Diopsyd
 (c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0 | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny | CaMg[Si2O6] – krzemian wapnia i magnezu |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa | 5-6 |
| Przełam | chropowaty |
| Łupliwość | wyraźna/dobra na {110} |
| Pokrój kryształu | zazwyczaj krótkie graniaste kryształy |
| Układ krystalograficzny | jednoskośny, 2/m |
| Gęstość minerału | 3,2 – 3,3 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa | najczęściej od jasnego do ciemnego zielonego, rzadziej szary, bezbarwny, brązowy |
| Rysa | biała |
| Połysk | szklisty |
| Współczynnik załamania | nα= 1,663 - 1,699, nβ= 1,671 – 1,705, nγ= 1,693 – 1,728 |
| Inne | dwójłomność δ = 0.030, dwuosiowy dodatni, pleochroizm (58° – 63°) |
| Dodatkowe dane | |
| Szczególne własności | Zbliźniaczenia na {100} i {001} |
Diopsyd – minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Jest minerałem pospolitym i szeroko rozpowszechnionym.
Nazwa pochodzi od gr. dis = podwójnie, podwójny i òpsè = twarz, wygląd, w odniesieniu do dwóch sposobów orientowania się graniastosłupa.
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, o prawie kwadratowym przekroju. Często tworzy zbliźniaczenia. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, skorupowych, pręcikowych, igiełkowych. Piękne kryształy spotykane są w druzach i szczelinach, gdzie tworzą szczotki krystaliczne. Jest kruchy, przezroczysty. Z hedenbergitem tworzy kryształy mieszane – szereg izomorficzny
Odmiany
- hedenbergit – odmiana bogata w żelazo.
- johannsenit – odmiana zawiera mangan.
- diallag – odmiana podobna z wyglądu do brązu, doskonale łupliwa.
- wiolan – bardzo rzadka odmiana barwy niebieskiej lub fioletowej.
- malacolit, diopsyd chromowy, mussit, alalit, diopsyd gwiaździsty – wykazuje efekt kociego oka, salit, lavrovit.
Występowanie
Jest to powszechny minerał skał metamorficznych bogatych w wapń. Występuje w niektórych amfibolitach i Eklogitach. W skałach magmowych jest rzadko spotykany. Współwystępuje z takimi minerałami jak: wezuwian, granat, wollastonit, tremolit, aktynolit, zoisyt, epidot, prehnit, beryl.
Miejsca występowania: Niemcy – w Rudawach, Austria – w Wysokich Taurach, Włochy – w Piemoncie oraz przy Wezuwiuszu, Rosja – na Uralu.
W Polsce – na Dolnym Śląsku, w Górach Izerskich i na Przedgórzu Sudeckim.
Zastosowanie
- diopsydem interesują się głównie kolekcjonerzy minerałów
- ma znaczenie naukowe
- przezroczyste kryształy używane są do wyrobu biżuterii.
Galeria
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Zobacz też
Bibliografia
- Autor: Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Leksykon przyrodniczy. Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1995, s. 200, 224, 278. ISBN 83-7129-194-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 4.0
Diopside - Cut
- Locality: Madagascar
- Size:, 1.02 x 0.57 x 0.35 cm cm 1.36Cts
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Diopside
- Locality: Malone Valley, Balangero - Corio area, Lanzo Massif, Lanzo Valley, Sesia-Lanzo zone, Torino Province, Piedmont, Italy (Locality at mindat.org)
- Size: 6.9 x 3.7 x 3.1 cm.
- This unusual specimen is a very attractive, shimmering cluster of violet-colored diopside crystals, from a new find in early 2008. I picked this up on a trade from a collector at Munich who says he got it from the original collector in Munich as well, and that it was the best of the lot for size/aesthetics balance. I had not seen others, so I will trust him on this. Most unusual.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Diopside
- Locality: Slyudyanka (Sludyanka), Lake Baikal area, Irkutskaya Oblast', Prebaikalia (Pribaikal'e), Eastern-Siberian Region, Russia (Locality at mindat.org)
- Size: 9.7 x 4 x 2.3 cm.
- A fine Russian Diopside specimen! The larger crystal is over 9 cm, and has a nicely-shaped velvety termination. The secondary crystal is not fully terminated. Both have a superb mirror-like luster and are partially gemmy/translucent, very 3-dimensional, and a deep green color. Ex. Charlie Key.
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Diopside
- Locality: Khugiani, Nangarhar (Ningarhar) Province, Afghanistan (Locality at mindat.org)
- Size: 6.5 x 4.5 x 2 cm.
- A plate of GEMMY diopside crystals to 2 cm, some of them in rows with staggered terminations, from Afghanistan. These can sometimes be very dark green and not all that transparent, but these are really glassy!
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Diopside
- Locality: Merelani Hills (Mererani), Lelatema Mts, Arusha Region, Tanzania (Locality at mindat.org)
- Size: miniature, 4.4 x 2.0 x 1.6 cm
- Diopside
- A large, intensely lime-green crystal from important finds here over the last few years. This is a fat and robust, 25 gram, crystal that is complete all around and has a well-formed, fat termination It is translucent, not transparent. It has an unusual schiller effect to the surfaces , though, as if there are thin layers reflecting differently on the surface. Overall, just a big fat crystal for the price, an da real burst of color. I think these will stand as one of the more amazing finds from this mine, much more rare than tanzanite itself from here.