Dewiacja kompasu

Tabela dewiacji kompasów na „Darze Młodzieży”

Dewiacja kompasu – różnica między kursem kompasowym a kursem magnetycznym wyrażona w stopniach. Zwyczajowo oznaczana grecką literą δ^[1]. Spowodowana zakłóceniem ziemskiego pola magnetycznego przez obiekty znajdujące się w pobliżu kompasu magnetycznego np.: stalowy kadłub statku indukuje własne pole magnetyczne, ładunek i jego rozmieszczenie, ułożenie ruchomych urządzeń statku, zakłócające wskazanie kompasu magnetycznego.

Na każdym statku istnieje tabela dewiacji, w której wypisane są dewiacje dla kursów różniących się o 10 stopni. Obowiązkiem oficerów wachtowych jest kontrola i aktualizacja tabeli dewiacji. Czynność ta powinna być wykonana:

• dla statku nowo zbudowanego,
• po postoju statku w stoczni, jeśli były na nim wykonywane prace spawalnicze,
• po wejściu statku na mieliznę,
• po kolizji z innym statkiem,
• po pożarze na statku,
• po przewozie rudy żelaza lub złomu,
• co najmniej raz do roku.

Kiedy statek jest w drodze dewiację kontroluje się na przykład porównując namiar na wschodzące lub zachodzące słońce, z namiarem odczytanym ze specjalnych tablic dla danej daty oraz szerokości geograficznej. Do określenia dewiacji można także skorzystać z metody namierzania na daleki obiekt lub nabieżnik tudzież wachlarz nabieżników. Otrzymana poprawka nazywana jest całkowitą i odejmując od niej wartość deklinacji można obliczyć dewiację.

Na statkach o konstrukcji stalowej gdzie dewiacja przybiera bardzo duże wartości, w celu jej zmniejszenia przeprowadza się tzw. kompensację dewiacji.

Zobacz też

• deflektometr
• kompas magnetyczny
• kompensacja dewiacji kompasu magnetycznego
• deklinacja magnetyczna
• ziemskie pole magnetyczne

Przypisy