Diecezja krakowsko-częstochowska (Kościół Polskokatolicki w RP)

Diecezja krakowsko-częstochowska

Państwo	Polska
Siedziba	Częstochowa ul. Jasnogórska 6 42-200 Częstochowa
Data powołania	23 marca 1961
Wyznanie	starokatolickie
Kościół	Polskokatolicki
Katedra diecezjalna	Matki Boskiej Królowej Apostołów w Częstochowie
Biskup diecezjalny	ks. inf. mgr Antoni Norman (Bukowno)
Dane statystyczne (2020[1])
Liczba wiernych • odsetek wiernych	7806 43,3%
Liczba kapłanów	17
Liczba dekanatów	4
Liczba parafii	24
50°49′42″N 19°07′16″E/50,828333 19,121111

Diecezja krakowsko-częstochowska (poprzednia nazwa: diecezja krakowska) – jedna z trzech diecezji Kościoła Polskokatolickiego w RP, ze stolicą w Częstochowie. Od 2011 administratorem diecezji jest ks. inf. mgr Antoni Norman.

Historia

Pierwsze parafie Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego (PNKK) na obecnym obszarze diecezji krakowsko-częstochowskiej (południe kraju) powstały ok. 1925 na terenie Małopolski (Bażanówka, Kraków). Od momentu powstania pierwszej parafii PNKK w Polsce w 1921, aż do 1961 nie istniał praktycznie żaden podział Kościoła na struktury wyższego rzędu (diecezje).

Po II wojnie światowej kilkakrotnie zmieniała się struktura administracyjna Kościoła Polskokatolickiego w PRL (do 1951: Polski Narodowy Kościół Katolicki), według spisu przedłożonego przez Kościół władzom w 1945 Kościół podzielony był na 6 okręgów: warszawski, kielecki, chełmski, lubelski, małopolski i wielkopolski. W 1951 nastąpiła likwidacja okręgów, a w ich miejsce zawiązano dekanaty tj. warszawski, kielecki, krakowski, wrocławski, bydgoski, lubelski i chełmski. W 1952 dekanat warszawski przemianowano na centralny, krakowski na małopolski, bydgoski na pomorski, a wrocławski na śląski. W 1954 przeprowadzono centralizację struktury administracyjnej Kościoła Polskokatolickiego w PRL dzieląc sam Kościół na cztery dekanaty: centralny, lubelski, śląsko-małopolski i pomorski. Rok 1957 przyniósł kolejną reformę administracyjną - powrócono do podziału na 7 dekanatów, w 1958 było ich już tylko 6: centralny, lubelski, chełmski, krakowski oraz wrocławski.

Kiedy wydawało się, że powyższy podział przetrwa dłuższy czas, postanowiono na nowo ulepszyć strukturę administracyjną Kościoła Polskokatolickiego w PRL. Decyzja w tej sprawie zapadła pod koniec 1959, natomiast weszła w życie na początku kolejnego, kiedy bp Maksymilian Rode powiadomił księży o nowym podziale administracyjnym na 11 dekanatów. W 1961 na mocy dekretu wydanego 23 marca bp Rode doprowadził do utworzenia trzech jednostek wyższego rzędu tj. diecezji. Diecezja krakowska składała się z dekanatów: krakowskiego, bolesławskiego, kieleckiego i rzeszowskiego. W sumie, w diecezji krakowskiej były 4 dekanaty i 22 parafie. W 1975 diecezja liczyła 22, a w 1989 – 32 parafie.

W latach 1986–2011 ordynariuszem diecezji był bp mgr Jerzy Szotmiller, który rezydował w katedrze Matki Boskiej Królowej Apostołów w Częstochowie. Dzieje Kościoła Polskokatolickiego w RP są związane od samego początku z Krakowem (stolica Kościoła w latach 1922–1945 i 1946–1951), dlatego dla podkreślenia historyczności tego miasta diecezja nosi nazwę krakowsko-częstochowskiej.

Ordynariusze

1960–1962. ks. wikariusz generalny Edward Narbutt-Narbuttowicz

1962–1966. ks. Tadeusz Majewski

1966–1978. ks. Benedykt Sęk

1979–1986. ks. inf. Antoni Pietrzyk

1986–2003. bp Jerzy Szotmiller

2004–2005. ks. inf. sen. Kazimierz Fonfara

2005–2011. bp Jerzy Szotmiller

2011 – nadal ks. inf. Antoni Norman

Podział administracyjny

Diecezja dzieli się na dekanaty:

• Dekanat krakowski, z siedzibą w Krakowie, dziekan: ks. dziek. mgr Piotr Własinowicz
• Dekanat kielecki, z siedzibą w Ostrowcu Świętokrzyskim, dziekan: ks. dziek. mgr Paweł Walczyński
• Dekanat podkarpacki, z siedzibą w Sanoku, dziekan: ks. dziek. mgr Andrzej Pastuszek
• Dekanat śląski, z siedzibą w Krzykawie-Małobądzu, dziekan: ks. dziek. mgr Tadeusz Budacz

Kościołami o wyższej randze są:

• Katedra Matki Boskiej Królowej Apostołów w Częstochowie – Katedra diecezji krakowsko-częstochowskiej Kościoła Polskokatolickiego
• Prokatedra Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Strzyżowicach – Prokatedra diecezji krakowsko-częstochowskiej Kościoła Polskokatolickiego

Dane teleadresowe

• Kuria Biskupia diecezji krakowsko-częstochowskiej
• ul. Jasnogórska 6,
• 42-200 Częstochowa

Zobacz też

• Kościół Polskokatolicki w RP
• Podział administracyjny Kościoła Polskokatolickiego w RP
• Dekanaty Kościoła Polskokatolickiego w RP
• Częstochowa
• Kraków

Przypisy

Bibliografia

• Konrad Białecki, Kościół Narodowy w Polsce w latach 1944–1965, Poznań 2003, s. 114–123