Dipisi

Dipisi (od ang. displaced persons – osoby przemieszczone, w skrócie DPs) – określenie stosowane przez aliantów wobec osób, które w „wyniku wojny znalazły się poza swoim państwem i chcą albo wrócić do kraju, albo znaleźć nową ojczyznę, lecz bez pomocy uczynić tego nie mogą”.

W okresie bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej dipisami byli wcześniej wywiezieni na roboty przymusowe na teren III Rzeszy, przede wszystkim z terenów Europy Wschodniej, jeńcy wojenni oraz więźniowie uwolnieni z obozów koncentracyjnych[1].

Osoby te nie powróciły zaraz po wyzwoleniu do swoich krajów i zostały umieszczone w specjalnych obozach. Przeważnie były to dawne obozy koncentracyjne, karne lub jenieckie, czasem również zarekwirowane mieszkania. Ocenia się, że pod koniec 1945 roku w takich obozach przebywało ponad 7 mln osób, z czego w późniejszym okresie do swoich krajów ostatecznie powróciło ok. 90% z nich. Trzy lata po wojnie w brytyjskiej, francuskiej i amerykańskiej strefie okupacyjnej Niemiec było 370 obozów, w Austrii – 120, zaś we Włoszech – 25 obozów, w których w sumie żyło 800 000 uchodźców. Spośród nich 55% było wyznania katolickiego, 27% protestanckiego i prawosławnego, a 18% wyznawało judaizm[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Kategorie te częściowo zachodziły na siebie, władze III Rzeszy często formalnie „zwalniały z niewoli” jeńców, zwłaszcza niższych rangą, aby pod pretekstem że zwolnionych nie dotyczą konwencje genewskie zatrudnić ich w charakterze przymusowych robotników cywilnych. W obozach koncentracyjnych wbrew prawu międzynarodowemu przetrzymywani byli liczni jeńcy (zwłaszcza radzieccy), zamykani też w nich byli jako więźniowie wychowawczy z iluzoryczną perspektywą zwolnienia po kilku tygodniach cudzoziemscy robotnicy za sabotaż, porzucenie pracy itp. Halina Winnicka Żagań, Książka i Wiedza, Warszawa 1973, Krzysztof Dunin-Wąsowicz Police Warszawa 1974, Przemysław Mnichowski Ziemia Lubuska oskarża Warszawa 1978.
  2. Olga Kaczmar: Displaced Persons – Emigration to 43 countries around the world. [dostęp 2011-11-29].

Bibliografia

  • Andreas Lembeck, Wyzwoleni, ale nie wolni, Warszawa 2007, Świat Książki, ISBN 978-83-247-0238-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Add more text icon.svg
Icon of articles which need more text