Dokudów Pierwszy

Artykuł

51°57′6″N 23°12′51″E

- błąd

38 m

WD

51°57'6.1"N, 23°12'51.1"E

- błąd

14 m

Odległość

0 m

Dokudów Pierwszy
wieś
Ilustracja
Kościół św. Praksedy
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

bialski

Gmina

Biała Podlaska

Liczba ludności (2021)

223[1]

Strefa numeracyjna

83

Kod pocztowy

21-500[2]

Tablice rejestracyjne

LBI

SIMC

0010582[3]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Biała Podlaska
Mapa konturowa gminy wiejskiej Biała Podlaska, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Dokudów Pierwszy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Dokudów Pierwszy”
Położenie na mapie powiatu bialskiego
Mapa konturowa powiatu bialskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dokudów Pierwszy”
Ziemia51°57′06″N 23°12′51″E/51,951667 23,214167
Nieoficjalny herb wsi Dokudów Pierwszy

Dokudów Pierwszywieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Biała Podlaska[4][3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Przez miejscowość przepływa Żarnica, niewielka rzeka dorzecza Bugu, lewy dopływ Zielawy.

Części wsi

Integralne części wsi Dokudów Pierwszy[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
1019817Dubowskaczęść wsi
1019875Gumnaczęść wsi
1021270Morgiczęść wsi
1021300Ostrówczęść wsi
1021429Siedliskoczęść wsi
1021435Średni Pasczęść wsi

Historia

Dawniej miasto lokowane w 1504 przez Lwa Bohowitynowicza (Bohowityna?) za zgodą króla Aleksandra Jagiellończyka na prawie magdeburskim pod ówczesną nazwą Lewkowo[5]. Znany jest przywilej lokacyjny króla Aleksandra z roku 1504 nadający prawo wolnego jarmarku i prawo budowy zamku na miejscu starego grodziska w widłach Zielawy i Żarnicy[5]. W dokumentach z 1529 roku jest już wymienione miasteczko Dokudów. W XVI w. było ono własnością Bohowitynów i wchodziło w skład dóbr Ortel (Wortel), w 1580 wzmiankowano w nim fundację monasteru[5]. O „horodyszczach“ w rejonie Dokudowa wspominały Akta Grodzkie Brzeskie. W XVI w. w miejscowości funkcjonował prawosławny klasztor[6]. Po zawarciu unii brzeskiej miejscowa ludność, razem z całą diecezją, przeszła do Kościoła unickiego i kolejna świątynia ufundowana w miejscowości, zbudowana w 1692 r., była już cerkwią unicką[7]. Dokudów utracił prawa miejskie przed 1700 rokiem[8]. W 1875, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, dokudowska parafia przeszła do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. XVII-wieczna cerkiew spłonęła całkowicie w 1915. Po tej dacie parafii prawosławnej nie restytuowano. W latach 1928–1932 na miejscu starszej cerkwi zbudowano świątynię neounicką, zaś w 1947 r. przemianowano ją na rzymskokatolicką[7]. We wsi znajduje się również cmentarz, dawniej unicki i prawosławny, obecnie rzymskokatolicki[9].

Utrata praw miejskich na pocz. XIX wieku. W roku 1915 spalony przez wojska rosyjskie.

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • kaplica przydrożna drewniana, nr rej.: A/93 z 2.10.2003

Znane osoby

Galeria

Przypisy

  1. Wieś Dokudów Pierwszy w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2018-05-18] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 229 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. a b c Grodzisko, st. 1, Ortel Książęcy Pierwszy - Zabytek.pl, zabytek.pl [dostęp 2018-10-08] (pol.).
  6. Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 25. ISBN 978-83-7431-127-4.
  7. a b red. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006, s. 53-54.
  8. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 28-29.
  9. Parafia, diecezja.radiopodlasie.pl [dostęp 2017-07-06] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03] (pol.).
  10. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Kościół Dokudów.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół w Dokudowie
POL Dokudów Pierwszy COA.jpg
Herb wsi Dokudów Pierwszy.
Powiat bialski location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Centrum Dokudowa.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok na zabudowania w centrum wsi Dokudów
Kapliczka Jana Nepomucena w Dokudowie.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kapliczka św. Jana Nepomucena w centrum Dokudowa
Kościół w Dokudowie.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół w Dokudowie
Tablica na krzyżu księdza Brzóski.jpg
Autor: Loraine, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż ku czci ks. Stanisława Brzóski w Dokudowie