Dobra (kraj morawsko-śląski)

Dobra

Dobrá

gmina
Kościół św. Jerzego
Herb Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	morawsko-śląski
Powiat	Frydek-Mistek
Kraina	Śląsk
Starosta	Jiří Carbol (2010)
Powierzchnia	8,72 km²
Populacja (2015) • liczba ludności	3108[1]
Kod pocztowy	739 51
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba obrębów ewidencyjnych	1
Liczba części gminy	1
Liczba gmin katastralnych	1
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego Dobra
Położenie na mapie Czech (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dobra
49°40′N 18°25′E/49,673333 18,413333
Strona internetowa
Portal Czechy

Dobra^[2] (cz. Dobrá, niem. Dobrau) – wieś gminna w powiecie Frydek-Mistek, kraj morawsko-śląski, na Śląsku Cieszyńskim.

Nazwa

Pierwotnie miejscowość nazywała się Dobroziemica/Dobra Ziemica, co było nazwą topograficzną. Obecna nazwa powstała jako uproszczenie do członu przymiotnikowego (od XVII wieku)^[3]. Pierwotną nazwę czasem germanizowano jako Gutenland, od XVIII wieku przeważnie jako Dobrau, przy czym końcówką -au w języku niemieckim zastępowano najczęściej nazewniczą formę dzierżawczą -ów, nie występującą w przypadku Dobrej.

Geografia

Miejscowość położona jest nieopodal Beskidu Śląsko-Morawskim, na Pogórzu Morawsko-Śląskim, na prawym brzegu Morawki, której koryto chronione jest tu jako Narodowy pomnik przyrody Skalická Morávka.

Historia

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Dobroczenicza^[4][5][6]. Zapis ten (brak określenia liczby łanów, z których będzie płacony podatek) wskazuje, że wieś była w początkowej fazie powstawania (na tzw. surowym korzeniu), co wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) Księstwa Cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

W 1574 miejscowość wraz z kilkunastoma innymi wsiami oraz miastem Frydek zostało sprzedane przez książąt cieszyńskich braciom Marcinowi i Jerzemu Logauom ze Starej Wsi, tworząc frydeckie państwo stanowe^[7].

Miejscową parafię katolicką pw. św. Jerzego Męczennika założono jeszcze w XIV lub w pierwszej połowie XV wieku^[8] i po raz pierwszy wzmiankowano w sprawozdaniu z poboru świętopietrza sporządzonym przez archidiakona opolskiego Mikołaja Wolffa w 1447 jako jedną z 51 w archiprezbiteracie cieszyńskim (pod nazwą Dobersey)^[9].

W 1782 w Dobrej i pobliskich Dobracicach wybuchło powstanie chłopskie^[10].

Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 257 budynkach w Dobrej na obszarze 881 hektarów mieszkało 1892 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 214,8 os./km². z tego 1830 (96,7%) mieszkańców było katolikami, 48 (2,5%) ewangelikami a 14 (0,7%) żydami, 1854 (98%) było czesko-, 22 (1,2%) niemiecko- a 10 (0,5%) polskojęzycznymi^[11]. Do 1910 roku liczba mieszkańców wzrosła do 2069, z czego 2064 zameldowanych było na stałe, 2001 (96,7%) było katolikami, 53 (2,6%) ewangelikami, 15 (0,7%) żydami, 2033 (98,3%) czesko-, 25 (1,2%) niemiecko- a 6 (0,3%) polskojęzycznymi^[12].

W lutym 1934 w trakcie antyczeskich rozruchów polscy bojówkarze zdewastowali miejscową czeską szkołę^[10].

Zobacz też

• Dobrá u Frýdku-Místku – stacja kolejowa

Przypisy