Dienis Ten

Dienis Ten
	; Dienis Ten na podium Trophée de France 2016
Reprezentacja	Kazachstan
Data i miejsce urodzenia	13 czerwca 1993 ; Ałmaty
Data i miejsce śmierci	19 lipca 2018 ; Ałmaty
Wzrost	168 cm
Konkurencja	Soliści
Trener	Frank Carroll, Nikołaj Morozow, Rafael Arutyunyan, Tatjana Tarasowa, Jelena Bujanowa
Klub	Kiyal Almaty
Rekordy życiowe ISU
Nota łączna	289,46; Mistrzostwa czterech kontynentów 2015
Program krótki	97,61; Mistrzostwa czterech kontynentów 2015
Program dowolny	191,85; Mistrzostwa czterech kontynentów 2015
Dorobek medalowy
	Reprezentacja Kazachstan
	Igrzyska olimpijskie
	Mistrzostwa świata
	Mistrzostwa czterech kontynentów
	Zimowe igrzyska azjatyckie
	Zimowa uniwersjada

Dienis Jurjewicz Ten, ros. Денис Юрьевич Тен (ur. 13 czerwca 1993 w Ałmaty, zm. 19 lipca 2018 tamże) – kazachski łyżwiarz figurowy pochodzenia koreańskiego startujący w konkurencji solistów. Brązowy medalista olimpijski z Soczi (2014) i uczestnik igrzysk olimpijskich (2010, 2018), medalista mistrzostw świata, mistrz czterech kontynentów (2015), mistrz igrzysk azjatyckich (2011) oraz pięciokrotny mistrz Kazachstanu.

Zginął tragicznie w wieku 25 lat po ugodzeniu nożem przez złodziei, którzy próbowali okraść jego samochód w Ałmaty^[1].

Życie prywatne

Ten był członkiem koreańskiej mniejszości w Kazachstanie. Jego prapradziadek Min Geung-ho był słynnym wojownikiem w czasach Cesarstwa Koreańskiego, który walczył o uwolnienie Korei spod okupacji japońskiej^[2].

Przez 5 lat uczęszczał do szkoły muzycznej i należał do chóru^[3]. W 2002 r. jego grupa zdobyła srebrny medal na Międzynarodowej Olimpiadzie Chórów, która odbyła się w Pusan^[3]. Oprócz tego trenował m.in. akrobatykę, karate, pływanie, tenis, taekwondo^[4]. W 2004 r. Ten przeniósł się wraz z matką do Moskwy, a następnie w 2010 r. do Kalifornii, podczas gdy jego ojciec i starszy brat Aleksiej pozostali w Kazachstanie. W maju 2014 r. Ten został absolwentem Kazachskiej Akademii Sportu i Turystyki z cum laude, a następnie rozpoczął studia na Kazachstańsko-Brytyjskim Uniwersytecie Technicznym.

Śmierć

Został zamordowany przez dwóch mężczyzn, którzy próbowali ukraść z jego auta lusterka samochodowe^[5]. Ten wdał się z nimi w bójkę, podczas której jeden ze złodziei pchnął go nożem w udo. Ten został przyjęty do szpitala w stanie krytycznym, tracąc ok. 3 litry krwi, a lekarze walczyli o jego życie prawie 3 godziny^[6]. Zmarł 19 lipca 2018 r. w godzinach popołudniowych w szpitalu w Ałmaty, co potwierdził kazachski minister kultury i sportu Arystanbek Muchamediuły^[7]. Dzień później, tj. 20 lipca, władze Kazachstanu poinformowały o zatrzymaniu podejrzanego Nuralego Kijasowa, który w obecności swojego adwokata przyznał się do popełnienia zbrodni, zaś drugi z podejrzanych napastników, Arman Kudajbergenow, był nadal poszukiwany przez policję^[8].

Upamiętnienie

Śmierć Tena poruszyła środowisko łyżwiarskie na całym świecie. Kondolencje dla rodziny Tena i żal z powodu jego śmierci wyrazili w mediach społecznościowych m.in. Alona Sawczenko, Adam Rippon, Mirai Nagasu, Kaitlyn Weaver, Tessa Virtue, Scott Moir, Jewgienija Miedwiediewa i inni.

21 lipca 2018 hiszpański kolarz Omar Fraile z kazachskiej drużyny kolarskiej Astana Pro Team zadedykował Tenowi zwycięstwo etapowe (etap 14. z Saint-Paul-Trois-Châteaux do Mende) w najbardziej prestiżowym wyścigu kolarskim Tour de France 2018^[9].

Kariera

Mistrzostwa czterech kontynentów 2009

Rozpoczął jazdę na łyżwach na otwartym lodowisku w Ałmaty i lodowisku w galerii handlowej^[3]. W 2003 r. wyjechał do Omska na zawody łyżwiarskie, które wygrał. Sędzia główny Alexander Kogan zaprosił go na kolejne zawody w Odincowie, gdzie poznał swoją przyszłą trenerkę Jelenę Bujanową^[3]. Po treningach z Bujanową na obozie łyżwiarskim CSKA Moskwa dołączył do jej grupy i rozpoczął regularne treningi łyżwiarskie^[3].

Starty w zawodach na arenie międzynarodowej rozpoczął w sezonie 2006/2007 mając 13 lat. Zadebiutował 5 października 2006 r. na zawodach z cyklu Junior Grand Prix w Hadze zajmując 10 miejsce^[10]. Ten nie przeszedł eliminacji na mistrzostwach świata juniorów 2007, jednak wygrał zawody juniorskie Dragon Trophy i Haabersti Cup.

W lutym 2009 r. w wieku 15 lat zadebiutował na mistrzostwach czterech kontynentów. Zajął 10. miejsce w programie krótkim^[11] i 8. miejsce w programie dowolnym^[12], zajmując ostatecznie 9. miejsce w zawodach^[13]. Dwa tygodnie później Ten rywalizował na Mistrzostwach świata juniorów, zajmując 4 miejsce. Do brązowego medalu zabrakło mu jedynie 0,63 pkt. Sezon 2008/2009 zakończył na mistrzostwach świata w Los Angeles, gdzie był najmłodszym zawodnikiem. Zajął wysokie 8. miejsce i wywalczył po raz pierwszy w historii, dwie kwalifikacje olimpijskie dla Kazachstanu w łyżwiarstwie figurowym.

W debiucie olimpijskim na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2010 w Vancouver zajął 11. miejsce i był pierwszych łyżwiarzem figurowym z Kazachstanu, który wystąpił w zawodach olimpijskich.

Na Zimowych Igrzysk Azjatyckich 2011 zdobył złoty medal. Był najlepszy w programie krótkim i trzeci w programie dowolnym. Po zdobyciu wicemistrzostwa świata w 2013 r., został pierwszą osobą z Kazachstanu, która stanęła na podium Mistrzostw Świata. Przegrał jedynie z Kanadyjczykiem Patrickiem Chanem o 1,3 pkt w nocie łącznej.

Zimowe Igrzyska Olimpijskie 2014, od lewej Chan, Hanyū i Ten

W lutym 2014 r., Ten wystartował na Zimowych Igrzyskach olimpijskich 2014, zajmując 9. miejsce w programie krótkim i 3. w programie dowolnym. Ostatecznie w zawodach solistów zdobył brązowy medal, co było największym sukcesem w jego karierze. Był to pierwszy w historii medal olimpijski dla zawodnika z Kazachstanu w łyżwiarstwie figurowym. W Soczi Ten wystartował w butach, które pochodziły z dwóch różnych par^[14]. Po wielkim sukcesie kazachski łyżwiarz został ogłoszony Przełomem Roku przez Agencję Sportu i Wychowania Fizycznego Kazachstanu^[15] oraz nagrodzony przez burmistrza miasta Ałmaty samochodem^[16].

W sezonie 2014/2015 po raz pierwszy stanął na podium na zawodach z cyklu Grand Prix zajmując trzecie miejsce na Trophée Eric Bompard 2014. Podczas mistrzostw czterech kontynentów 2015 ustanowił swoje rekordy życiowe: w programie krótki 97,61 pkt, programie dowolnym 191,85 pkt oraz nocie łącznej 289,46 pkt co pozwoliło mu zostać mistrzem czterech kontynentów^[17]. Na mistrzostwach świata 2015 zdobył brązowy medal przegrywając jedynie z Hiszpanem Javierem Fernándezem i Japończykiem Yuzuru Hanyū^[18].

W sezonie olimpijskim 2017/2018 doznał kontuzji prawej kostki^[19]. Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2018 w Pjongczangu zajął 27. miejsce.

W czerwcu 2018 r. Ten zaprosił do swojej rewii łyżwiarskiej Denis and friends największe gwiazdy łyżwiarstwa figurowego^[7]. Rewia zbiegła się z obchodami 20. rocznicy Astany i celebrowaniem 25. urodzin Tena^[7]. Jak się później okazało był to ostatni występ Dienisa Tena nazywanego w Kazachstanie „złotym chłopcem” przed jego tragiczną śmiercią w lipcu 2018 r^[7].

Programy

Ten na igrzyskach olimpijskich w 2018

Program krótki, mistrzostwa świata (2017)

Program dowolny, Igrzyska Olimpijskie (2010)

Sezon	Program krótki (SP)	Program dowolny (FS)	Pokazy mistrzów
2017–18	Tu sei – Vittorio Grigolo choreografia: David Wilson	SOS d'un terrien en détresse (z musicalu Starmania) – Dimash Kudaibergen, oryg. Luc Plamondon, Michel Berger choreografia: David Wilson	Lose Yourself (remix) – Eminem choreografia: Shae-Lynn Bourne
2016–17	Romeo i Julia – Siergiej Prokofjew choreografia: Nikołaj Morozow	Tosca – Giacomo Puccini choreografia: Nikołaj Morozow	Lose Yourself (remix) – Eminem choreografia: Shae-Lynn Bourne
2015–16	Misa Tango – Luis Bacalov choreografia: Lori Nichol	Romeo i Julia – Piotr Czajkowski choreografia: Lori Nichol	Made to Love – John Legend Lose Yourself (remix) – Eminem choreografia: Shae-Lynn Bourne
2014–15	Caruso – Lucio Dalla choreografia: Lori Nichol	Ambush from Ten Sides (z filmu New Impossibilities) – Yo-Yo Ma, Silk Road Project Vocussion (z filmu New Impossibilities) – Sandeep Das, Joseph Gramley, Dong-Won Kim, Shane Shanahan, Mark Suter choreografia: Lori Nichol	Mi Mancherai – Josh Groban choreografia: Dienis Ten, Stéphane Lambiel Money on My Mind – Sam Smith
2013–14	Danse macabre – Camille Saint-Saëns choreografia: Lori Nichol	The Lady and the Hooligan – Dmitrij Szostakowicz choreografia: Lori Nichol	Mi Mancherai – Josh Groban choreografia: Dienis Ten, Stéphane Lambiel Money on My Mind – Sam Smith
2012–13	The Artist medley – Ludovic Bource The Artist Overture Waltz for Peppy The Sound of Tears L'ombre des larmes choreografia: Lori Nichol, Stéphane Lambiel	The Artist medley – Ludovic Bource Happy Ending George Valentin Happy Ending My Suicide Peppy and George choreografia: Lori Nichol, Stéphane Lambiel	Singin' in the Rain choreografia: Stéphane Lambiel
2011–12	Elegie Op. 3 nr. 1 – Siergiej Rachmaninow	Adios Nonino – Astor Piazzolla	Per Te – Josh Groban Cinema Paradiso – Ennio Morricone
2010–11	Primavera Porteño – Ástor Piazzolla choreografia: Stéphane Lambiel	Totentanz – Ferenc Liszt choreografia: Lori Nichol
2009–10	Sing, Sing, Sing (With a Swing) – Louis Prima choreografia: Tatjana Tarasowa	Pasodoble Concierto de Aranjuez – Joaquín Rodrigo horeografia: Tatjana Tarasowa	You Are Not Alone – Michael Jackson Black or White – Michael Jackson
2008–09	Flamenco Once Upon a Time in Mexico – Brian Setzer choreografia: Tatjana Tarasowa	II Koncert fortepianowy – Siergiej Rachmaninow choreografia: Tatjana Tarasowa	You Are Not Alone – Michael Jackson Black or White – Michael Jackson Jezioro łabędzie Techno Music
2007–08	Flamenco Once Upon a Time in Mexico – Brian Setzer choreografia: Tatjana Tarasowa	Peer Gynt – Edvard Grieg choreografia: Tatjana Tarasowa
2006–07	Fantasy (z opery Faust) – Charles Gounod	Maska – Randy Edelman Moonlight Serenade – Glenn Miller Chattanooga Choo Choo Summertime – George Gershwin

Osiągnięcia

Zawody	04–05	05–06	06–07	07–08	08–09	09–10	10–11	11–12	12–13	13–14	14–15	15–16	16–17	17–18
Międzynarodowe^[20]
Igrzyska olimpijskie						11				3				27
Mistrzostwa świata					8	13	14	7	2		3	11	16	WD
Mistrzostwa czterech kontynentów					9	10		6	12	4	1			15
GP Cup of China						10				4
GP NHK Trophy							12
GP Rostelecom Cup									9					9
GP Skate America							11	5		WD	4	9	WD
GP Skate Canada International						7		5	6
GP Internationaux de France											3	4	2	8
CS Golden Spin of Zagreb						1		2			1	1	WD	4
Volvo Open Cup									1
Cup of Nice														5
Istanbul Cup								1
Merano Cup										1
Nebelhorn Trophy								9	7
NRW Trophy						4						2
Coupe du Printemps												2
Uniwersjada										WD			1
Zimowe igrzyska azjatyckie							1						10
Międzynarodowe: Kategorie młodzieżowe^[20]
Mistrzostwa świata juniorów			26	16	4	9		4
JGP Finał					5
JGP na Białorusi					1
JGP w Estonii				10
JGP we Francji					4
JGP w Holandii			10
JGP w Rumunii				6
Cup of Nice			1N
Dragon Trophy			1J
Haabersti Cup			1J
Mentor Cup							1J
NRW Trophy				1J
Memoriał Hellmuta Seibta				1J
Krajowe^[20]
Mistrzostwa Kazachstanu	4	1	2			1		1	1	1
Zawody zespołowe^[20]
Team Challenge Cup												3T 7P

Przypisy

↑ Denis Ten: Olympic figure skater who won bronze stabbed to death. The Guardian, 2018-07-19. [dostęp 2022-02-25]. (ang.).
↑ Young Korean Kazakhstani Aims to Become World Figure Skating Star. chosun.com, 2010-05-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Paula Slater: Denis Ten: The surprise from Kazakhstan. Golden Skate, 2009-06-28. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Interview with Denis Ten. figureskating-online.com. [dostęp 2018-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-16)]. (ang.).
↑ Tomasz Skrzypczyński: Brązowy medalista igrzysk z Soczi nie żyje. Wirtualna Polska, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-19]. (pol.).
↑ Kazakh figure skater Denis Ten dies at the age of 25. Kazinform, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Sport Minister calls Denis Ten's untimely death 'irreparable loss'. Kazinform, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Morderca Denisa Tiena zatrzymany. Interia, 2018-07-20. [dostęp 2018-07-20]. (pol.).
↑ Sadhbh O’Shea: Share on Facebook Share on Twitter Share on Google Plus Share on Reddit Fraile takes his chances at the Tour de France. Cycling News, 2018-07-21. [dostęp 2018-07-22]. (ang.).
↑ ISU Junior Grand Prix of Figure Skating 2006/2007 – The Hague – Men – Result. ISU, 2006-10-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ ISU Four Continents Figure Skating Championships 2009 – Men – Short Program. ISU, 2009-02-05. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ ISU Four Continents Figure Skating Championships 2009 – Men – Free Program. ISU, 2009-02-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ ISU Four Continents Figure Skating Championships 2009 – Men – Result. ISU, 2009-02-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Olympics: Odd boots key to Denis skating bronze For more information. Tengri News, 2014-02-17. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Breakthrough of the year Denis Ten. Tengi News, 2014-03-06. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Almaty Mayor awards Denis Ten with car for Olympic bronze. Tengri News, 2014-02-28. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Dmitry Lee: Denis Ten Takes Gold at Four Continents Figure Skating Championship. The Astana Times, 2015-02-17. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Nick Zaccardi: Javier Fernandez wins upset World Championship; top American fourth. NBC Sports, 2015-03-28. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ Denis Ten (KAZ) battles injury while preparing for the Olympic season. ISU, 2017-09-21. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Competition Results – Denis TEN. ISU. [dostęp 2020-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-25)]. (ang.).

Bibliografia

International Skating Union Biography – Denis Ten. ISU. [dostęp 2020-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-25)]. (ang.).

[death-1] Denis Ten: Olympic figure skater who won bronze stabbed to death. The Guardian, 2018-07-19. [dostęp 2022-02-25]. (ang.).

[2] Young Korean Kazakhstani Aims to Become World Figure Skating Star. chosun.com, 2010-05-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[goldenskate-3] Paula Slater: Denis Ten: The surprise from Kazakhstan. Golden Skate, 2009-06-28. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[FSinterview-4] Interview with Denis Ten. figureskating-online.com. [dostęp 2018-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-16)]. (ang.).

[5] Tomasz Skrzypczyński: Brązowy medalista igrzysk z Soczi nie żyje. Wirtualna Polska, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-19]. (pol.).

[6] Kazakh figure skater Denis Ten dies at the age of 25. Kazinform, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[lastshow-7] Sport Minister calls Denis Ten's untimely death 'irreparable loss'. Kazinform, 2018-07-19. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[8] Morderca Denisa Tiena zatrzymany. Interia, 2018-07-20. [dostęp 2018-07-20]. (pol.).

[9] Sadhbh O’Shea: Share on Facebook Share on Twitter Share on Google Plus Share on Reddit Fraile takes his chances at the Tour de France. Cycling News, 2018-07-21. [dostęp 2018-07-22]. (ang.).

[10] ISU Junior Grand Prix of Figure Skating 2006/2007 – The Hague – Men – Result. ISU, 2006-10-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[11] ISU Four Continents Figure Skating Championships 2009 – Men – Short Program. ISU, 2009-02-05. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[12] ISU Four Continents Figure Skating Championships 2009 – Men – Free Program. ISU, 2009-02-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[13] ISU Four Continents Figure Skating Championships 2009 – Men – Result. ISU, 2009-02-07. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[14] Olympics: Odd boots key to Denis skating bronze For more information. Tengri News, 2014-02-17. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[15] Breakthrough of the year Denis Ten. Tengi News, 2014-03-06. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[16] Almaty Mayor awards Denis Ten with car for Olympic bronze. Tengri News, 2014-02-28. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[17] Dmitry Lee: Denis Ten Takes Gold at Four Continents Figure Skating Championship. The Astana Times, 2015-02-17. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[18] Nick Zaccardi: Javier Fernandez wins upset World Championship; top American fourth. NBC Sports, 2015-03-28. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[19] Denis Ten (KAZ) battles injury while preparing for the Olympic season. ISU, 2017-09-21. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).

[ISUresults-20] Competition Results – Denis TEN. ISU. [dostęp 2020-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-25)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne