Dobrzyń (województwo warmińsko-mazurskie)
| Artykuł | 53°25′36″N 20°21′56″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°25'38"N, 20°21'48"E, 53°23'N, 20°21'E |
| - błąd | 38 m |
| Odległość | 169 m |
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 106[1] |
| Strefa numeracyjna | 89 |
| Kod pocztowy | 13-100[2] |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| SIMC | 0483659 |
Położenie na mapie gminy Nidzica _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Nidzica") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nidzickiego  | |
 53°25′36″N 20°21′56″E/53,426667 20,365556 | |
Dobrzyń (niem. Dobrzyn, Dobrziennen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dobrzyń, po jej zniesieniu w gromadzie Szkotowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś lokowana przez Wielkiego Mistrza Krzyżackiego Winricha von Kniprode 8 lipca 1355 roku, który nadał Stanisławowi z Dobrzynia i jego braciom 36 łanów ziemi na prawie chełmińskim. Według innego źródła wieś powstała na 37 łanach. Pierwotnie nosiła nazwę Sokoły, a zmieniona została, gdy znalazła się w posiadaniu Dobrzyńskich. Do XIX wieku Dobrzyń był wsią na prawie chełmińskim. W 1858 wieś miała 2569 morgów ziemi. W latach 1818 – 1871 – 1890 mieszkało tu odpowiednio 94 - 250 - 229 osób w 17 – 39 – 41 domach. W 1871 było 232 ewangelików i 18 katolików. Na początku XX wieku powstała szkoła.
Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Dobrziennen została 16 lipca 1938 r. zastąpiona przez administrację nazistowską sztuczną formą Gutfeld[3].
W 1939 Dobrzyń liczył 275 osób, które zamieszkiwały 35 gospodarstw, w tym 11 o powierzchni od 20 do 100 ha. W połowie XIX wieku we wsi panowała epidemia cholery. Zmarłych chowano na założonym wówczas na jednym z sąsiednich wzgórz cmentarzu, który obecnie jest cmentarzem ewangelickim o potocznej nazwie "cmentarz choleryczny". Podczas I wojny światowej wieś poważnie ucierpiała. Zniszczono około połowy gospodarstw. Los nie oszczędził Dobrzynia również w styczniu 1945 roku. We wsi toczyły się walki Armii Czerwonej z broniącymi się Niemcami. Część budynków spłonęła, mieszkańcy chronili się ucieczką. Po wojnie większość rodowitych mieszkańców - Mazurów opuściła Dobrzyń.
Zabytki architektury i budownictwa
- Zabudowa mieszkalno - gospodarcza: dom nr 1,2,8 (1916r.); 7 i 15 (drewniany), budynek gospodarczy przy domu nr 15.
- Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku.
- Aleje przydrożne
- Szańce i okopy z okresu I wojny światowej znajdujące się na okolicznych wzgórzach
W Dobrzyniu urodził się Erwin Kruk, który w swojej książce "Kronika z Mazur" zawarł wiele informacji na temat historii Dobrzynia i okolic[a].
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Erwin Kruk, Kronika z Mazur, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1989
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 232 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nidzica County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.54 N
- S: 53.20 N
- W: 20.16 E
- E: 20.83 E
Autor: Kawa88, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dom w którym urodził się Erwin Kruk
Autor: Kawa88, Licencja: CC BY-SA 3.0
Widok zabudowy Dobrzynia od strony stawu