Dieter Przewdzing

Dieter Przewdzing
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 lutego 1944
Rozwadza

Data i miejsce śmierci

18 lutego 2014
Krępna

Naczelnik Zdzieszowic
Okres

od 1976
do 1990

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Burmistrz Zdzieszowic
Okres

od 1990
do 18 lutego 2014

Przynależność polityczna

Mniejszość Niemiecka

Następca

Sybila Zimerman[1]

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej Brązowa Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej”

Dieter Josef Przewdzing (ur. 24 lutego 1944 w Rozwadzy, zm. 18 lutego 2014 w Krępnej) – polski polityk samorządowy niemieckiego pochodzenia, burmistrz Zdzieszowic.

Życiorys

Ukończył technikum i rozpoczął pracę jako technik mechanik w Instytucie Ciężkiej Syntezy Organicznej w Kędzierzynie-Koźlu[2]. W okresie PRL był członkiem ORMO oraz PZPR[3]. Od 1975 roku był sekretarzem, zaś w 1976 roku został naczelnikiem Zdzieszowic[4]. Następnie od przywrócenia samorządu gmin w 1990 roku co cztery lata wygrywał kolejne demokratyczne wybory na burmistrza, sprawując tę funkcję aż do swojej śmierci[5]. Z ramienia komitetu Mniejszości Niemieckiej kandydował w 2001 roku do Senatu RP w okręgu wyborczym obejmującym województwo opolskie[6], a w 2007 roku do Sejmu RP, także w okręgu opolskim[7]. Od 1998 do 2002 był radnym z listy Mniejszości Niemieckiej do sejmiku Województwa Opolskiego I Kadencji.

W ostatnich latach życia był zaangażowany w kampanię o wprowadzenie gospodarczej autonomii Śląska[5]. Protestował także przeciw możliwości przenoszenia formalnej siedziby przedsiębiorstwa w dowolne miejsce w świecie, w efekcie czego podatki dochodowe zamiast do budżetów wielu małych gmin trafiają do budżetu wielkich miast[4]. Według jego słów składane przez niego propozycje reform miały na celu zapewnienie samorządom samowystarczalności finansowej. Jego poglądy spotkały się z protestami środowisk prawicowych, m.in. działacze partii PiS zorganizowali pikietę przed urzędem miejskim w Zdzieszowicach, domagając się ustąpienia Dietera Przewdzinga i twierdząc, że głosi tezy sprzeczne z Konstytucją RP. W grudniu 2013 roku złożyli także zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa nawoływania do separatyzmu[5]. Dieter Przewdzing zaprzeczył oficjalnie, jakoby nawoływał do secesji jakiegokolwiek terytorium[4]. Jego inicjatywę poparły natomiast samorządy kilku gmin i miast z województw śląskiego i opolskiego, przegłosowując specjalne uchwały popierające[5].

Wielokrotnie brał udział w pielgrzymce na Jasną Górę w Częstochowie – 14 listopada 2010 został przyjęty do grona Rycerstwa Orderu Jasnogórskiej Bogarodzicy[8]. W dniu 11 października 2013 prorektor Państwowej Akademii Rolniczej w Połtawie profesor Oleg Gorb nadał mu w Opolu doktorat honoris causa[9].

Morderstwo i pogrzeb

18 lutego 2014 roku[5] przed godziną 19:00, w trakcie przygotowań do 70. rocznicy urodzin, zginął od ciosów zadanych ostrym narzędziem. Miał na ciele liczne obrażenia, zadane w taki sposób, by szybko się wykrwawił. Zwłoki zostały znalezione po godzinie 20:00[10] w domku w Krępnej[5]. Następnego dnia prokuratura potwierdziła, że padł on ofiarą brutalnego zabójstwa[11]. Mniejszość niemiecka zaapelowała o specjalny nadzór nad śledztwem w sprawie śmierci Dietera Przewdzinga w związku z jego działalnością publiczną i przynależnością do mniejszości niemieckiej[12]. Ruch Autonomii Śląska zaapelował by tragiczna śmierć nie spowodowała zaostrzenia sporu o przyszłość regionu, podkreślając prawne podstawy działań burmistrza w dążeniu do gospodarczej autonomii Śląska[13].

22 lutego odbył się pogrzeb Dietera Przewdzinga. W uroczystości wzięło udział ponad trzy tysiące osób, w tym samorządowcy oraz mieszkańcy gminy. Został pochowany w grobie rodzinnym w Żyrowej[14].

Życie prywatne

Był żonaty. Miał córkę i wnuki.

Wybrane odznaczenia[15]

Przypisy

  1. ↑ Róża Romaniec: Śledztwo nt. zabójstwa polityka mniejszości niemieckiej. Tło polityczne?. Deutsche Welle, 2014-03-30. [dostęp 2014-03-30]. (pol.).
  2. ↑ Jan Dziadul: Zabójstwo kanclerza Przewdzinga. 2014-08-20. [dostęp 2015-09-17].
  3. ↑ Informacje w BIP IPN. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-27)].
  4. ↑ a b c Jan Dziadul: Autonomia według Przewdzinga. polityka.pl, 2013-08-20. [dostęp 2014-02-19].
  5. ↑ a b c d e f Patryk Drabek, Burmistrz Zdzieszowic Dieter Przewdzing nie żyje. Zabójstwo?, Dziennik Zachodni, 19 lutego 2014 [dostęp 2014-02-19] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-19].
  6. ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2014-02-19].
  7. ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2014-02-19].
  8. ↑ Burmistrz Dieter Przewdzing Rycerzem Jasnogórskiej Bogarodzicy
  9. ↑ Dieter Przewdzing doktorem honoris causa ukraińskiej uczelni
  10. ↑ Burmistrz Dieter Przewdzing nie zginął przypadkowo, onet.pl, 25 lutego 2014 [dostęp 2014-03-02] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-06].
  11. ↑ Są wyniki sekcji zwłok burmistrza. To brutalne zabójstwo!. dziennik.pl, 2014-02-19. [dostęp 2014-02-19].
  12. ↑ Nie żyje burmistrz Zdzieszowic Dieter Przewdzing. Lokalne media mówią o morderstwie. wp.pl, 2014-02-19. [dostęp 2014-03-03].
  13. ↑ AGA, Oświadczenie RAŚ w sprawie śmierci burmistrza Dietera Przewdzinga, „Dziennikzachodni.pl” [dostęp 2017-04-13] (pol.).
  14. ↑ Setki a nawet tysiące osób żegnało burmistrza Zdzieszowic, Wyborcza.pl, 22 lutego 2014 [dostęp 2014-03-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-12].
  15. ↑ Nekrolog w „Gazecie Wyborczej”. 2014-02-20. [dostęp 2014-02-20].
  16. ↑ M.P. z 1998 r. nr 5, poz. 75 – pkt 477. (jako Diter Przewdzing)
  17. ↑ M.P. z 2005 r. nr 66, poz. 920 – pkt 49.
  18. ↑ Postanowienie nr 5/OP/2011 Ministra Spraw Wewnętrznych. Dziennik Urzędowy MSWiA, 2 czerwca 2011. [dostęp 2019-08-24].

Media użyte na tej stronie

Dieter Josef Przewdzing (retouched).jpg
Autor:

Excolis

, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dieter Josef Przewdzing, deutsch-polnischer Bürgermeister Deschowitzes, Mordopfer
POL Brązowa Odznaka Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej BAR.png
Baretka Brązowej Odznaki Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej