Diaulos

Trzej biegacze, strona B amfory panatenajskiej, styl czarnofigurowy, ok. 333–332 p.n.e., British Museum

Diaulos (gr. δίαυλος) – dyscyplina sportowa uprawiana w starożytnej Grecji, bieg rozgrywany na dystansie dwóch stadionów – „bieg tam i z powrotem”. Po raz pierwszy wprowadzony do programu XIV igrzysk olimpijskich w 724 p.n.e. Pierwszym zwycięzcą był Hypenos z Elidy.

Opis

Jeden z czterech biegów rozgrywanych w starożytnej Grecji – obok biegu długodystansowego dolichos, biegu w zbroi – hopliodromos i sprintu – stadion[1].

Rozgrywano tylko jeden bieg z jednoczesnym udziałem do 20 zawodników – w Olimpii odkryto 20 miejsc startowych[2]. Podczas igrzysk olimpijskich, nemejskich i istmijskich w biegu brali udział wyłącznie mężczyźni[3]. Podczas igrzysk pytyjskich w biegu uczestniczyć mogli również chłopcy (gr. παῖς)[3]. Biegacze uprawiający diaulos musieli być bardziej wytrzymali niż sprinterzy, ale lżejsi niż hoplici biegający ten sam dystans w zbroi[3]. Ich technika biegu różniła się od techniki sprinterów tym, że podczas biegu nie wspomagali się w tym samym stopniu ruchami ramion[4].

Zawodnik startował z kamiennej belki i po przebiegnięciu jednego stadionu zawracał za pachołkiem (gr. καμπτήρ) i biegł z powrotem[3] – „bieg tam i z powrotem”[1]. W Olimpii znaleziono jedno centralne miejsce na umieszczenie pachołka, co sugerowałoby, że wszyscy zawodnicy biegli do jednego pachołka[2]. Natomiast inskrypcja odnaleziona w Delfach mówi o 36 pachołkach[1], co sugerowałoby, że każdy zawodnik biegł do swojego[4]. Również znaleziska archeologiczne w Nemei przemawiają za tezą o wielu indywidualnych pachołkach[1].

Długość biegu była zależna od lokalizacji stadionu na którym się odbywał – stadion był równy 600 stopom, ale długość stopy była różna w różnych regionach Grecji[5]:

Historia

Konkurencja ta została wprowadzona po raz pierwszy do programu XIV igrzysk olimpijskich w 724 p.n.e.[3] Pierwszym zwycięzcą był Hypenos z Elidy[3].

Lista zwycięzców

Poniższa lista została stworzona na podstawie informacji w banku danych igrzysk olimpijskich Fundacji Świata Helleńskiego (gr. Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού, (ΙΜΕ), ang. Foundation of the Hellenic World, (FHW))[6]:

IgrzyskaRokZwycięzcaMiejsce
pochodzenia
14.724 p.n.e.Hypenos z ElidyPisa
22.692 p.n.e.PantaklesAteny
29.664 p.n.e.ChionisSparta
30.660 p.n.e.ChionisSparta
31.656 p.n.e.ChionisSparta
35.640 p.n.e.KylonAteny
65.520 p.n.e.AnochosTaras
67.512 p.n.e.FanasPellene
69.504 p.n.e.TessalosKorynt
73.488 p.n.e.AstylosKroton
74.484 p.n.e.AstylosKroton
75.480 p.n.e.AstylosSyrakuzy
76.476 p.n.e.DandesArgos
77.472 p.n.e.[...]gesEpidauros
78.468 p.n.e.ParmenidesPaestum
96.396 p.n.e.KrokenasLarissa
119.304 p.n.e.NikandrosElida
120.300 p.n.e.NikandrosElida
121.296 p.n.e.ApolloniosAleksandria
129.264 p.n.e.FilinosKos
130.260 p.n.e.FilinosKos
131.256 p.n.e.FilinosKos
143.208 p.n.e.nieznanyArgos
144.204 p.n.e.nieznanyArgos
145.200 p.n.e.nieznanyArgos
146.196 p.n.e.nieznanyArgos
154.164 p.n.e.LeonidasRodos
155.160 p.n.e.LeonidasRodos
156.156 p.n.e.LeonidasRodos
157.152 p.n.e.LeonidasRodos
170.100 p.n.e.NikoklesAkriaj
177.72 p.n.e.HekatomnosMilet
190.20 p.n.e.nieznanyMilet
212.69 n.e.PolitesKaria
215.81 n.e.HermogenesKsantos
216.85 n.e.HermogenesKsantos
217.89 n.e.HermogenesKsantos
229.137 n.e.Aelius GranianosSikion
233.153 n.e.DemetriosKios

Przypisy

  1. ↑ a b c d Waldo E. Sweet: Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations. Oxford University Press, 1987, s. 30. ISBN 978-0-19-536483-5. [dostęp 2016-08-08].
  2. ↑ a b E. Norman Gardiner: Athletics in the Ancient World. Courier Corporation, 2012, s. 136. ISBN 978-0-486-14745-1. [dostęp 2016-08-08].
  3. ↑ a b c d e f Mark Golden: Sport in the Ancient World from A to Z. Routledge, 2004, s. 51. ISBN 978-1-134-53596-5. [dostęp 2016-08-08].
  4. ↑ a b E. Norman Gardiner: Athletics in the Ancient World. Courier Corporation, 2012, s. 137. ISBN 978-0-486-14745-1. [dostęp 2016-08-08].
  5. ↑ a b c d Waldo E. Sweet: Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations. Oxford University Press, 1987, s. 27. ISBN 978-0-19-536483-5. [dostęp 2016-08-08].
  6. ↑ Foundation of the Hellenic World (FHW): Olympic Games Database (ang.). [dostęp 2016-08-08].

Bibliografia

  • Lipoński Wojciech: Encyklopedia sportów świata. Poznań: Oficyna Wydawnicza Atena, 2006. ISBN 978-83-923700-0-0.

Media użyte na tej stronie

Three runners BM GR 1856.10-1.1.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Three runners. Side B of an Attic black-figured Panathenaic prize amphora.