nie rozpoznaje amantów wyglądających raczej jak antidotum na miłość, a kiedy panny przyłapują ją z obcymi i nawet nie chcą słyszeć o zamiarach przebranych chłopców, Despina sama obmyśla dalszy plan, którym dzieli się z Don Alfonsem. Zalotnicy w albańskich przebraniach piją arszenik w ogrodzie swoich wybranek i na ich oczach. Wezwana Despina ma jak najszybciej sprowadzić medyka, lecz zamiast tego, sama zjawia się w lekarskim przebraniu. Jej zabiegi, choć leczniczo wydają się skuteczne, nadal nie powodują zmiany nastawienia Dorabelli i Fiordiligi do przebranych zalotników.

Despina na początku drugiego aktu udziela dziewczętom rad, jak powinny zachowywać się wobec mężczyzn, gdzie niezobowiązujący flirt może być dobrym remedium na wyjazd młodych żołnierzy. Tym razem jej słowa trafiają na podatniejszy grunt. Razem z Don Alfonsem szykują mały występ przebranych zalotników w ogrodzie. Gdy dziewczyny wreszcie ulegają, również Despina jest gotowa przygotować ich wesela i występuje jako fałszywy notariusz. Kiedy cała intryga się wyjaśnia, jest zdziwiona nie mniej niż jej panie.

Główne fragmenty z udziałem postaci

Głównymi fragmentami przeznaczonymi dla tej roli są:

Akt I

  • Che vita maledetta...
  • In uomini! In soldati...
  • Finał

Akt II

  • Una donna a quindici anni
  • Finał

Przypisy

  1. Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM), 2008, s. 1042-1047. ISBN 978-83-224-0901-5.

Media użyte na tej stronie

DSC 0400-1 (6331103212).jpg
Autor: jjsala from Houston, usa, Licencja: CC BY 2.0
DSC_0400-1
Opera in the Heights (6330347675).jpg
Autor: jjsala from Houston, usa, Licencja: CC BY 2.0
Opera in the Heights
Wolfgang Amadeus Mozart - cosi fan tutte act ii - no. 19 aria - una donna a quindici anni.ogg

Public domain music from musopen.com

Q: What restrictions are there for the music downloaded from this site, can I edit it? Share it? Use it for a film project? A: The music on this site is given a public domain license, therefore, there are technically no restrictions on what you do with it. We do ask, out of courtesy, two things. One, that you do not directly sell our recordings for profit, as a great amount of work has been donated to this project, and for the benefit of the public, not profit. Two, we ask that any commerical or derived works attribute Musopen somewhere, to give credit to this project. And for all the film students emailing, yes you may use it in your film, you can then sell the film, containing our music. It's in the public domain afterall. -- http://www.musopen.com/faq.html

Musopen has requested in-line attribution in any article this file is used in.
Gnome-mime-sound-openclipart.svg
An audio speaker emitting sound waves, in the Gnome style