Diecezje pruskie

Ten artykuł od 2011-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Diecezje w Prusach w XIII wieku

Diecezje pruskie – biskupstwa na podbijanym w XIII wieku terytorium Prus.

Pierwszą diecezją była diecezja chełmińska położona na ziemi chełmińskiej. Papież Innocenty III w 1216 r. mianował pierwszego biskupa misyjnego mnicha cysterskiego Chrystiana, którego w 1218 r. nazwano biskupem Prus. Papież Honoriusz III bullą Cum in partibus z 5 maja 1218 upoważnił Chrystiana do podzielenia Prus na dwie lub więcej diecezji i wyświęcenia dla nich biskupów.

Sprowadzenie Krzyżaków (1226) oraz uwięzienie Christiana przez Sambów (1233-1239) skomplikowały sytuację. Kolejny papież Grzegorz IX bullą Cum exultatione spiritus z 30 maja 1236 polecił swemu legatowi Wilhelmowi z Modeny podzielić Prusy na trzy diecezje, do czego nie doszło na skutek działań bp. Chrystiana.

Dopiero 29 lipca 1243 r. papież Innocenty IV ponownie upoważnił Wilhelma do podziału diecezji. Tak też się stało i Wilhelm stworzył trzy diecezje w podbijanych Prusach oraz jedną na ziemi chełmińskiej. W liście z 30 lipca papież powiadomił Chrystiana o podziale i polecił mu wybrać jedną (sugerował chełmińską). Listem do Krzyżaków z października 1243 potwierdził podział Prus.

Były to diecezje:

• chełmińska,
• pomezańska,
• sambijska,
• warmińska.

Prusy oddano w lenno wielkiemu mistrzowi krzyżackiemu Gerhardowi von Malbergowi.

Wszystkie cztery diecezje były podporządkowane nowej metropolii Prus, Inflant i Estonii, co potwierdził papież Aleksander IV bullą Cum universis z 31 marca 1255 r., wydanej z okazji ustanowienia stolicy metropolii w Rydze.