Dolina Stos

Dolina Stos widziana z Tatrzańskiej Polanki, w chmurach Gerlach i Gerlachowski Kocioł
Dolina Stos po prawej stronie, poniżej masywu Gerlacha

Dolina Stos (słow. Hromadná dolina, Štos, niem. Stosstal, węg. Stósz-völgy) – niewielka dolina położona u południowo-wschodnich zboczy Gerlacha, najwyższego szczytu Tatr, w słowackiej części Tatr Wysokich.

Dolina Stos od zachodu graniczy z dolnymi piętrami Doliny Batyżowieckiej (oddzielona jest od niej grzbietem Suchego Wierchu Batyżowieckiego), zaś od wschodu z Doliną Wielicką, oddzielona Gerlachowskim Grzebieniem. Większość doliny jest zalesiona, tylko górne piętro ma charakter wysokogórski. Jest ono oddzielone od dolnego niezbyt stromym, 100-metrowym progiem, zaś na północy podchodzi pod Gerlachowski Kocioł (Gerlachovský kotol), stanowiący odrębną jednostkę topograficzną, ograniczoną szczytem Małego Gerlacha. Razem z Gerlachowskim Kotłem dolina Stos mierzy ok. 5,5 km długości, z tego 3,5 km jest zalesione. Dolina jest wąska i płytka, jej szerokość nie przekracza 1 km.

Głównym ciekiem wodnym doliny Stos jest potok Stos (Hromadná voda). Jego źródła są położone na wysokości ok. 1430 m n.p.m., a potok uchodzi do Wielickiej Wody na wysokości ok. 950 m, ok. 500 m na wschód od leśniczówki Danielowo (Danielov dom). W rejonie leśniczówki dolina Stos łączy się z Doliną Wielicką i uchodzą wspólnie do Kotliny Popradzkiej.

Jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym były tu wypasane woły. Nazwy polska i słowacka pochodzą z czasów, gdy na tych obszarach intensywnie wyrąbywano lasy. Pnie drzew były układane w stosy, przez Słowaków nazywane hromadami. W rejonie doliny Stos było też uprawiane myślistwo. Obecnie teren doliny jest objęty ścisłą ochroną, TANAP utworzył na jej terenie rezerwat. Dolinę przecinają jedynie dwa szlaki turystyczne: Magistrala Tatrzańska w górnych partiach i żółty szlak łącznikowy.

Szlaki turystyczne

Szlak czerwony – znakowana czerwono Magistrala Tatrzańska na odcinku znad Batyżowieckiego Stawu nad Wielicki Staw.
  • Czas przejścia znad Batyżowieckiego Stawu do rozdroża ze szlakiem żółtym: 30 min, z powrotem tyle samo
  • Czas przejścia od szlaku żółtego do hotelu górskiego „Śląski Dom”: 30 min, z powrotem tyle samo
Szlak żółty – żółty szlak łącznikowy od Magistrali Tatrzańskiej do szlaku zielonego z Tatrzańskiej Polanki nad Wielicki Staw. Czas przejścia: 55 min, ↑ 1:15 h[1]

Przypisy

  1. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.

Bibliografia


Media użyte na tej stronie

Stripe-marked trail red.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - red.
Stripe-marked trail yellow.svg
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - yellow.
Tupa Koncista and Gerlachovsky stit.jpg
Autor: Kristo, Licencja: CC BY-SA 2.5
Tupá, Končistá and Gerlachovský štít
Slovakia High Tatras TP49.JPG
Autor: Jozef Kotulič, Licencja: CC BY 3.0
Tatranská Polianka osada vo Vysokých Tatrách