Dobór grupowy

Dobór grupowy – mechanizm ewolucji biologicznej, w którym dobór naturalny oddziałuje na całe grupy osobników, a nie wyłącznie na pojedyncze osobniki lub geny.

Mechanizm

Polega on na faworyzacji (a co za tym idzie – rozpowszechnianiu) alleli korzystnych dla populacji, pomimo ich szkodliwości dla osobnika[1][2] (tzw. altruizm genetyczny)[3] na skutek międzypopulacyjnej konkurencji wewnątrzgatunkowej[2].

Historia

Koncepcja spopularyzowane m.in. przez Vero C. Wynne-Edwardsa[4]. Przez długi czas odrzucana w biologii ewolucyjnej, szukającej wyjaśnień w doborze osobniczym[5]. Koncepcja zyskała na popularności w ostatnich dekadach w postaci wielopoziomowego doboru grupowego[6].

Wielopoziomowy dobór grupowy

Rozwinięciem koncepcji doboru grupowego jest wielopoziomowy dobór grupowy[5]. Zakłada on wielopoziomowość ewolucji - osobniki konkurują między sobą w ramach grup, a grupy konkurują między sobą w ramach większych grup. Zgodnie z nim grupy złożone z altruistycznych osobników mogą być preferowane przez dobór przy istnieniu konkurencji między grupami, prowadząc do wzrostu częstości altruistycznych osobników w populacji[7]. Analogiczny proces może zachodzić na wyższych szczeblach organizacyjnych (grupy grup). Koncepcja ta stosowana jest do wyjaśnienia ewolucji kulturowej zachowań sprzyjających spójności grupowej (religia, muzyka) i różnic międzygrupowych[7], a także formowania się państw i imperiów[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 31, ISBN 978-83-01-16530-7.
  2. a b Grażyna Łabno: Ekologia. Słownik encyklopedyczny. Warszawa: Wydawnictwo Europa, 2006, s. 64. ISBN 83-7407-017-X.
  3. Jerzy Dzik: Ewolucja. Warszawa: 2006, s. 19.
  4. John Maynard Smith. Commentary. Group selection. „The Quarterly Review of Biology”. 51 (2), s. 277-283, czerwiec 1976. [dostęp 2022-07-31]. (ang.). 
  5. a b David Sloan Wilson, Elliott Sober. Reintroducing group selection to the human behavioral sciences. „Behavioral and Brain Sciences”. 17 (4), s. 585-608, 1994. DOI: 10.1017/S0140525X00036104. [dostęp 2022-07-31]. (ang.). 
  6. group selection, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-07-31] (ang.).
  7. a b David Sloan Wilson, Mark Van Vugt, Rick O'Gorman. Multilevel Selection Theory and Major Evolutionary Transitions. Implications for Psychological Science. „Current Directions in Psychological Science”. 17 (1), s. 6-9, 1.02.2008. DOI: 10.1111/j.1467-8721.2008.00538.x. [dostęp 2022-07-31]. (ang.). 
  8. Peter Turchin. Warfare and the Evolution of Social Complexity: A Multilevel-Selection Approach. „Structure and Dynamics”. 4 (3), s. c6-9, 7.11.2010. DOI: 10.5070/SD943003313. [dostęp 2022-07-31]. (ang.). 

Media użyte na tej stronie

Darwin's finches.jpeg

Darwin's finches or Galapagos finches. Darwin, 1845. Journal of researches into the natural history and geology of the countries visited during the voyage of H.M.S. Beagle round the world, under the Command of Capt. Fitz Roy, R.N. 2d edition.