Dolar Zimbabwe

Dolar Zimbabwe

Czeki na okaziciela z czasów hiperinflacji w 2008
Kod ISO 4217	ZWR
Symbol	$
Państwo	Zimbabwe
Bank centralny	Reserve Bank of Zimbabwe
Poziom inflacji	231 000 000% w 2008[1]
Podział	1 dolar = 100 centów
Banknoty	1, 5, 10, 20, 50, 100, 500 dolarów
Monety	brak

Hiperinflacja w 2008

100 bilionów dolarów (awers, 2009)

100 bilionów dolarów (rewers, 2009)

Dolar Zimbabwe – dawna jednostka walutowa Zimbabwe używana w latach 1980–2015. Kod walutowy według ISO 4217: ZWD. 1 dolar = 100 centów. Nowy kod waluty od około 30 lipca 2008 r., to: ZWR, przelicznik 1.
W 2019 Zimbabwe reaktywowało dolara zimbabweńskiego, z kodem ZWL.

Kryzys waluty rozpoczął się po 2000 roku, gdy rząd Zimbabwe podjął działania w celu siłowego przejęcia od Białych majątków ziemskich celem rozdania ich Czarnym, co doprowadziło do załamania eksportu płodów rolnych^[2].

W 2006 r. przeprowadzono denominację o trzy rzędy wielkości (1 000 do 1). Prócz zwykłych banknotów znajdowały się w obiegu czeki na okaziciela (Bearer Cheque) wydawane na okres 1 roku przeznaczone wyłącznie dla zagranicznych turystów.

Ze względu na hiperinflację (w 2008 r. wynoszącą 231 milionów % w skali rocznej według oficjalnych źródeł^[1], a 89 tryliardów (89×10²¹) procent według HHIZ^[3]) kolejne nominały banknotów traciły swoją jakąkolwiek wartość i były zastępowane nominałami wyższymi, np. w połowie maja 2008 r. 1 dolar amerykański wart był 250 000 000 dolarów Zimbabwe, a do obiegu wprowadzono banknot o nominale 500 000 000 dolarów, pod koniec czerwca według kursu banku centralnego 1 dolar amerykański wart był ponad 10 000 000 000 dolarów Zimbabwe, a według kursu rynkowego 40 000 000 000 dolarów Zimbabwe (ówczesny banknot o najwyższym nominale) wart był ok. 3 polskich groszy; pod koniec lipca do obiegu wszedł banknot 100 miliardów dolarów Zimbabwe (31 lipca według kursu oficjalnego za dolara amerykańskiego płacono niemal 70 mld dolarów Zimbabwe, a według kursu rynkowego 510 mld).

1 sierpnia 2008 r. przeprowadzono denominację w stosunku 10 000 000 000:1, aby ograniczyć skutki hiperinflacji^[4]. Wprowadzono banknoty o wartości od 1 do 500 dolarów. Ze względu na brak realnych działań mających na celu polepszenie sytuacji gospodarczej hiperinflacja trwała nadal. Dalsze nominały pojawiały się odpowiednio:

2 lutego 2009 r. dokonano kolejnej denominacji, tym razem w stosunku 1 000 000 000 000:1. Wprowadzono wówczas do obiegu banknoty o nominałach: $1, $5, $10, $20, $50, $100, $500.

Od 2009 roku faktycznym środkiem płatniczym w Zimbabwe był dolar amerykański^[9][10], ale nie powstrzymało to gwałtownego wzrostu inflacji, gdyż z powodu braku dolarów amerykańskich zaczęto emitować bony wymienialne na dolara. Oficjalnie bony były wymienialne w stosunku 1:1, jednak ich rynkowa wartość zaczęła szybko rosnąć^[11]. W efekcie od 15 czerwca do 30 września 2015 roku Zimbabwe przeprowadziło operację wycofania z użycia wszystkich miejscowych środków płatniczych, które po tym dniu przestały być legalnym środkiem płatniczym^[9][10] i zostały oficjalnie zastąpione ośmioma walutami obcymi^[12]. W 2019 r. ogłoszono zakaz obrotu walutami zagranicznymi i wprowadzono na powrót do obiegu dolara zimbabweńskiego^[13].

Przypisy