Diecezja mazurska

Diecezja mazurska
Ilustracja
Kościół św. Jana w Kętrzynie
Państwo

 Polska

Siedziba

Kętrzyn
ul. Zjazdowa 15

Data powołania

1525
1946 (w strukturach KEA w RP)

Wyznanie

luteranizm

Kościół

Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Biskup diecezjalny

bp Paweł Hause

Biskup senior

bp Rudolf Bażanowski

Dane statystyczne (2020[1])
Liczba wiernych

3375

Liczba kapłanów

17

Liczba parafii

15

Położenie na mapie Kętrzyna
Mapa konturowa Kętrzyna, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „siedziba władz Diecezji”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „siedziba władz Diecezji”
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kętrzyńskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „siedziba władz Diecezji”
Ziemia54°04′27,2″N 21°22′28,0″E/54,074222 21,374444
Strona internetowa
Siedziba diecezji w Kętrzynie
Tablica w Kętrzynie

Diecezja mazurskadiecezja Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Diecezja liczy 15 parafii oraz 27 filiałów obsługiwanych przez 17 duchownych i w 2020 skupiała 3404 wiernych[1]. Aktualnie siedzibą władz diecezjalnych jest Kętrzyn (w latach 1992–2018 Olsztyn).

Historia

W 1945 władze Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego mianowały ks. Ewalda Lodwicha-Ledwy jako pełnomocnika kościoła do organizowania struktur kościelnych na terenie dawnych Prus Wschodnich określanych jako "Okręg Mazurski"[2]. Niezależnie od tego 13 sierpnia 1945 grupa polskich Mazurów utworzyła Radę Kościoła Ewangelickiego - w jej skład weszli Jan Sczech, Bogumił Labusz, Fryderyk Leyk, Gustaw Leyding, Edward Małłek, Hieronim Skrupski i Bogdan Wilamowski[2].

Pierwsze zebranie senioralne nowej diecezji zebrało się 12 kwietnia 1946 na którym wybrano seniora nowej diecezji, kuratora (Karol Małłek) oraz zastępcę kuratora (Emil Leyk)[3]

Liczebność wiernych jak i parafii wykazywały ogromną fluktuację. Związane to było przede wszystkim z ciągłymi wyjazdami ludności mazurskiej do Niemiec po 1945 trwającymi do lat 90 XX wieku kiedy to jej liczebność się ustabilizowała. Już w latach 60 diecezja ta przestała być najliczniejszą w ramach Koscioła Ewangelicko-Augsburskiego[4][5][6].

Diecezja Mazurska w latach 1946-1991
Liczba wiernychLiczba parafii w diecezji i filiałówLiczba duchownych pracujących w dieceji
1946[6]77 000 -80 00053 parafii i 12 filiałów7 księży i 1 diakon
1950[6]ok. 68 00088 parafii i 8 filiałów11 księży
1961[5]21 35721 księży
1967[5]12 67618 parafii i 80 stacji kaznodziejkich18 księży
1969[5]91444
1975[5]645413 księży
1985[5]422213 parafii9 księży
1991[4]3887

Władze

  • Biskup diecezjalny – bp Paweł Hause (parafia Kętrzyn)
  • Kurator diecezjalny – Wanda Wróblewska (parafia Kętrzyn)
  • Radca duchowny – ks. mjr Tomasz Wigłasz (parafia Białystok)
  • Radca diecezjalny – Ryszard Jerosz (parafia Szczytno)

Zwierzchnicy diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP

Lata posługiZwierzchnik diecezjiLata życiaUwagi
1946–1958ks. senior Edmund Friszke1902–1958
1959–1963ks. senior Alfred Jagucki1914–2004został zmuszony do rezygnacji w 1963 roku
1963-1966ks. senior Edward Busse1916-1985wcześniej konsenior diecezji mazurskiej
1966–1991ks. senior Paweł Kubiczek1925–2001
1992–2018bp Rudolf Bażanowskiur. 1953wybrany na kolejne kadencje w 2002 i 2012 roku, na emeryturze od 2018 roku
od 2018bp Paweł Hauseur. 1964

Parafie

Kościoły ewangelicko-augsburskie

Obecne kościoły ewangelicko-augsburskie
Dawne kościoły ewangelicko-augsburskie

Delegaci do Synodu Kościoła

Diecezja mazurska posiada łącznie 7 delegatów na Synod Kościoła

  • Z urzędu:
    • bp Paweł Hause
    • kurator Wanda Wróblewska
  • Z wyboru:
    • Ryszard Jerosz
    • dr Robert Kempa
    • dr Krzysztof Maria Różański
  • Z wyboru ogólnopolskiej konferencji duchownych:
    • ks. radca mjr Tomasz Wigłasz
    • ks. mjr SG Marcin Pysz

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Dominik Rozkrut i inni, Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa: GUS, 2021, s. 201, ISSN 1506-0632.
  2. a b Grzegorz Jasiński, Luteranie na Mazurach i Warmii po 1945, Olsztyn 2021, s. 42-44.
  3. Grzegorz Jasiński, Luteranie na Mazurach i Warmii po 1945, Olsztyn 2021, s. 56-59
  4. a b Grzegorz Jasiński, Luteranie na Mazurach i Warmii po 1945, Olsztyn 2021, s. 314.
  5. a b c d e f Grzegorz Jasiński, Luteranie na Mazurach i Warmii po 1945, Olsztyn 2021, s. 254-257.
  6. a b c Grzegorz Jasiński, Luteranie na Mazurach i Warmii po 1945, Olsztyn 2021, s. 60-62

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Kętrzyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kętrzyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.37 N
  • S: 53.92 N
  • W: 21.00 E
  • E: 21.62 E
Japanese Map symbol (Church).svg
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Evangelical church in Ketrzyn (1).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół ewang. św. Jana w Kętrzynie.
Kętrzyn location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: ODbL
Location map of Kętrzyn, Poland
Ta mapa of Kętrzyn została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
POL Mikolajki 02.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Mikołajki - miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim
2005-12 Kętrzyn5.jpg
Autor: Ralf Lotys (Sicherlich), Licencja: CC BY 2.5
Kościół św. Jerzego w Kętrzynie
2006-04 Barciany 04.jpg
Autor: Ralf Lotys (Sicherlich), Licencja: CC BY 3.0
Koscioł w Barcianach w Polsce
Kętrzyn św.Jana.jpg
Autor: Serdelll, Licencja: CC BY 3.0
Kościół ewangelicko-augsburski pod wezwaniem św. Jana w Kętrzynie
Cerkiew w pasłęku widok ogólny.JPG
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Jerzego/cerkiew św. Onufrego w Pasłęku
Kętrzyn siedziba parafii ewangelickiej.jpg
Autor: Lesnydzban, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek przy ul. Zjazdowej 15 w Kętrzynie, siedziba parafii ewangelicko-augsburskiej oraz diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP
Kosciol ewangel ostroda.jpg
Autor: Diacre, Licencja: CC BY 3.0
Ostróda, ul. Sienkiewicza - kościół ewangelicki, budowla neogotycka, obecnie własność Kościoła ewangelicko-metodystycznego, współużytkowany przez parafię ewangelicko-augsburską. (zabytek nr 1961 z 14.08.1987 i A-526 z 22.08.1960)
Suwalki Lutheran Church.jpg
Autor: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy), Licencja: CC BY-SA 3.0
Lutheran church in Suwałki, Poland