Dmitrij Onuprijenko

Dmitrij Onuprijenko

Дмитрий Платонович Онуприенко

(c) Mil.ru, CC BY 4.0
generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	25 października 1906 Szupiki, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	22 listopada 1977 Moskwa, Rosyjska FSRR
Przebieg służby
Lata służby	1925–1957
Siły zbrojne	Armia Czerwona
Jednostki	33 Armia (ZSRR)
Stanowiska	dowódca 33 Armii
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Dmitrij Płatonowicz Onuprijenko ros. Дмитрий Платонович Онуприенко (ur. 12 października^?/ 25 października 1906 w Szupikach, zm. 22 listopada 1977 w Moskwie) – Ukrainiec, generał porucznik Armii Radzieckiej.

Życiorys

Urodził się we wsi Szupiki koło Borysława w guberni kijowskiej w rodzinie chłopskiej. Ukończył szkołę 7 klasową, a następnie pracował jako robotnik leśny.

W 1925 powołany do Armii Czerwonej, w 1928 roku ukończył kijowską szkołę piechoty. Następnie skierowany do wojsk pogranicznych od października 1928 roku służył w 23 Oddziale Wojsk Pogranicza w Kamieńcu Podolskim. W 1932 roku został instruktorem wyszkolenia, a następnie starszym instruktorem wyszkolenia w 2 Oddziale Wojsk Pogranicza.

W latach 1935-1938 studiował w Akademii Wojskowej im. M. Frunzego. Po jej ukończeniu został pomocnikiem szefa wyszkolenia w dowództwie wojsk pogranicza i wewnętrznych NKWD. W marcu 1939 roku został zastępcą dowódcy wojsk konwojowych NKWD.

W czasie wojny radziecko-fińskiej był zastępcą specjalnego oddziału NKWD przy Froncie Północno-Zachodnim na terenie Karelii. Po zakończeniu wojny został ponownie zastępcą dowódcy wojsk konwojowych NKWD, a od marca 1941 roku zastępcą dowódcy wojsk operacyjnych NKWD. W czerwcu 1941 roku został mianowany szefem sztabu Moskiewskiego Okręgu Wojskowego.

Po ataku na ZSRR został dowódcą zorganizowanej z oddziałów wojsk NKWD i ochotników na terenie Moskiewskiego Okręgu Wojskowego 33 Armii. Dowodził tą armią w trakcie walk w rejonie Smoleńska, po klęsce armii pod Wiaźmą został odsunięty od dowodzenia i od października 1941 roku był zastępcą dowódcy tej armii.

W maju 1942 roku został skierowany na wyższy kurs dowodzenia do Wyższej Szkoły Wojskowej im. Woroszyłowa, który ukończył pod koniec roku. Został szefem sztabu 3 Armii Rezerwowej Frontu Kalinińskiego. Funkcję tę pełnił także po przekształceniu tej armii w 2 Armię Pancerną.

W czerwcu 1943 roku został dowódcą 6 Gwardyjskiej Dywizji Strzeleckiej, uczestniczył w bitwie na łuku kurskim, a następnie w walkach na prawobrzeżnej Ukrainie i forsowaniu Dniepru. W dniu 16 października 1943 roku za bohaterstwo i umiejętne dowodzenie dywizją w czasie forsowania Dniepru został wyróżniony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.

W sierpniu 1944 roku został mianowany dowódcą 24 Korpusu Strzeleckiego, którym dowodził w operacji lwowsko-sandomierskiej, wiślańsko-odrzańskiej, dolnośląskiej. Brał udział m.in. w wyzwalaniu Sandomierza, Lublina, Ścinawy i Szprotawy.

Po zakończeniu wojny w latach 1945-1951 był kolejno dowódcą 10 Dywizji Zmechanizowanej w Podkarpackim Okręgu Wojskowym, 13 Korpusu Strzeleckiego w Zakaukaskim Okręgu Wojskowym i 87 Korpusu Strzeleckiego w Dalekowschodnim Okręgu Wojskowym. W 1952 roku kolejny raz ukończył wyższy kurs dowódców w Wyższej Szkole Wojskowej im. Woroszyłowa i w 1953 roku został dowódcą 3 Korpusu Górskiego w Podkarpackim Okręgu Wojskowym. W 1957 roku został przeniesiony do rezerwy.

Po przeniesieniu do rezerwy mieszkał w Moskwie, gdzie zmarł. Pochowany został na cmentarzu kuźnieckim w Moskwie.

Awanse

• kombrig
• generał major (7 grudnia 1942)^[1]
• generał porucznik (27 czerwca 1945)

Odznaczenia

• Bohater Związku Radzieckiego (16 października 1943)
• Order Lenina (dwukrotnie)
• Order Czerwonego Sztandaru (pięciokrotnie)
• Order Kutuzowa kl. I
• Order Kutuzowa kl. II
• Order Suworowa kl. I
• Order Czerwonej Gwiazdy
• Medal „Za obronę Moskwy”
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal „Za wyzwolenie Warszawy”
• Medal „Za zdobycie Berlina”
• Medal „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR”

Przypisy

Bibliografia

• Великая Отечественная. Командармы. Военный биографический словарь. Moskwa: Кучково поле, 2005, s. 163-164. ISBN 5-86090-113-5. (ros.)
• Онуприенко Дмитрий Платонович (ros.). Герои Страны. [dostęp 2011-04-26].
• https://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/heroes/USSR/more.htm?id=12109391@morfHeroes (ros.)
• https://web.archive.org/web/20200101134335/https://ruspekh.ru/people/onuprienko-dmitrij-platonovich (ros.)
• http://divizia-rkka.ru/%D0%BE%D0%BD%D1%83%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0%BD%D0%BA%D0%BE-%D0%B4%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B9-%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87/ (ros.)