Dolina Bolechowicka

Dolina Bolechowicka – dolina na Wyżynie Olkuskiej, znajdująca się między Karniowicami a Bolechowicami, około 15 km od Krakowa. Wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie[1]. Wejście do dolinki stanowi tzw. Brama Bolechowicka zbudowana z wapiennych, widocznych z daleka skał o wysokości ok. 25 m[2]. Tuż przed bramą, oraz zaraz za nią znajdują się na łagodnych zboczach niewielkie łąki, na których zwykle odpoczywają turyści. Później dolina zwęża się tworząc zalesiony parów. Dnem doliny płynie niewielki potok Bolechówka, w skałach przed Bramą Bolechowicką znajduje się duże krasowe źródło będące pomnikiem przyrody[1].

Jest to jedna z najkrótszych podkrakowskich dolinek (ma długość około 1,5 km), ale bardzo atrakcyjna widokowo. Kilkaset metrów od Bramy Bolechowickiej idąc w głąb doliny, znajduje się dwustopniowy wodospad – rzadkość na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Zbocza doliny w jej dolnej części pokrywają lasy grądowe, wyżej dominuje bór mieszany z przewagą sosny zwyczajnej i dębu bezszypułkowego. Na wylesionych, stromych zboczach znajdują się murawy kserotermiczne. Tablice opracowane przez specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w ramach projektu Małopolski Szlak Geoturystyczny informują o budowie geologicznej tego wąwozu. Wapienie budujące dolinę pochodzą z okresu jury. Są to głównie skaliste rafopodobne wapienie z domieszkami wapieni okruchowych. Powstały w płytkim morzu, jakie w późnej jurze znajdowało się na tych terenach. Ich budowa geologiczna wskazuje, że znajdują się one w rozległej, związanej z trzeciorzędowymi ruchami tektonicznymi strefie przyuskokowej oddzielającej Wyżynę Olkuską od Rowu Krzeszowickiego[3].

Wapienne podłoże sprzyja procesom krasowym, m.in. powstawaniu jaskiń i schronisk. Jest ich w Dolinie Bolechowickiej dziesięć: Jaskinia Bezimienna, Jaskinia Bliźniacza, Jaskinia Krzywa, Jaskinia na Skałce, Okno Sokole Pierwsze, Okno Sokole Drugie, Okno Sokole Trzecie, Okno Sokole Czwarte, Rura nad Sokolimi Oknami, Schronisko obok Jaskini na Skałce[4].

Od 1968 r. Dolina Bolechowicka objęta jest ochroną rezerwatową – w południowej części doliny (od Bramy Bolechowickiej zaczynając) znajduje się częściowy rezerwat przyrody Wąwóz Bolechowicki. Dozwolona jest w nim na określonych warunkach wspinaczka skalna[5]. Bramę Bolechowicką tworzą skały Filar Abazego po wschodniej stronie, oraz Filar Pokutników po zachodniej stronie. Pozostałe skały w dolinie to: Ciemny Mur, Ostra Turniczka, Palec, Piętrowa Turniczka, Poprzeczna Grzęda, Turnia z Grotami, Zamarła Turnia, Jaruga. Trenowali na nich najwybitniejsi polscy alpiniści i himalaiści, dokonano tutaj wiele pierwszych, ważnych w historii polskiej wspinaczki przejść[2]. W 2019 roku na skałach Doliny Bolechowickiej jest łącznie 108 dróg wspinaczkowych o bardzo zróżnicowanej trudności od I do VI.6 w skali polskiej. Wspinaczka odbywa się na 5 skałach[6].

Panorama z Bramą Bolechowicką
Mur Pokutników i Ostra Turniczka
Kaskady na Bolechówce
Brama Bolechowicka – wejście do Doliny Bolechowickiej
Filar Abazego
Mur Pokutników

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czarny – z Bolechowic do wylotu Wąwozu Bolechowickiego.
szlak turystyczny żółty – z Ojcowskiego Parku Narodowego przez górną część Doliny Kluczwody i Wierzchowie, Zelków, Dolinę Bolechowicką (w dół), Karniowice, Kobylany, Dolinę Kobylańską, Będkowice, Dolinę Będkowską, Dolinę Szklarki do Paczółtowic.

Przypisy

  1. a b Jura Krakowsko-Częstochowska. Informator turystyczny, Ogrodzieniec, Związek Gmin Jurajskich, 2018, ​ISBN 978-83-947430-8-6
  2. a b Paweł Haciski, Południowa część Jury Krakowsko-Częstochowskiej, Warszawa, RING, 2015, ​ISBN 978-83-937960-0-7
  3. Zamontowane przy Bramie Bolechowickiej tablice informacyjne
  4. Jaskinie Polski, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-04-28].
  5. Utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 178 z dnia 4 listopada 1968 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M. P. Nr 50, poz. 345)
  6. Baza topo portalu wspinaczkowego [dostęp 2019-11-29].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
Panorama z Bramą Bolechowicką (Low Q).JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Macieias~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
author macieias
Filar Abazego DK33 (4).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Filar Abazego w Dolinie Bolechowickiej
Mur Pokutników DK33 (3).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mur Pokutników w Dolinie Bolechowickiej
Dolina-bolechowicka-sciana-zachodnia.jpg
Autor: pl:Wikipedysta:Artur, Licencja: CC BY 2.5 pl
Dolina Bolechowicka, jedna z podkrakowskich dolinek jurajskich. Zachodnia ściana.
Bolechówka a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Bolechówka (Bolechowicka Valley)
Brama Bolechowicka a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dolina Bolechowicka (Dolinki Krakowskie)