Dok pływający

Doki pływające: pusty oraz z zadokowanym statkiem
Dok pływający Stanisława Janickiego. Rysunek techniczny z amerykańskiego patentu z roku 1872

Dok pływającyjednostka pływająca o konstrukcji pontonowej (najczęściej stalowej), o przekroju w kształcie litery „U”. przeznaczona do wynoszenia ponad poziom wody innych jednostek.

Historia

Dok pływający w 1871 roku wynalazł polski inżynier oraz wynalazca Stanisław Janicki[1][2]. Podczas pobytu w Anglii starał się go wdrożyć do produkcji, ale z powodu braku czasu oraz niemożności znalezienia inwestorów nie udało mu się urzeczywistnić projektu. W 1871 roku Janicki uzyskał jednak angielski patent na swój wynalazek - dok pływający do napraw okrętów[3], a w 1872 udało mu się opatentować go w Stanach Zjednoczonych. Innowacja Janickiego była szczegółowo komentowana w prasie technicznej tego okresu m.in. opisało ją angielskie czasopismo techniczne „Engineering” z sierpnia 1872 roku[4].

Zastosowanie

Operacja dokowania polega na niemalże całkowitym zanurzeniu się zakotwiczonego doku i wprowadzeniu do niego, z pomocą holowników, jednostki pływającej. Wynoszenie jej ponad wodę następuje w wyniku wypompowania wody z komór dna i burt doku, dzięki czemu siła wyporu unosi go wraz ze znajdującym się nad nim statkiem. Zanurzanie następuje wraz z napełnianiem komór wodą. Dok pływający ma tylko ściany boczne, a nie ma przedniej i tylnej, co umożliwia unoszenie nad wodę także jednostek dłuższych od niego.

Dok pływający stanowi podstawowe wyposażenie stoczni, szczególnie remontowych, umożliwiając przegląd, naprawę oraz konserwację kadłuba i innych podwodnych części statku, takich jak np. zawory denne, śruba napędowa, anody ochrony przed korozją elektrolityczną.

Dok pływający ma również zastosowanie w stoczniach budujących nowe jednostki, w przypadku, gdy budowana jednostka nie mieści się na terenie stoczni lub w suchym doku w całości. Budowana jest wtedy w częściach, które razem łączone są już na wodzie, może to być wykonane np. właśnie w doku pływającym.

Zobacz też

Posłuchaj tego artykułu

Plik audio został utworzony na podstawie wersji z 14 lipca 2009 i nie obejmuje późniejszych edycji.
Artykuły audio

Przypisy

  1. Bolesław Orłowski: Janicki Stanisław (1836–1888). [w:] Inżynierowie polscy XIX i XX wieku, 100 najwybitniejszych polskich twórców techniki (red. Józef Piłatowicz) [on-line]. Polskie Towarzystwo Historii Techniki, 2001. s. 96-98. [dostęp 2014-02-21]. (pol.).
  2. Bolesław Orłowski: Polacy światu. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1987, s. 173–175. ISBN 83-10-08854-X.
  3. Bolesław Orłowski: Nie tylko szablą i piórem. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 200. ISBN 83-206-0509-1.
  4. „Janicki`s Floating dock”. „„Engineering””, September 1872. London. 

Media użyte na tej stronie

Floating dock in Gdansk.jpg
Autor: LukaszKatlewa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dok pływający w stoczni Remontowa w Gdańsku
Brosen 2floating docks.jpg
Autor: Brosen, Licencja: CC BY 2.5
Doki pływające w Gdańskiej Stoczni 'Remontowa' w Gdańsku (Polska).
Sound-icon.svg
Autor: Crystal SVG icon set, Licencja: LGPL
Ícono simple, sin detalles de un parlante en formato SGV
Janicki floating dock.jpg
Stanislas Janicki, "Improvement in floating dock", 6 February 1872.