Dingo australijski
| Canis dingo[1] | |||||
| Meyer, 1793 | |||||
 Na pierwszy rzut oka dingo nie różni się od zwykłego psa | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Infragromada | |||||
| Rząd | |||||
| Podrząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek | dingo australijski | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||||
 | |||||
Dingo australijski[4], dingo[5] (Canis dingo)[6] (wcześniej Canis lupus dingo)[7][2] – przedstawiciel rodziny psowatych, zamieszkuje Australię, Nową Gwineę, a ostatnio stwierdzono, że najprawdopodobniej należą do tego podgatunku również dzikie psy z obszaru Azji Południowo-Wschodniej i Filipin.
Podobny do psa domowego, z którym daje płodne krzyżówki, różni się jednak od niego wieloma istotnymi cechami, m.in. ma inną budowę czaszki i nie umie szczekać.
Znakomicie przystosowany do warunków środowiska; ani australijska, ani azjatycka populacja dingo nie wykazuje tendencji spadkowych.
Żywi się królikami, małymi torbaczami, kangurami i zwierzętami domowymi. Żyje do 14 lat.
Pochodzenie
Na podstawie badań genetycznych naukowcy przypuszczają, że przodek dingo dotarł na kontynent prawdopodobnie 5 tys. lat temu (ale być może nawet 10 800 lat temu) wraz z jedną z późniejszych fal osadniczych z Azji Południowo-Wschodniej. Z kolei analiza kopalnych śladów skłania naukowców do sugestii, że migracja mogła mieć miejsce 4000 do 5000 lat temu[8]. Dingo pierwotnie były udomowionymi towarzyszami człowieka, jednak w Australii wtórnie zdziczały.
Dane liczbowe
- Wysokość: 44–63 cm
- Długość ciała: 86–122 cm.
- masa: 10–24 kg
- dojrzałość płciowa: po 2 latach
- ciąża: 63 dni
- liczba młodych: do 8
- długość życia:do 14 lat
Występowanie i środowisko
Australia i Nowa Gwinea (większa część tych krajów)
Odżywianie
Mięsożerne, polują głównie w nocy, pojedynczo lub w stadach, przede wszystkim na drobne ssaki, jaszczurki, kangury. Żywią się również królikami[9]. W okresach braku pożywienia uzupełniają dietę jajami ptaków, larwami owadów i ptactwem wodnym. Podczas polowania na większą zdobycz, najpierw gonią ofiarę, by ją zmęczyć, i dopiero później atakują. Dingo zabijają tylko tyle zwierząt, ile potrzebują, żeby się wyżywić. Ewentualny nadmiar pożywienia zagrzebują w ziemi na później. Zupełnie inaczej zachowują się kiedy uda im się przedostać do ogrodzenia z owcami. Całkowicie bezbronne i nie mogące im uciec owce są przez nie zabijane jakby dla zabawy[9]. Uśmiercają wtedy o wiele więcej owiec niż potrzebują do wyżywienia, co stanowi główny powód tępienia ich przez hodowców zwierząt. Straty powodowane przez te zwierzęta wynoszą 0,02%[9].
W żołądkach przebadanych dingo znaleziono ok. 10% odpadków z siedzib ludzkich[9].
Rozmnażanie
Późną jesienią samice dingo mają ruję. W tym okresie za samicami podążają grupy samców (najczęściej złożone z ok. 12 osobników). Samica wybiera jednego partnera (często ojca poprzednich szczeniąt). Młode rodzą się po około 9 tygodniach w głębokiej, dobrze ukrytej norze. Dla bezpieczeństwa młodych dingo polują z dala od swojej nory i wracają do niej tylko w celu nakarmienia młodych. W początkowym okresie pożywienie dostarcza tylko samica, później również samiec.
Zagrożenie i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii VU (zagrożony wyginięciem)[3]. Głównym problemem zagrażającym populacji dingo jest krzyżowanie z psem domowym[3]. W Australii zbudowano tzw. Dingo Fence, czyli płot, który ma chronić najbardziej zamieszkane południowo-wschodnie tereny Australii przed dingo[10].
Zobacz też
- śpiewający pies z Nowej Gwinei
Przypisy
- ↑ Canis dingo, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Canis lupus dingo. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 16 kwietnia 2014]
- ↑ a b c L.K. Corbett, Canis lupus ssp. dingo, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.1 [dostęp 2015-07-11] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-18] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 147. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ M.S. Crowther, M. Fillios, N. Colman, M. Letnic. An updated description of the Australian dingo (Canis dingo Meyer, 1793). „Journal of Zoology”, 2014-03-27. The Zoological Society of London. DOI: 10.1111/jzo.12134. ISSN 1469-7998. (ang.).
- ↑ Canis lupus dingo, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2014-04-16] (ang.).
- ↑ 2010 NOMINATION – Canis lupus ssp. dingo; Section 1 – Legal Status, Distribution, Biological, Ecological, Austarlian Government, Departament of the Environment, 2010, s. 1–42 (ang.).
- ↑ a b c d Małgorzata Supronowicz, Dziki pies dingo, „Pies”, 3 (355), 2014, s. 4–6, ISSN 0137-85338.
- ↑ The dingo fence – world’s longest fence. Wambo Customer Service Centre. [dostęp 2010-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (23 stycznia 2010)]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Benjamint444, Licencja: CC-BY-SA-3.0
An Australian Dingoe, Canis lupus dingo
, taken at a wildlife sanctuary/rescue center in South-eastern Australia.