Diotyma
Diotyma z Mantinei lub Deotyma (gr. Διοτίμα, V w p.n.e.), grecka filozof. Żyła za czasów Sokratesa. Jej postać znana jest głównie dzięki umieszczeniu jej przez Platona w jego dialogu Uczta. Ponieważ jest to praktycznie jedyne jej dotyczące źródło, nie jest pewne, czy jest postacią historyczną, jednak prawie wszystkie postacie pojawiające się w Dialogach Platona, okazywały się prawdziwymi ludźmi żyjącymi w starożytnych Atenach.
W „Uczcie“ Sokrates opowiada o niej jako o swojej nauczycielce, która przekazała mu naukę o pochodzeniu miłości – Erosa, który jest synem „dostatku i biedy“. Jej zdaniem miłość jest sposobem boskiej kontemplacji. Dla Diotymy najlepszym sposobem na miłość do drugiego człowieka jest kierowanie się boską miłością[1]. Staje się to początkiem koncepcji miłości platonicznej. W prawdziwej miłość platonicznej piękno drugiej osoby pobudza umysł i duszę i kieruje uwagę do tego, co duchowe. Jest to proces, który od zauważenia czyjejś urody prowadzi do docenienia Piękna istniejącego w każdym człowieku, do pojęcia boskości jako źródła Piękna, do boskiej miłości.
Tożsamość
Diotyma oznacza Uhonorowana przez Zeusa, jej rodzinne miasto Mantineja było starożytnym miastem na Półwyspie Peloponeskim i miejscem jednej z największych bitew podczas wojny peloponeskiej. W XIX i na początku XX wieku uważano, że Platon stworzył postać Diotymy w oparciu o życie Aspazji partnerki Peryklesa. Aspazja pojawia się jednak pod własnym nazwiskiem w dialogu Meneksenos, a niektórzy badacze przekonująco argumentują, że Platon nie używał fałszywych nazwisk, więc Diotyma może być postacią historyczną[2].