Diecezja łomżyńska

Diecezja łomżyńska

(c) Arkadiusz Zarzecki, CC BY-SA 3.0 Katedra w Łomży
Państwo	Polska
Siedziba	Łomża
Data powołania	28 października 1925
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	białostocka
Katedra	łomżyńska
Biskup diecezjalny	bp Janusz Stepnowski
Biskup pomocniczy	bp Tadeusz Bronakowski
Dane statystyczne (2017[1])
Liczba wiernych • odsetek wiernych	518 458 99,2
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	578 549 29
Liczba osób zakonnych	165
Liczba dekanatów	24
Liczba parafii	183
Liczba klasztorów	7
Powierzchnia	11 500 km²
Strona internetowa

Mapa diecezji łomżyńskiej

(c) Patryk Korzeniecki, CC BY-SA 3.0

Neoklasycystyczny pałac biskupi w Łomży

(c) Arkadiusz Zarzecki, CC BY-SA 3.0

Wyższe Seminarium Duchowne w Łomży

Herb diecezji augustowskiej (in. sejneńskiej), której następcą jest Łomża

Diecezja łomżyńska (łac. Dioecesis Lomzensis) – jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego w metropolii białostockiej w Polsce powołana bullą Vixdum Poloniae unitas z 28 października 1925 przez papieża Piusa XI.

Kalendarium

Diecezja wigierska i diecezja sejneńska

• 1807 – Obwód białostocki w wyniku traktatu w Tylży, zostaje włączony do Cesarstwa Rosyjskiego. Diecezja wigierska traci dekanaty: Białystok, Bielsk, Brańsk, Drohiczyn, Knyszyn i Sokółka
• 1818 – Ostateczne rozwiązanie diecezji wigierskiej. Papież Pius VII, bullą Ex imposita Nobis eryguje diecezję sejneńską (augustowską). Pokrywała się z granicami województwa augustowskiego. Prócz reszty diecezji wigierskiej, w skład nowej diecezji weszły dekanaty odebrane Płockowi: Łomża, Wąsosza i Wizna.
• 1921 – W wyniku traktatu ryskiego, diecezja sejneńska traci dekanaty: Kalwaria, Mariampol, Wiłkowyszki, Władysławów i część dekanatu Sejny
• 1921–1925 – w trakcie prac nad reorganizacją uszczuplonej diecezji sejneńskiej narodził się pomysł, by nową stolicą stała się Łomża
• 1925 – Ostateczne rozwiązanie diecezji sejneńskiej.

Diecezja łomżyńska

• 1925 – Papież Pius XI bullą Vixdum Poloniae unitas eryguje diecezję łomżyńską. Do diecezji włączono z Płocka: Czyżew, Ostrów Mazowiecka i fragment dekanatu ostrołęckiego. Diecezje podzielono na nowo na 15 dekanatów: Augustów, Czyżew, Jedwabne, Kolno, Łomża, Ostrołęka, Ostrów Mazowiecka, Sejny, Sokoły, Suwałki, Szczuczyn, Śniadowo, Teolin, Wąsosz i Wysokie Mazowieckie. Biskupem został Romuald Jałbrzykowski.
• 1945 – w wyniku zmian granic Łomża traci część dekanatu Teolin.
• 1992 – w wyniku decyzji Jana Pawła II, zawartej w bulli Totus Tuus Poloniae Populus diecezja łomżyńska traci dekanaty: Augustów – Najświętsze Serce Jezusa, Augustów – Matka Boża Częstochowa, Suwałki – Święta Aleksandra, Suwałki – Święty Piotr i Paweł, Sejny, fragment dekanatu grajewskiego, fragment dekanatu Rajgród, fragment dekanatu rydzewskiego i fragment dekanatu Pruska (na rzecz nowej diecezji ełckiej). Zyskuje natomiast kosztem Płocka: Różan, fragment dekanatu wyszkowskiego, fragment dekanatu chorzelskiego, fragment dekanatu makowskiego, fragment dekanatu przasnyskiego.

Podział na dekanaty

• Dekanat Chorzele
• Dekanat Czyżew
• Dekanat Grajewo
• Dekanat Jedwabne
• Dekanat Kadzidło
• Dekanat Kobylin
• Dekanat Kolno
• Dekanat Krasnosielc
• Dekanat Łapy
• Dekanat Łomża – św. Brunona
• Dekanat Łomża – św. Michała Archanioła
• Dekanat Myszyniec
• Dekanat Ostrołęka – Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
• Dekanat Ostrołęka – św. Antoniego
• Dekanat Ostrów Mazowiecka – Chrystusa Dobrego Pasterza
• Dekanat Ostrów Mazowiecka – Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
• Dekanat Piątnica
• Dekanat Różan
• Dekanat Rzekuń
• Dekanat Szczuczyn
• Dekanat Szepietowo
• Dekanat Wysokie Mazowieckie
• Dekanat Wyszków
• Dekanat Zambrów

Instytucje

• Kuria diecezjalna
• Wyższe Seminarium Duchowne w Łomży
• Sąd biskupi
• Caritas diecezjalne
• Łomżyńska Kapituła Katedralna
• Centrum Edukacji Medialnej SpesMediaGroup
• Muzeum Diecezjalne
• Archiwum

Biskupi

• Biskup diecezjalny: bp dr Janusz Stepnowski (od 2011)
• Biskup pomocniczy / wikariusz generalny: bp dr Tadeusz Bronakowski (od 2006)

Biskupi łomżyńscy

• Romuald Jałbrzykowski (1926)
• Stanisław Kostka Łukomski (1926–1948)
• Czesław Falkowski (1949–1969)
• Mikołaj Sasinowski (1970–1982)
• Juliusz Paetz (1983–1996)
• Stanisław Stefanek (1996–2011)
• Janusz Stepnowski (od 2011)

Protonotariusze Apostolscy

• Ks. infułat dr Jan Sołowianiuk, emerytowany wikariusz biskupi
• Ks. infułat mgr Zygmunt Żukowski, emerytowany proboszcz oraz dziekan parafii pw. Nawiedzenia NMP w Ostrołęce
• Ks. infułat dr Andrzej Zdzisław Miałchowski, były rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Łomży
• Ks. infułat dr Tadeusz Śliwowski, emerytowany kanclerz kurii diecezjalnej w Łomży
• Ks. infułat dr Karol Łapiński, od wielu lat posługujący w Warszawie oraz w Rzymie jako pracownik nuncjatury apostolskiej w Polsce

Główna świątynia

Katedra św. Michała Archanioła w Łomży

• Katedra św. Michała Archanioła w Łomży (rocznica poświęcenia: 4 września)

Sanktuaria

• Matki Boskiej Hodyszewskiej
• Matki Boskiej Łomżyńskiej Pięknej Miłości
• Matki Boskiej Osuchowskiej
• Matki Boskiej Płonkowskiej
• Matki Boskiej Wąsewskiej
• Matki Boskiej Wąsoskiej
• Najświętszej Maryi Panny Dąbrowskiej
• Miłosierdzia Bożego w Łomży
• Świętego Antoniego z Padwy w Ostrołęce
• Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Porządziu
• Świętego Idziego w Wyszkowie
• Świętej Rodziny w Wyszkowie
• Matki Bożej Pocieszenia Pani Małopłockiej

Patroni

• Święty Bruno z Kwerfurtu, biskup i męczennik (główny patron)
• Święty Andrzej Bobola, prezbiter i męczennik

Błogosławieni z terenu diecezji

• Bł. ks. Adam Bargielski
• Bł. ks. Michał Piaszczyński
• Bł. ks. kard. Stefan Wyszyński

Zobacz też

• Biskupi łomżyńscy
• Metropolia białostocka
• Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce
• Nuncjatura Stolicy Apostolskiej w Polsce

Przypisy

Bibliografia

• Ks. prał. Tadeusz Śliwowski i in. „Rocznik Jubileuszowy Diecezji Łomżyńskiej 2009/2010”. Łomżyńska Kuria Diecezjalna. ISSN 1233-7668. (pol.). 
• Historia diecezji. diecezja.lomza.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-27)].
• Ks. Witold Zdaniewicz, ks. Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 353–377) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ISBN 83-85945-17-2.

Linki zewnętrzne

• Diecezja łomżyńska
• Diecezja łomżyńska w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2011-02-06]