Dializa otrzewnowa

Ten artykuł od 2009-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Dializa otrzewnowa – zabieg, który stosuje się dla oczyszczenia krwi ze szkodliwych produktów metabolizmu, jest on stosowany w zaawansowanej przewlekłej niewydolności nerek.

W swoim zamyśle zabieg jest podobny do zabiegu hemodializy, ma doprowadzić do usunięcia z organizmu substancji toksycznych i w miarę możliwości pomóc w utrzymaniu adekwatnego bilansu płynowego. Jednak w tym przypadku półprzepuszczalną błoną dializacyjną jest otrzewna, która wyściela jamę brzuszną i pokrywa znajdujące się w niej narządy.

Do jamy brzusznej wprowadza się specjalnie przygotowany płyn dializacyjny. Wymagane jest założenie stałego dostępu poprzez stosowany najczęściej cewnik Tenckhoffa, który umieszcza się na stałe w jamie brzusznej pacjenta w miarę możliwości na dnie jamy otrzewnej, w zatoce Douglasa u kobiet lub w zagłębieniu odbytniczo-pęcherzowym u mężczyzn. Ten cewnik pozwala na swobodne wprowadzanie i wyprowadzanie płynu z otrzewnej. W chwili obecnej rzadziej już stosuje się cewniki typu TWH (Toronto Western Hospital), typu Ash, czy też cewniki Moncrief-Popovich.

Do dializ otrzewnownych kwalifikuje się większość pacjentów z niewydolnością nerek, samo leczenie zaś jest w pełni refundowane. Jest niewiele przeciwwskazań medycznych, które zabraniają na przeprowadzenie dializy otrzewnowej. Jedno z nich to przebycie zabiegu chirurgicznego w okolicach jamy brzusznej^[1].

Techniki implantowania cewników

Cewniki można implantować do jamy otrzewnej wykorzystując jedną z 4 technik:

• technikę chirurgiczną – najczęściej stosowana w przypadku zakładania tzw. przewlekłych cewników do dializ,
• technikę trokarową (Tenckhoffa) – szybka, stosowana jedynie dla cewników prostych,
• technikę z wykorzystaniem peritoneoskopu (endoskopowa) - coraz powszechniej wykorzystywana, jednak wymaga użycia specjalistycznego sprzętu (wideoskop i zestaw Y-TEC),
• technikę prowadnicową (Seldingera) – stosowana obecnie tylko do zakładania tzw. ostrych cewników.

Schematy prowadzenia dializy otrzewnowej

• ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa (CADO)
• nocna/automatyczna dializa otrzewnowa (NADO/ADO)
• przerywana dializa otrzewnowa (PDO)
• ciągła cykliczna dializa otrzewnowa (CCDO)
• dializa typu "tidal" (TDO)
• ciągła ekwilibracyjna dializa otrzewnowa (CEDO)
• ciągła przepływowa dializa otrzewnowa (CPDO)

Powikłania dializy otrzewnowej

Infekcyjne

• dializacyjne zapalenie otrzewnej
• zapalenie tunelu cewnika
• zapalenie okolicy cewnika
• grzybicze zapalenie otrzewnej
• gruźlicze zapalenie otrzewnej
• aseptyczne zapalenie otrzewnej

Nieinfekcyjne

• mechaniczne
  • związane ze wzrostem ciśnienia śródbrzusznego (np. przepukliny)
  • niezwiązane ze wzrostem ciśnienia śródbrzusznego (np. uszkodzenie cewnika, perforacja jelit)
• metaboliczne
  • zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej lub kwasowo-zasadowej
  • zaburzenia gospodarki węglowodanowej lub lipidowej
  • zaburzenia gospodarki hormonalnej
  • zaburzenia hemostazy
• złożone
  • stwardniające zapalenie otrzewnej

Przypisy