Diagnoza taksonomiczna

Diagnoza taksonomiczna, diagnoza systematyczna, diagnoza różnicująca – zestaw najważniejszych, wyróżniających cech lub kombinacji cech danego taksonu, które stanowią jego charakterystykę i pozwalają na odróżnienie go od innych, blisko spokrewnionych taksonów[1].

Diagnozę taksonomicznaą podaje autor lub autorzy nowego taksonu. Stanowi ona najważniejszą część opisu taksonu. Powinna zawierać wyłącznie te cechy taksonu, które pozwalają go odróżnić od wszystkich innych wcześniej znanych taksonów. Są to tzw. cechy taksonomiczne. W przypadku gatunku będą to cechy odróżniające go od innych gatunków w tym samym rodzaju. Diagnoza taksonomiczna powinna potwierdzać, że jest to nowy, wcześniej nieznany rodzaj taksonu. Nie powinno w niej być cech wspólnych dla wszystkich taksonów w danym rodzaju czy rodzinie. Jeśli autor nie podał prawidłowej diagnozy taksonomicznej, lub sformułował ją nieprawidłowo, niemożliwa jest jednoznaczna interpretacja, czy jest to nowy takson[2].

Przykład diagnozy taksonomicznej dla gatunku Bartheletia paradoxa podanej przez Christiana Scheuera, Roberta Bauera, Matthiasa Lutza, Edith Stabentheiner, Vadima Melnika i Martina Grube w czasopiśmie „Mycological Research” z 2008 r:[3]

Fungus in foliis dejectis crescens. Sori conidiales in statu sicco ca 100–400 μm diam. Conidiophori ramosi. Cellulae conidiogenae graciles, holoblasticae, apicibus percurrentibus et/vel densissime distiche-sympodialiter proliferantibus. Conidia hyalina, unicellularia, bacilliformia, (15–)17–25(–28) × (2.5–)3(–3.5) μm, cicatricibus minutissimis. Teliosporae maturae crassitunicatae, (atro)fuscae, in teliis confertae vel intramatricales singularesque. Telia erumpentia, 150–850(–1200) μm diam. Basidia tenuistipitata, (20–)22–28(–30) μm diam., quadricellularia, longitudinaliter septata. Loci sporigeni basidiosporas aliquantum numerosas formant, primum complani, demum tumescentes, tandem paulum protuberantes. Basidiosporae ut conidia.

Diagnoza taksonomiczna jest jednym z elementów opisu nowego taksonu. Powinien on zawierać następujące elementy:

  • nazwa naukowa taksonu
  • materiał typowy – okaz lub okazy, które zostały zbadane przez autora opisu nowego gatunku i na jego podstawie podano ten pierwszy opis. Jeśli jest to pojedynczy okaz nosi nazwę typu nomenklatorycznego, gdy jest ich więcej nazywa się je serią typową
  • diagnoza taksonomiczna
  • opis zawierający szczegółowy opis taksonu
  • uwagi[2].

Przypisy

  1. ↑ Diagnoza taksonomiczna w słowniku terminów biologicznych PWN, PWN [dostęp 2020-12-05].
  2. ↑ a b Kod taksonomii, czyli o tym, jak czytać opisy nowych gatunków [dostęp 2020-12-05].
  3. ↑ Mathias Lutz i inni, Bartheletia paradoxa is a living fossil on Ginkgo leaf litter with a unique septal structure in the Basidiomycota, Mycological Research, 2008 r. [dostęp 2020-12-05].i inni