Dolichos

Trzej biegacze, strona B amfory panatenajskiej, styl czarnofigurowy, ok. 333–332 p.n.e., British Museum

Dolichos (gr. δολιχός) – bieg długodystansowy, dyscyplina sportowa uprawiana w starożytnej Grecji. Po raz pierwszy pojawiła się na igrzyskach XV olimpiady w 720 p.n.e. Pierwszym zwycięzcą był Akantos ze Sparty.

Opis

Jeden z czterech biegów rozgrywanych w starożytnej Grecji – obok diaulos, biegu w zbroi – hopliodromos i sprintu – stadion[1].

Dystans dolichosu wynosił od 7 do 24 stadionów[2], znane długości to 7, 12, 20 i 24 stadionów[3]. Długość biegu była zależna również od lokalizacji stadionu na którym się odbywał – stadion był równy 600 stopom, ale długość stopy była różna w różnych regionach Grecji[4]. Najdłuższy bieg rozgrywano w Olimpii, w którym biegli wyłącznie mężczyźni[2]. Dolichos rozgrywany był również podczas igrzysk pytyjskich, gdzie w biegu uczestniczyć mogli również chłopcy (gr. παῖς), a także nemejskich[2]. Zawodnicy dolichos powinni charakteryzować się sylwetką o silnych ramionach i szyi, by trzymać podczas biegu ręce zgięte w łokciach przy ciele, i mieć „lekkie nogi”, by dobrze finiszować w sprincie[2].

Historia

Po raz pierwszy dolichos rozegrano na igrzyskach olimpijskich podczas XV olimpiady w 720 p.n.e.[1][2] Pierwszym zwycięzcą był Akantos ze Sparty[2]. Znamiennymi zwycięzcami byli również Bityńczyk nazywany Grausem, który miał wygrać dolichos trzykrotnie z rzędu podczas igrzysk olimpijskich w latach 213–221 p.n.e. oraz Polites z Karii, który w 69 roku podczas jednego dnia odniósł zwycięstwo olimpijskie w trzech biegach: diaulos, dolichos i stadion[2].

Lista zwycięzców

Poniższa lista została stworzona na podstawie informacji w banku danych igrzysk olimpijskich Fundacji Świata Helleńskiego (gr. Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού (ΙΜΕ), ang. Foundation of the Hellenic World (FHW))[5]:

IgrzyskaRokZwycięzcaMiejsce
pochodzenia
15.720 p.n.e.AkantosSparta
24.684 p.n.e.FanasMesini
74.484 p.n.e.DromeusStymfalia
75.480 p.n.e.DromeusStymfalia
76.476 p.n.e.nieznanySparta
77.472 p.n.e.ErgotelesHimera
78.468 p.n.e.[...]medesSparta
79.464 p.n.e.ErgotelesHimera
80.460 p.n.e.LadasArgos
83.448 p.n.e.AigedasKreta
90.420 p.n.e.AristeusArgos
94.404 p.n.e.LastenesTeby
96.396 p.n.e.[...]oniosKreta
99.384 p.n.e.SotadesKreta
100.380 p.n.e.SotadesEfez
106.356 p.n.e.PyrilampesEfez
113.328 p.n.e.AgeosArgos
121.296 p.n.e.PasichorosBeocja
145.200 p.n.e.DamatriosTegea
170.100 p.n.e.NikoklesAkriaj
177.72 p.n.e.GaiusRzym
177.72 p.n.e.HypsiklesSykion
212.69 n.e.PolitesKaria
216.85 n.e.Titus Flavius MetrobiusIasos
223.113 n.e.nieznanyRodos
224.117 n.e.nieznanyRodos
248.213 n.e.nieznanyBitynia
249.217 n.e.nieznanyBitynia
250.221 n.e.nieznanyBitynia

Przypisy

  1. a b Waldo E. Sweet: Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations. Oxford University Press, 1987, s. 30. ISBN 978-0-19-536483-5. [dostęp 2016-08-08].
  2. a b c d e f g Mark Golden: Sport in the Ancient World from A to Z. Routledge, 2004, s. 55. ISBN 978-1-134-53596-5. [dostęp 2016-08-08].
  3. E. Norman Gardiner: Athletics in the Ancient World. Courier Corporation, 2012, s. 136. ISBN 978-0-486-14745-1. [dostęp 2016-08-08].
  4. Waldo E. Sweet: Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations. Oxford University Press, 1987, s. 27. ISBN 978-0-19-536483-5. [dostęp 2016-08-08].
  5. Foundation of the Hellenic World (FHW): Olympic Games Database (ang.). [dostęp 2016-08-08].

Bibliografia

  • Lipoński Wojciech: Encyklopedia sportów świata. Poznań: Oficyna Wydawnicza Atena, 2006. ISBN 978-83-923700-0-0.

Media użyte na tej stronie

Three runners BM GR 1856.10-1.1.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Three runners. Side B of an Attic black-figured Panathenaic prize amphora.