Dick Cheney
![]() Dick Cheney (2004) | |
Pełne imię i nazwisko | Richard Bruce Cheney |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 30 stycznia 1941 |
46. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych | |
Okres | od 20 stycznia 2001 |
Przynależność polityczna | |
Druga dama | |
Poprzednik | |
Następca | |
17. Sekretarz obrony USA | |
Okres | od 21 marca 1989 |
Poprzednik | |
Następca | |
Szef personelu Białego Domu | |
Okres | od 21 listopada 1975 |
Poprzednik | |
Następca | Hamilton Jordan |
Pełniący obowiązki prezydenta Stanów Zjednoczonych | |
Okres | od 29 czerwca 2002 |
Okres | od 21 lipca 2007 |
![]() | |
Odznaczenia | |
![]() |
Richard Bruce „Dick” Cheney (ur. 30 stycznia 1941 w Lincoln) – amerykański polityk, sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych w latach 1989–1993 w gabinecie 41. prezydenta USA G.H.W Busha, 46. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych w latach 2001–2009.
Życiorys
W 1959 dostał stypendium na Uniwersytecie Yale’a, ale nie ukończył tam studiów. Ponownie rozpoczął studia na Uniwersytecie Wyoming, gdzie uzyskał dyplom magistra nauk politycznych w 1966.
Rozpoczął karierę polityczną w 1969 w administracji prezydenta Nixona. Do 1976 służył na różnych stanowiskach w Białym Domu, zostając szefem personelu podczas urzędowania prezydenta Forda. W 1978 wybrany do Kongresu, gdzie służył przez pięć kadencji do 1989.
Jako kongresmen głosował m.in. przeciwko poprawce w sprawie równouprawnienia, przeciwko finansowaniu programu równych szans dla dzieci w wieku przedszkolnym z ubogich rodzin Head Start i przeciwko rezolucji Izby nawołującej rząd RPA do uwolnienia z więzienia Nelsona Mandeli.
Od marca 1989 do stycznia 1993 był sekretarzem obrony w administracji George’a Busha. Pełnił te obowiązki podczas amerykańskiej interwencji w Panamie w 1989 i podczas wojny w Zatoce Perskiej w 1991.
Między 1993 a 2001 pracował w sektorze prywatnym, będąc m.in. dyrektorem generalnym koncernu naftowego Halliburton, prowadzącego interesy m.in. z Birmą i Irakiem.
W lipcu 2000 podczas prezydenckiej kampanii wyborczej George W. Bush mianował go jako swojego kandydata na wiceprezydenta. Po zwycięstwie w wyborach objął urząd 20 stycznia 2001.
29 czerwca 2002, zgodnie z postanowieniami 25. poprawki do konstytucji George W. Bush w związku z poddaniem się badaniom lekarskim realizowanym pod narkozą, między 7.09 a 9.24 przekazał mu pełnienie obowiązków prezydenta USA[1].
27 stycznia 2005 gościł w Polsce, reprezentując Stany Zjednoczone podczas uroczystości upamiętniających 60. rocznicę wyzwolenia przez Armię Czerwoną niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
Wraz z Bushem wygrał kolejną kadencję w wyborach 2 listopada 2004. Sprawował urząd do 20 stycznia 2009. Oświadczył, że nie ma już dalszych ambicji politycznych i nie będzie w przyszłości kandydował na prezydenta.
Kontrowersje
- 18 października 2005 „The Washington Post” ujawnił, że biuro wiceprezydenta było źródłem przecieku i ujawnienia tożsamości agentki CIA, Valerie Plame. W marcu 2007 został w tej sprawie skazany Lewis „Scooter” Libby, były szef sztabu Cheneya, który w trakcie śledztwa zeznał, że to wiceprezydent upoważnił go do ujawnienia tajnych dokumentów mediom.
- 11 lutego 2006 Cheney, w trakcie polowania na przepiórki, przypadkowo postrzelił w twarz swojego przyjaciela, 78-letniego Harry’ego Whittingtona. Ranny doznał ataku serca, ale przeżył. Po tym wydarzeniu wiceprezydent Cheney stał się obiektem wielu żartów w mediach.
W popkulturze
- 25 grudnia 2018 odbyła się premiera filmu Adama McKaya Vice, będącego fabularyzowaną biografią polityka. W rolę Cheneya wcielił się Christian Bale (i Alex MacNicoll jako nastoletni Cheney)[2][3].
Uwagi
- ↑ 29 czerwca 2002 roku prezydent George W. Bush poddał się badaniom, podczas których znajdował się pod narkozą. List z czasowym przekazaniem władzy wiceprezydentowi Dickowi Cheneyowi otrzymali spiker Dennis Hastert i prezydent pro tempore Robert Byrd. Cheney był p.o. prezydenta między godziną 7.09 a 9.24.
- ↑ 21 lipca 2007 roku prezydent George W. Bush przechodził zabieg kolonoskopii, wymagający pełnej narkozy. List z czasowym przekazaniem władzy wiceprezydentowi Dickowi Cheneyowi otrzymali spiker Nancy Pelosi i prezydent pro tempore Robert Byrd. Cheney był p.o. prezydenta między godziną 7.16 a 9.21, stając się pierwszą osobą pełniącą ten urząd więcej niż jeden raz.
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
- Artykuł o Cheneyu
- ISNI: 0000 0000 8204 2298
- VIAF: 112243247, 18310244
- LCCN: n83065479
- GND: 129697117
- NDL: 01212188
- BnF: 14624148d
- SUDOC: 086947710
- NKC: jo2002103845
- NTA: 297920936
- BIBSYS: 11062898
- CiNii: DA06129225
- Open Library: OL527071A
- PLWABN: 9810626341905606
- NUKAT: n2004085545
- J9U: 987007459998505171
- BLBNB: 000361185
- KRNLK: KAC201923535
- WorldCat: lccn-n83065479
Media użyte na tej stronie
Autor: SaluteVII, Licencja: CC BY-SA 4.0
Presidential Medal of Freedom (ribbon)
Logo of the Connecticut Republican Party
Logo of the United States White House, especially in conjunction with offices like the Chief of Staff and Press Secretary.
Official portrait of President George H. W. Bush
Non-official seal of the United States House of Representatives, the lower house of the United States Congress. The official seal depicts the House side of the Capitol building, but is not used as a visual symbol. See also the Seal of the United States Senate.
Inverted color of GOP square social media logo, in disc form
Seal of the Vice President of the United States. The blazon is defined in Executive Order 11884 as:
The design is the same as the Seal of the President of the United States, except that there is no ring of stars, the clouds are gray (instead of proper), the stars are gray (instead of argent), the scroll is gray (instead of white), the arrows are gray (instead of proper), and the background colors and inscription (obviously) differ.The Coat of Arms of the Vice President of the United States shall be of the following design:
SHIELD: Paleways of thirteen pieces argent and gules, a chief azure; upon the breast of an American eagle displayed holding in his dexter talon an olive branch proper and in his sinister a bundle of thirteen arrows gray, and in his beak a gray scroll inscribed "E PLURIBUS UNUM" sable.
CREST: Behind and above the eagle a radiating glory or, on which appears an arc of thirteen cloud puffs gray, and a constellation of thirteen mullets gray.
The Seal of the Vice President of the United States shall consist of the Coat of Arms encircled by the words "Vice President of the United States."
Interview of the Vice President by Tim Russert, NBC News, Meet the Press