Dmytro Doroszenko

Dmytro Doroszenko

Data i miejsce urodzenia	8 kwietnia 1882 Wilno, gubernia wileńska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	19 marca 1951 Monachium, Niemcy
minister spraw zagranicznych Państwa Ukraińskiego (Hetmanatu)
Okres	od 20 maja 1918 do 14 listopada 1918
Poprzednik	Mykoła Wasyłenko
Następca	Gieorgij Afanasjew

Dmytro Doroszenko, ukr. Дмитро Іванович Дорошенко (ur. 27 marca^?/ 8 kwietnia 1882 w Wilnie, zm. 19 marca 1951 w Monachium) – ukraiński historyk, działacz polityczny, minister spraw zagranicznych Hetmanatu (1918).

Pochodził z bocznej linii starego kozackiego rodu, którego przedstawicielami byli hetmani: Mychajło Doroszenko i Petro Doroszenko.

Studiował na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Petersburskim, ostatecznie ukończył w 1909 Uniwersytet Kijowski. Działał w studenckiej Hromadzie, wstąpił do Ukraińskiej Partii Rewolucyjnej, następnie do Towarzystwa Ukraińskich Postępowców. W latach 1909–1913 był nauczycielem historii w Katerynosławiu, w 1913 powrócił do Kijowa, pracował jako nauczyciel, bibliotekarz i sekretarz Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki. Rozpoczął współpracę z prasą rosyjską i ukraińską.

W czasie I wojny światowej był od 1915 pełnomocnikiem Wszechrosyjskiego Związku Ziemstw i Miast (tzw. Ziemgoru) (ogólnorosyjskiej organizacji samorządowej utworzonej w 1914 w celu pomocy państwu rosyjskiemu w organizacji zaopatrzenia i zaplecza szpitalnego dla armii) przy Froncie Południowo-Zachodnim. Zajmował się wówczas pomocą dla ludności cywilnej Galicji Wschodniej i Bukowiny, okupowanych przez armię rosyjską.

Po rewolucji lutowej i obaleniu caratu w marcu 1917 jeden z twórców Ukraińskiej Centralnej Rady. 26 marca 1917 wybrany do tymczasowego Komitetu Centralnego Związku Ukraińskich Autonomistów-Federalistów, od czerwca 1917 członek Ukraińskiej Partii Socjalistów-Federalistów. Od kwietnia do czerwca 1917 krajowy komisarz Rządu Tymczasowego Galicji i Bukowiny (z uprawnieniami generał-gubernatora). W sierpniu 1917 powrócił do Kijowa, mianowany komisarzem rządowym (gubernatorem) guberni czernihowskiej, funkcję sprawował do końca 1917.

Od maja do listopada 1918 minister spraw zagranicznych Hetmanatu. W październiku 1918 prowadził w Szwajcarii bezowocne rozmowy z przedstawicielami Ententy w sprawie uznania suwerenności Ukrainy i udzielenia jej pomocy. Po obaleniu Hetmanatu, w okresie rządów Dyrektoriatu Ukraińskiej Republiki Ludowej privatdozent historii Ukrainy na uniwersytecie państwowym w Kamieńcu Podolskim.

Po upadku państwowości URL, od 1920 na emigracji. Działacz ruchu hetmańców, członek Ukraińskiego Związku Włościan-Państwowców.

W latach 1921–1951 był profesorem historii Wolnego Ukraińskiego Uniwersytetu w Wiedniu, Pradze i Monachium. W latach 1926–1936 profesor Uniwersytetu Karola w Pradze. W latach 1926–1931 dyrektor Ukraińskiego Instytutu Naukowego w Berlinie. W latach 1936–1939 profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

W latach 1945–1951 był pierwszym prezydentem Ukraińskiej Wolnej Akademii Nauk.

Autor ponad tysiąca prac naukowych dotyczących historii Ukrainy, historii kultury i Cerkwi na Ukrainie.

Bibliografia

• Дорошенко Дмитро w: "Енциклопедія українознавства", T. 2, Lwów 2000, ISBN 5-7707-4048-5, s.583-584
• Дорошенко Дмитро w: Енциклопедія історії України: Т. 2. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. – Київ 2004, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2
• Ryszard Torzecki – Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923–1929, Kraków 1989, ISBN 83-08-01977-3
• Prace Dmytra Doroszenki w e-bibliotece Чтиво