Dolina Świątyń

Archaeological Area of Agrigento (Strefa archeologiczna w Agrigento)[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Włochy
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, II, III, IV
Numer ref.	831
Region[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1997 na 21. sesji
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Dolina Świątyń wł. Valle dei Templi to park archeologiczno-krajobrazowy w Agrygencie w którym znajdują się pozostałości zabudowy starożytnego miasta Akragas. Dolina Świątyń została w 1997 r. wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako Strefa archeologiczna Agrygentu. Zajmuje obszar ok. 1800 hektarów. Większość zabytków pochodzi z okresu największego rozkwitu miasta (V wiek p.n.e.). Obiekty sakralne reprezentują styl dorycki i zostały zbudowane z lokalnej skały wapiennej o intensywnie żółtej barwie^[1].

	Najważniejsze obiekty w Dolinie Świątyń
© José Luiz Bernardes Ribeiro, CC BY-SA 4.0	Świątynia Zeusa została wybudowana po 480 r. p.n.e. i była to największa świątynia w Akragas. Widoczne są pozostałości ogromnych posągów atlantów. Przed nią znajdował się olbrzymi ołtarz, przypuszczalnie przeznaczony na ofiary ze stu wołów (hekatomba). Świątynia najprawdopodobniej nie została ukończona przed najazdem kartagińczyków, który zniszczył miasto w 408 r. p.n.e.[1]
	Świątynia Dioskurów. Obecnie widoczny fragment narożnika z 4 kolumnami to wynik rekonstrukcji z 1836 r. Na kolumnach widoczne są resztki białego otynkowania. Z tyłu znajduje się okrągły ołtarz (część sanktuarium bóstw podziemnych).[1]
	Ogród Kolymbetra powstał na początku VI wieku p.n.e., został odtworzony w 1999 r. i zajmuje powierzchnię ok. 5 hektarów. Rośnie tu wiele unikalnych gatunków roślin; obok znanych w starożytności roślin uprawnych takich jak oliwka, winorośl czy granatowiec[1].
	Świątynia Concordii (Zgody) powstała ok. 440-430 r. p.n.e. i dzięki późniejszemu przekształceniu jej w kościół nie uległa poważniejszym zniszczeniom i należy obecnie do najlepiej zachowanych świątyń greckich[1].
	Świątynia Hefajstosa pochodzi z drugiej polowy V wieku p.n.e. i obecnie pozostały z niej jedynie dwie kolumny[1].
	Świątynia Herkulesa jest najstarsza, pochodzi z końca VI wieku p.n.e. Miała podłużną, trzy stopniową bazę, na której wznosiło się 38 kolumn doryckich. Zachował się przedsionek (pronaos) i opistodomos z ogrodzoną tylną częścią[1].
	Świątynia Junony Łacińskiej pochodzi z lat 450-440 p.n.e. i po stronie wschodniej posiada pozostałości po monumentalnym ołtarzu[1].

Przypisy

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO we Włoszech Kulturowe Sztuka naskalna w Val Camonica Kościół i klasztor dominikański Santa Maria delle Grazie z Ostatnią Wieczerzą Leonarda da Vinci w Mediolanie Zespół zabytkowy Rzymu, dobra Stolicy Apostolskiej leżące na terenie Rzymu, korzystające z prawa eksterytorialności i bazylika św. Pawła za Murami Zespół zabytkowy we Florencji Wenecja wraz z laguną Piazza del Duomo w Pizie Zespół zabytkowy San Gimignano I Sassi w Materze Vicenza – miasto i wille palladiańskie w regionie Veneto Zespół zabytkowy w Sienie Zespół zabytkowy w Neapolu Miasto przemysłowe Crespi d'Adda Renesansowe miasto Ferrara i delta Padu Castel del Monte Trulli w Alberobello Zabytki wczesnochrześcijańskie w Rawennie Zespół zabytkowy w Pienzy Pałac królewski z XVIII w. w Casercie wraz z parkiem, akweduktem Vanvitelli i zespołem San Leucio Rezydencje królewskie dynastii sabaudzkiej Ogród botaniczny w Padwie Katedra, Torre Civica i Piazza Grande w Modenie Zespoły archeologiczne – Pompeje, Herkulanum i Torre Annunziata (oficjalna nazwa wpisana na listę światowego dziedzictwa) Villa Romana del Casale Su Nuraxi w Barumini Portovenere, Cinque Terre i wyspy (Palmaria, Tino i Tinetto) Wybrzeże Amalfitańskie Strefa archeologiczna w Agrigento Strefa archeologiczna wraz z Bazyliką Patriarchów w Akwilei Park Narodowy Cilento, Vallo di Diano i Alburni oraz stanowiska archeologiczne Paestum i Velia oraz Certosa di Padula Zespół zabytkowy w Urbino Willa Hadriana w Tivoli Asyż, bazylika franciszkańska i inne zabytki franciszkańskie (Erem w Carceri) Miasto Werona Villa d’Este w Tivoli Miasta późnego baroku w dolinie Noto Sacri Monti w Piemoncie i Lombardii Etruskie nekropolie w Cerveteri i Tarkwinii Val d’Orcia Syrakuzy i skalna nekropolia w Pantalica Genua: Le Strade Nuove i system pałaców Rolli Mantua i Sabbioneta Linie kolei retyckiej przez przełęcze Albula i Bernina Longobardowie we Włoszech. Ośrodki władzy, 568 – 774 n.e. Cividale del Friuli Bazylika San Salvatore w Brescii Castelseprio Spoleto Tempietto del Clitunno w Campello sul Clitunno Kościół Santa Sofia w Benewencie Sanktuarium św. Michała Archanioła w Monte Sant’Angelo Prehistoryczne osady na palach Wille i ogrody Medyceuszy w Toskanii Krajobraz winnic Piemontu: Langhe-Roero i Monferrato Przyrodnicze Wyspy Liparyjskie Monte San Giorgio Dolomity Etna