Dinar
Dinar – złota moneta arabska, bita od VII do XV wieku, używana głównie w handlu międzynarodowym. Początkowo moneta ważyła około 4,25 grama.
Historia
Słowo „dinar” jest transliteracją arabskiego słowa دينار (dīnār), które zostało zapożyczone poprzez syryjskie dīnarā z greckiego δηνάριον (denárion), które zaś pochodzi od łacińskiego dēnārius[1][2]. Złoty dinar był jedną z pierwszych islamskich monet, będącą odpowiednikiem bizantyjskiego denarius auri[3]. Złota moneta znana jako dīnāra została również sprowadzona do Indii przez Królestwo Kuszanów w I wieku. Następnie została przejęta przez Imperium Guptów i ich spadkobierców aż do VI wieku[4][5]. Obecnie część osób w Indonezji, Malezji, a także na terenach tzw. Państwa Islamskiego opowiada się za wprowadzeniem współczesnego złotego dinara, który byłby bilonem bitym z kruszcu.
Środek płatniczy
Państwa aktualnie wykorzystujące dinary lub walutę o podobnej nazwie
Państwo | Waluta | Kod ISO 4217 |
---|---|---|
Algieria | dinar algierski | DZD |
Bahrajn | dinar bahrajski | BHD |
Irak | dinar iracki | IQD |
Iran | dinar irański* | nd. |
Jordania | dinar jordański | JOD |
Kuwejt | dinar kuwejcki | KWD |
Libia | dinar libijski | LYD |
Macedonia Północna | denar macedoński | MKN (1992–1993) MKD (1993−) |
Serbia | dinar serbski | RSD |
Tunezja | dinar tunezyjski | TND |
* Zdawkowy dinar irański początkowo jako 1/1250, następnie 1/100 jednostki podstawowej – riala irańskiego (wobec niskiej wartości riala dinar wyszedł z użycia).
Państwa wykorzystujące dinary w przeszłości
Państwo | Waluta | Kod ISO 4217 | Używano w latach | Zamieniona na |
---|---|---|---|---|
Abu Zabi | dinar bahrajski | BHD | 1966–1973 | dirham |
Bośnia i Hercegowina | dinar bośniacki | BAD | 1992–1998 | marka zamienna |
Chorwacja | dinar chorwacki | HRD | 1991–1994 | kuna |
Jemen Południowy | dinar południowojemeński | YDD | 1965–1990 | rial jemeński |
Republika Serbska | dinar Republiki Serbskiej | nd. | 1992–1998 | marka zamienna |
Republika Serbskiej Krajiny | dinar Krajiny | nd. | 1992–1994 | kuna |
Sudan | dinar sudański | SDD | 1992–2007 | funt sudański |
Królestwo Jugosławii | dinar jugosłowiański | YUD (1965–1989) YUN (1990–1992) YUR (1992–1993) YUO (1993) YUG (1994) YUM (1994–2003) | 1918–2003 | nd. |
W 774 roku anglosaski król Offa wybił kopie abbasydzkich dinarów kalifa Al-Mansura z napisem „OFFA REX” („KRÓL OFFA”) umieszczonym w centrum rewersu[6][7]. Mincerz wybijający monety prawdopodobnie nie znał arabskiego, gdyż arabski tekst zawiera wiele błędów. Monety te produkowano prawdopodobnie celem wykorzystania ich w handlu w muzułmańskiej Hiszpanii.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Oxford English Dictionary, Second edition, 1989, s.v. dinar; online version November 2010.
- ↑ Versteegh, C. H. M.; Versteegh, Kees (2001). The Arabic Language. Edinburgh University Press, s. 60, ISBN 978-0-7486-1436-3.
- ↑ Koehler, Benedikt (2014). Early Islam and the Birth of Capitalism. Lexington Books. s. 102, ISBN 978-0-7391-8883-5.
- ↑ Friedberg, Arthur L.; Friedberg, Ira S. (2009). Gold Coins of the World: From Ancient Times to the Present. Coin & Currency Institute. s. 457, ISBN 978-0-87184-308-1.
- ↑ Mookerji, Radhakumud (2007). The Gupta Empire. Motilal Banarsidass. s. 30–31, ISBN 978-81-208-0440-1.
- ↑ British Museum.
- ↑ Medieval European Coinage By Philip Grierson p.330.
Media użyte na tej stronie
Autor: PHGCOM (dyskusja · edycje), Licencja: CC BY-SA 4.0
Silver coin (dinar) of Serbian King Stefan Uroš I (r. 1241-1272)
Autor: NuclearVacuum, Licencja: CC BY-SA 3.0
The dinar within recent years. The Yugoslavian states are located in the box on the bottom left (and in the upper center of the screen to some extent).
Gold Dinar of Umayyad Caliph Abd al-Malik ibn Marwan minted at Damascus, Syria in AH 75 (= 697/98 CE) having weight of almost 4.25 grams.
Autor: Wikipedia Loves Art participant "artifacts", Licencja: CC BY-SA 2.5
North Africa or Spain
Dinar, 1184-99
Coin, Gold, Diameter: 1 1/8 in. (2.86 cm); Weight: 0.16 (4.59 g)
Purchased with funds provided by the Joan Palevsky Bequest (M.2006.143.14)
This photo of item # M.2006.143.14 at the Los Angeles County Museum of Art was contributed under the team name "artifacts" as part of the Wikipedia Loves Art project in February 2009.
Los Angeles County Museum of Art
Offa_king_of_Mercia_757_793_gold_dinar_copy_of_dinar_of_the_Abassid_Caliphate_774
Mercian gold dinar imitating a gold dinar of Abbasid caliph al-Mansur, copying the Arabic inscription. The script was copied without understanding it, possibly without even realizing it represents writing, but it is good enough to reconstruct the reading of the coin it was copied from; this was apparently struck in AH 156 (AD 773/4), which date thus serves as a terminus post quem for the Anglo-Saxon copy. The inscription OFFA REX was inserted upside down into the three central lines reading Muhammadu / rasulu / llahi.
literature:
- C.E. Blunt, 'The coinage of Offa' in Anglo-Saxon coins (London, Methuen, 1961)
- L. Webster and J. Backhouse, The making of England: Anglo-S, exh. cat. (London, The British Museum Press, 1991)