Doggerland

Doggerland we wczesnym holocenie

Doggerland – istniejący w okresie zlodowacenia północnopolskiego w południowej części Morza Północnego masyw lądowy łączący Wielką Brytanię z Europą kontynentalną (obecnymi wybrzeżami Danii, Niemiec i Holandii).

Wynurzenie tych terenów z morza było spowodowane faktem, iż ogromne masy wody zostały uwięzione na lądach w postaci lądolodów, skutkiem czego poziom oceanów był o ok. 60-120 m niższy niż obecnie. Zależnie od poziomu morza, zmieniającego się na przestrzeni wieków, także i obszar Doggerlandu zmieniał swoją powierzchnię; maksymalnie teren ten zajmował ok. 200 tys. km². Ląd ten miał powierzchnię równinną, pozbawioną większych wzniesień. Doggerland był terenem bogatym w laguny, plaże, mielizny, ujścia rzek, bagna, zamieszkanym przez ludzi w okresie kultury mezolitycznej (środkowa epoka kamienia), polujących m.in. na ptaki[1][2]. Poprzez tereny Doggerlandu pierwsi ludzie dotarli na ziemie dzisiejszej Wielkiej Brytanii.

Wraz z topnieniem lądolodów podnosił się poziom oceanu, a tereny Doggerlandu były stopniowo zalewane przez wodę (transgresja morska), aż w końcu obszary te utraciły połączenie lądowe zarówno z Europą, jak i Wielką Brytanią. Najpierw woda zalała obszary niżej położone, natomiast leżące na północy Doggerlandu obszary położone nieco wyżej nadal pozostawały ponad poziomem morza i w konsekwencji przez pewien czas pozostałościami tego lądu były liczne wyspy rozrzucone po całym obszarze zajmowanym wcześniej przez Doggerland. Największą z tych wysp, obejmującą ok. ¼-⅓ zatopionego lądu, były tereny obecnej ławicy Dogger Bank, leżącej w północnej części dawnego Doggerlandu. Wraz z podnoszeniem poziomu morza także i te tereny znalazły się pod wodą.

Lokalizacja ławicy Dogger Bank na Morzu Północnym

Jedna z teorii mówi o zalaniu pozostałości Doggerlandu po ociepleniu przez tsunami (około 6200 p.n.e.) spowodowane przez osuwisko Storegga u wybrzeży Norwegii[3][4].

Zobacz też


Przypisy

  1. Bryony Coles Coles: The Doggerland project (ang.). University of Exeter Department of Archaeology. [dostęp 2014-05-04].Sprawdź autora:1.
  2. Tony Robinson: Britain's Stone Age Tsunami (ang.). W: Time Team specials [on-line]. Channel 4 Television, 30 May 2013. [dostęp 2014-05-04].
  3. sprint.clivar.org: The catastrophic final flooding of Doggerland by the Storegga Slide tsunami. [dostęp 2010-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-11)]. (ang.) (m.in. mapa na str.12)
  4. kt/aw: Tsunami zmyło naturalne przejście między Europą a Wyspami Brytyjskimi. BBC/TVNMeteo, 2014-05-02. [dostęp 2014-05-03].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Doggerland.svg
Autor: Max Naylor, Licencja: CC BY-SA 3.0
An image of the area known as Doggerland which connected the British Isles and the European continent. Loosely based on two images, found at http://www.bevpease.force9.co.uk/p.Flood_files/image002.jpg and http://humanities.exeter.ac.uk/archaeology/research/projects/title_89282_en.html, however drawing work was all done in Illustrator by myself. Norway has been excluded from the map.