Discoverer 13

Discoverer 13
Ilustracja
Inne nazwyCorona 13, CORONA Diagnostic 2, Agena A 1057, FTV - 1057, 1960 Theta
Indeks COSPAR1960-008A
Indeks NORADS00048
Państwo Stany Zjednoczone
ZaangażowaniCIA, USAF
Model satelityKeyHole-1
Rakieta nośnaThor Agena A
Miejsce startuVandenberg Air Force Base
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum258 km
Apogeum683 km
Okres obiegu94,04 min
Nachylenie82,85°
Mimośród0,031006
Czas trwania
Początek misji10 sierpnia 1960 20:37:54 UTC
Koniec misji12 sierpnia 1960
Powrót do atmosfery14 listopada 1960
Wymiary
Kształtwalca
Wymiarydł. 5,85 m; śr. 1,52 m
Masa całkowita3850 kg

Discoverer 13amerykański satelita technologiczny. Stanowił część tajnego programu CORONA. Była to pierwsza udana misja statków tej serii i programu CORONA, mimo że statek nie przenosił żadnych kamer, a w wyniku nieporozumienia między załogami drużyn przechwytujących, kapsuła powrotna wpadła do wody (miała być pochwycona „w locie” przez samolot). Śmigłowiec wydostał ją z oceanu i przewiózł na pokład statku USS "Haiti Victory".

Przebieg misji

Prezydent USA, Dwight Eisenhower, ogląda kapsułę powrotną satelity Discoverer 13, 15 sierpnia 1960

Trzynasta misja systemu wywiadowczego CORONA odbywała się pod bardzo silnymi naciskami. 1 maja 1960, w wyniku zestrzelenia samolotu szpiegowskiego Lockheed U-2, prezydent USA Eisenhower wstrzymał ich loty. Oznaczało to położenie większego nacisku na wywiad satelitarny. Po drugie, zbliżała się data dziewiczego startu pierwszego satelity wywiadowczego serii SAMOS – systemu konkurencyjnego do CORONA, a ten mimo kilkunastu prób, nadal nie działał. Misja Discoverera 13 była też pierwszym udanym sprowadzeniem z powrotem obiektu z orbity okołoziemskiej. Sowieci dokonali tego ponad tydzień później, w trakcie misji Korabl-Sputnik 2.

Po wykonaniu 17 okrążeń Ziemi, ze stacji naziemnej na wyspie Kodiak wysłano do statku komendę radiową rozpoczynającą sekwencję powrotu kapsuły. Człon Agena A przyjął odpowiednie położenie i za pomocą małych sprężyn odepchnął od siebie kapsułę powrotną. Kapsuła została wprawiona w ruch obrotowy przez system silniczków gazowych, co miało zapewnić jej lepszą stabilność. Silnik hamujący zmniejszył prędkość kapsuły o około 400 m/s, po czym silniczki gazowe zatrzymały ruch obrotowy statku. W trakcie wchodzenia do atmosfery, od kapsuły z osłoną termiczną odłączyła się część, która dokonała deorbitacji statku (m.in. silniki). Około 15 km nad ziemią otworzył się mały spadochron, włączyła radioboja i lampa stroboskopowa. Odłączono także niepotrzebną już osłonę termiczną. Po ustabilizowaniu się lotu kapsuły, otworzył się duży spadochron hamujący. „Moose“ Mathison przygotował swoich lotników, którzy mieli złapać kapsułę w locie, za spadochron; ze względu na wielkie zachmurzenie, akcja była jednak niemożliwa. Mimo to kapsuła wylądowała tam, gdzie planowano. Utrzymywała się na wodzie, nadawała sygnał radiowy i zabarwiła wodę na zielonożółty kolor oraz błyskała lampą stroboskopową. Trzy godziny później na miejsce przybył startujący z okrętu śmigłowiec. Spuścił płetwonurka, który podpłynął do kapsuły i zabrał ją na pokład. Zachęcony tym Bissell pozwolił Discovererowi 14 polecieć z aparatem fotograficznym[1]. Następnie przewieziono ją do Pearl Harbor. Choć zaraz po przechwyceniu kapsuła miała trafić do Waszyngtonu, a jej makieta do Kalifornii, to niezorientowany w tych planach ppłk Mathison wykorzystał ją do kampanii medialnej sił powietrznych. Kapsuła nim trafiła do Białego Domu, zatrzymała się w siedzibie Lockheeda, producenta satelity, i w Andrews AFB, na sesję zdjęciową z szefem sztabu USAF. Flaga i kapsuła powrotna zostały zaprezentowane prezydentowi Eisenhowerowi 15 sierpnia 1960. Potem była wystawiana w różnych miejscach USA, a w końcu spoczęła w Smithsonian Institute, podpisana plakietką:

Program Discoverer został uruchomiony w celu rozwoju możliwości budowy satelity rozpoznawczego. Wczesne misje serii Discovery były nękane wieloma usterkami. Dopiero misja Discoverer XIII w 1960 roku była pierwszą udaną. Powrotnik Discoverera XIII był pierwszym statkiem kosmicznym jak powrócił z przestrzeni kosmicznej i został przechwycony. Satelity Discoverer fotografowały później Sowieckie stanowiska rakiet balistycznych, umożliwiając ocenę ich liczebności.

Człon Agena wszedł w atmosferę ziemską i spłonął 14 listopada 1960.

Budowa i działanie

Start rakiety Thor Agena A z satelitą Discoverer 13, typu Corona KH-1, 10 sierpnia 1960.

Cylindryczny człon Agena A, główna część satelitów serii Discoverer, zawierał system telemetrii, rejestrator taśmowy, odbiorniki i nadajniki radiowe, czujnik horyzontu i 52 kg kapsułę powrotną zawierającą amerykańską flagę (docelowa miał znajdować się tam film ze zdjęciami wywiadowczymi), a także system monitorujący i rejestrujący wybrane zdarzenia, tj. odpalenie silnika hamującego, odrzucenie osłony termicznej i inne. Kapsuła miała kształt cylindra o średnicy 56 cm i wysokość 69 cm. Stożkowe zakończenie wydłużało ją do około 102 cm.

Przypisy

  1. T.A. Heppenheimer: Podbój Kosmosu. Tajne epizody amerykańskich i radzieckich programów kosmicznych. Warszawa: Wydawnictwo Amber Sp. z o.o., 1999, s. 174. ISBN 83-7169-852-6.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Thor Agena A with Discoverer 13, 10 August 1960.gif
Start rakiety Thor Agena A z satelitą Discoverer 13, typu Corona KH-1, 10 sierpnia 1960.